Chí khí anh hùng (trích Truyện Kiều) – Ngữ văn 10

→ “chí khí anh hùng”: là lí tưởng, nghị lực, và mục đích cao cả của người anh hùng.

• bố cục: 3 phần
  • phần 1 (4 câu thơ đầu): cuộc chia tay giữa chàng từ hải và thúy kiều sau những năm tháng chung số.
  • phần 2 (12 câu thơ tiếp): cuộc nói chuyện giữa thúy kiều và từ hải – thể hiện tính cách anh hùng của từ hải.
  • phần 3 (còn lại): ý chí và tính cách của từ hải.

  “nửa năm hương lửa đương nồng

  trượng phu thoát đã động lòng bốn phương

  trông vời trời bể mênh mang

  thanh gươm yên ngựa lên đường thảng rong”

  • hoàn cảnh ra đi
    • ​”hương lửa”: tình ảnh ước lệ ” tình yêu”.

    → “hương lửa đương nồng”: tình cảm của hai người đang rất mặn nồng.

    • lí do ra đi:

      • “trượng phu”: người đàn ông có tài năng xuất chúng.

      • từ hải đã “động lòng bốn phương”: Ý chí muốn làm nên sự nghiệp lớn. hình ảnh “trời bể mênh mang” như thể hiện được ý chí lớn lao của từ hải.

      • khát khao được vẫy vùng, tung hoành bốn phương là một sức mạnh tự nhiên không gì có thể ngăn cản nổi.

      • thoắt (tính từ): dứt khoát, mau lẹ, kiên quyết, chỉ sự nhanh chóng trong khoảnh khắc bất ngờ.

      • tư thế
        • thanh gươm yên ngựa: 1 minh, 1 gươm, 1 ngựa.
        • thẳng rong: Đi liền 1 mạch

        → tư thế oai phong, hào hùng sánh ngang với trời đất

        • cách miêu tả:
          • Đặt nhân vật sánh ngang với không gian trời bể mênh mang”.

          → cảm hứng vũ trụ”

          → ngợi ca người anh hùng mang tầm vóc vũ trụ.

          • 4 câu đầu miêu tả
            • bối cảnh chia li giữa thúy kiều và từ hải.
            • giới thiệu chí khí anh hùng của từ hải.
            • tư thế oai phong, hào hùng của 1 with người mang tầm vóc vũ trụ

            → Ý chí quyết tâm ra đi dứt khoát không vương vấn

            ⇒ bốn câu thơ đầu đã thể hiện được cuộc chia tay vô cùng kiên quyết của từ hải.

            “nàng rằng: “phận gaí chữ tòng

            chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”

            từ rằng: “tâm phúc tương tri

            sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?

            bao giờ mười vạn tinh binh

            tiếng chiêng dậy đất, bong tinh rợp đường

            làm cho rõ mặt phi thường,

            bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia

            bằng nay bốn bể không nhà

            theo càng thêm bận biết là đi đâu?

            Đành lòng chờ đó ít lâu

            chầy chăng là một năm sau vội gì?”

            • Thúy kiều một lòng một dạ MUốN THEO CHồNG MìnH: “Nàng rằng:” Phận gaí chữ tòng/ chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi “
              • kiy kiều ễc ễc ắc ễc ễc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắc ắn chin giáo phong kiến, phận gái thì phải theo.

              • do tâm lí của nàng lúc này.

              • có thể nàng muốn ra đi để cùng chia sẻ, tiếp sức và cùng gánh vác khó khăn cùng từ hải.

              → Đó là mong muốn chính đáng, hợp lí, thuận tình.

              • từ hải đã từ chối mong muốn của thúy kiều. Đó là phản ứng tất yếu của người anh hùng chân chính: “từ rằng:” tâm phúc tương tri/ sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình? “
                ” khuyên thúy kiều vượt lên chính minh để trở thành vợ một người anh hùng.
                • ​”tâm phúc tương tri”: hai người đã hiểu nhau sâu sắc.

                • hứa hẹn ngày trở về vinh quang

                  • ​”bao giờ mười vạn tinh binh…tiếng chiêng dậy đất, bong tinh rợp đường”: khí chất anh hùng của kẻ trượng phu. Chàng phải đi ến khi nào lập nên sự nghiệp, có tinh binh đi sau, có la la cờ rợp ất thì her mới trở về tìm nàng ể Cho nàng có một cuuộc sống Sung sướng.
                  • “làm cho rõ mặt phi thường/ bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia”:
                    • “mặt phi thường”: Ước mơ anh hùng. phải làm cho ra dạng phi thường khi đó thì từ hải mới rước nàng thành vợ chính thức của chàng.
                    • “bằng nay bốn bể không nhà/ theo càng thêm bận biết là đi đâu?”:
                      • ​bốn bể không nhà: Ẩn dụ → chí khí tung hoành ngang dọc. còn đi theo từ hải thì bốn bể không nhà làm sao mà một người con gái như nàng kiều có thể chịu đựng được.
                      • “đành lòng chờ đó Ít lâu/ chầy chăng là một năm sau vội gì?”: chàng vừa hứa hẹn vừa an ủi nàng, c cùng lắm là v. sau ộăm

                        → từii quả là một người anh hùng khí thến người, nữ nhi xinh ẹp cũng không thể nào ngăn ược chí hướng lớn lao của người anh hùng ấy. không những thế chàng with hứa hẹn an ủi nàng mong ngày sum họp.

                        “quyết lời dứt áo ra đi

                        gió mây bằng đã đến kì dậm khơi”

                      → khẳng định quyết tâm và tự tin vào thành công. thể hiện lí tưởng của một kẻ anh hùng khao khát lập nên một sự nghiệp có ý nghĩa.

                      ⇒ một con người khí chất hơn người, hoài bảo lớn lao và niềm tin sắt đá vào tài năng của mình.