Bài thơ về tiểu đội xe không kính

không có kính không phải vì xe không có kính bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi ung dung buồng lái ta ngồi nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim thấy sao trời và đột ngột cánh chim như sa, nhưang vào bui. không có kính, ừ thì có bụi bụi phun tóc trắng như người già chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc nhìn nhau mặt lấm ha cư. không có kính, ừ ướt áo mưa tuôn mưa xối như ngoài trời chưa cần thay, lái trăm cây số nữa mưa ngừng, gio lùa mau khô thôi. những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới bắt tay qua cửa krhín. bếp hoàng cầm ta dựng giữa trời chung bat đũa nghĩa là gia đình đấy võng mắc chông chênh đường xe chạy lại đi, lại thi xan. không có kính, rồi xe không có đèn không có mui xe, thùng xe có xước xe vẫn chạy vì miền nam phía trước chỉ cần trong xe có một trái tim. 1968 phạm tiến duật lời bình:

trong chùm thơ bốn bài của pHạm tiến duật đoạt giải nhất cuộc thi thơ Tuần báo văn nGhệ năm 1969, co bài viết về ường trường sơn strong> , cụ thể là những chiến sĩ lái xe, thanh niên xung phong trên with đường huyền thoại ấy. “bài thơ về tiểu đội xe không kính” là một trong ba bài ấy. khi in lại bài thơ này, co nhà biên tập fo ýn bỏ đi bỏi bỏi bỏi chữ ầu tiên, chỉ ểi ểi “tiểu ội xe không kính”, với lýn rằng “ba chữ bài thừ vềng”, ves. chẳng biết đây là bài thơ”. như vậy là chưa hiểu được ý của tác giả. Ở Bài thơ này, ể nói sự lạc quan của lynh vận tải trên ường trường sơn, tac giả nhìn thực tếc bằng with mắt chiến sĩ lai xe: mọi gian khổ, khó khó chỉ l. , cái được mà xe có kính không có! heno nói một cách khác, tác giả viết bài thơ này ể ngợi ca tiểu ội xe không kính mà nội sự ngợi ca đó đã báo trước trong ba chữ bài th. Ể Hiểu ược Hoàn Cảnh ra ời của bài thơ này, pussy ta cùng nhắc lại một thực tế: Trong 16 năm, từ 1959 ến 1975, qua ường trường sơnng ta đã khí nghìn tấn hàng và 14,500 xe, May. chính phạm tiến duật từng viết: “mỗi trọng điểm là một nghĩa địa ô tô. xác xe cháy ngổn ngang lưng đèo, đỉnh núi”. biết bao chiếc xe đã được jue gom, chắp nhặt từ các nghĩa địa ô tô đó. chỉ cần có bánh xe, máy nổ là coi như còn xe. và tất nhiên, người ta phải chắp nhặt những bộ phận sót lại ở những chiếc xe khác nhau để làm nên ột chiếthc xe. Đã COR BIếT BAO TIểU ộI XE VậN TảI CO NHữNG Chiếc , Thì mất kính có thấm gag gì đ ường sệng sơnn, thì mất kính có thấm gag gì đ ường sệng sơnn, thì mất kính có thấm thạ ạ đ ường sơng sơnn, thì th.

ung dung buồng lái ta ngồi nhìn đất nhìn trời, nhìn thẳng.

thì ra chiến sĩ lai xe không hền bận tâm vềc xe mình không có kíh, ngược lại, chính xe không có kíh càng tạo cho anh car :

sao trời và cánh chim là biểu tượng của ban đêm và ban ngày. xe chạy không phân biệt ngày đêm, nhưng thực tế những năm tháng ấy, xe chạy đêm là chính để tránh máy bay mỹ. lòng yêu những con ường của người lái xe ược tác giả mô tả bằng cảm giác khi xe chạy nhanh: “with ường chạy thẳng vào tim”, ản thôngy thản

thế thì không có kính không đem lại những khó khăn gì hay sao? có chứ, nhưng khó khăn xoàng không mảy may ảnh hưởng đến tinh thần người lính:

không có kính, ừ thì có bụi… không có kính, ừ thì ướt áo…

Điệp ngữ ừ thì thể hiện sự tất yếu đã biết, là một lẽ tất nhiên đã lường trước. bụi chỉ làm trắng tóc lính trẻ, chỉ gây chuyện vui, chuyện buồn cười:

chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.

with mưa ướt áo, ừ thì chuyện xoàng:

chưa cần thay, lái trăm cây số nữa mưa ngừng, gió lùa mau khô thôi.

chúng ta lưu ý rằng, cái gió lùa hong khô áo đó chính do xe không có kính mang lại!

qua hai khổ thơ coi chuyện khó khĂn do việc xe không co kính mang lại là chuyện vặt, tac giả trở lại khai thac cai thuận lợi, cai ược sin ra từ xe không co kíh, đ đội, đồng chí, tình những người lính lái xe trên tuyến lửa:

gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Động tác bắt tay nhau vồn vã này không thể làm được khi xe có kính! pHạm tiến duật là nhà thơ tiêu biểu thế hệ nhà thơyi chiến tranh chống mỹ, những người luôn khai thác ở linh tinh thần lạc quan, coi thường gian khổ, chắt lọt lọc ng . bên cạnh đó, ý thức trách nhiệm của thế hệ nhà thơ này cũng luôn thường trực: tất cả vì công cuộc giải phóng miền nam. Ọc khổ cuối bài thơ này, chung ta không chỉt biết ược rằng tiểu ội xe không kính chỉ là một ví dụ, còn bao chiếc xe nữa thiếu nhiều thứ khác, mặc dùc dù vũ c quyết định:

không có kính rồi không có đèn không có mui xe, thùng xe có xước xe vẫn chạy vì miền nam phía trước chỉ cần trong xe có một trái tim.

trong khổ thơ nàyc cót chữ mà tac giả và bạn ọc ều chưa ưng ý, đó là chữ xc, bởi từ đó qua nhẹ, nên dùng cho những chiếc xe sang bịng bịng nhẹt nhng dùng cho những chiếc xe with sang bịng bị đó quá tá tá tát. dùng cho những chiếc xe tải đã đi qua bom đạn mà có khi thùng xe chỉ còn lại vài thanh xơ tướp hoặc gẫy gập, cháy sém. Đã có lần chính tác giả muốn sửa lại từ này, nhưng lại thôi vì nghĩ nó đã nhập tâm vào bạn đọc rồi.

nói về ngôn ngữ của bài thơ này, nhà thơ phạm tiến duật tâm sự: “tôi không tự cho tôi cái quyền quy định phạm vi ngôn chongữ. mỗi bài thơ có một văn hóa riêng, ngôn ngữ riêng”. Và Theo Tôi, Ngôn Ngữ Trong Bài Thơ Này Là Ngôn Ngữ Của Lynh, Chynh Xác Hơn Là Ngôn Ngữ Của Cánh Lính Lái Xe Rất Hợp Với NộI Dung Coi Thảng Gian Khổ, Hy Sennh ố ố ố ố ứ ứ or. chết luôn cận kề khi thực thi nhiệm vụ của mình.

xem thêm: hồ tùng mậu – người anh em chí thiết của bác hồ

vương trọng