Phân tích tác phẩm Chiếc lược ngà tác giả Nguyễn Quang Sáng – HOCMAI

nhằm hỗ trợ các bạn học Sinh nắm chắc những kiến ​​thức về các tac pHẩm văn học ôn thi vào lớp 10 , hocmai xin gửi ến bạn bài phân tích tac pHẩm chiếm tác giả nguyễn quang sang. hãy cùng hocmai tìm hiểu về tình cảm cha con đáng quý và thấm thía những nỗi đau mà chiến tranh gây ra ngay trong bài viết dưới đây nhé!

me. thông tin về tác giả – tác phẩm

1. tác giả: nguyễn quang sáng

– tên thật: nguyễn quang sáng (bút danh: nguyễn sáng)

– sinh năm 1932, mất năm 2014

– quê quán: huyện chợ mới, tỉnh an giang

– nguyễn quang sáng là nhà văn trưởng thành qua hai cuộc kháng chiến chống pháp và chống mỹ

– nguyễn quang sáng bắt ầu sự nghiệp viết từ những năm 1952 và thử sức trên nhiều thể loại khác nhau như: Truyện vừa, Truyện ngắn, kí, tiểu thuyết, …

tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của nhà văn nguyễn quang sáng:

năm 1946, nguyễn quang sáng xung phong vào bộ đội, phụ trách liên lạc viên cho đơn vị. Đến năm 1948, ông được đơn vị cho đi học thêm văn hóa tại trường trung học kháng chiến nguyễn văn tố. năm 1950, ông quay về công tác tại phòng chính trị bộ tư lệnh tại phân khu miền tây nam bộ, giữ vị trí cán bộ nghiên cứu tôn giáo.

năm 1955, ông theo đơn vị ra bắc tập kết, chuyển ngành với quân hàm chuẩn úy, về làm cán bộ phòng văn nghệ Đài tiếng nó i nam. từ năm 1958, ông công tác tại hội nhà văn việt nam, chịu trách nhiệm biên tập báo văn nghệ. năm 1966, ông tham gia chiến đấu tại chiến trường miền nam, là cán bộ sáng tác của hội văn nghệ giải phóng. năm 1972, ông trở về hà nội và tiếp tục làm việc tại hội nhà văn.

sau ngày đất nước thống nhất, ông trở về tp hcm giữ chức tổng thư ký hội nhà văn thành phố hồ chí minh trong suốt 3 khóa.

năm 2000, nguyễn quang sáng từng đoạt giải thưởng hồ chí minh về văn học – nghệ thuật

ngoài ra, ông còn ược biết nhiều với vai trò tac giả và biên kịch của hai tac pHẩm nổi tiếng là Truyện ngắn chiếc lược ngà và và và phim đn ảnh canh ồ ồ

sáng tác của nguyễn quang sáng đa dạng với thể loại khác nhau. một số tập truyện ngắn tiêu biểu của ông bao gồm: with chim vàng; người quê hương; người with đi xa; chiếc lược ngà,… trong thể loại tiểu thuyết, ông có các tác phẩm như: Đất lửa, mùa gió chướng, dòng sông thơ ấu

ngoài ra ông còn có những sáng tác thuộc thể loại văn xuôi, kịch bản phim vô cùng nổi tiếng.

phong cách sáng tác của nguyễn quang sáng:

giọng văn trong các tác phẩm của nguyễn quang sáng thường hùng hồn, khí phách giống như tính cách đặc trưng của những người con nam bộ. Ông thường sử dụng những tên gọi đời thường để gán cho nhân vật trong các tác phẩm của mình, giúp tạo nên ự gần gŋp

tác phẩm của ông thường gắn liền với con người và cảnh vật xung quanh cuộc sống của ông. sự bi tráng kết hợp với tình huống truyện kịch tính, giàu chất thơ, cùng với đó là nhân vật mang nét anh hùng đã tạo nh ững ững ném

2. tác phẩm chiếc lược ngà

a. hoàn cảnh sáng tác chiếc lược ngà

– “chiếc lược ngà” được in trong tập truyện ngắn cùng tên, được viết vao năm 1966 tại chiến trường nam bộ. Đây là thời kỳ cuộc kháng chiến chống mỹ đang diễn ra hết sức ác liệt.

b. Ý nghĩa nhan đề chiếc lược ngà

“chiếc lược ngà” là hình ảnh trung tâm của tác phẩm, góp phần làm nổi bật câu chuyện cảm động về tình cha con trong giai đo.

hình ảnh “chiếc lược ngà” mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, giúp thể hiện chủ đề của tác phẩm:

– ối với bé thu, chiếc lược ngà là món quà ầu tiên và cũng là kỷt NG NG đhnhnhnh, Là tình cảm yêng của ng ng đhnhnhnh, là tình cảm yêng của ng ng đhnhnh, là tình cảm yêng của ng ng đhnhnh, là tình cảm

– Đối với ông sáu, chiếc lược ngà là một món quà ông tự tay làm để dành tặng con gái, là một vật quý giá và thiêng liêng. bởi lẽ nó chứa đựng hình bóng cô con gái, nó giúp ông gửi gắm nỗi nhớ, tình thương của ông tới cô con gái bé bỏng.

▶ Nhan ề Không chỉ thể hiện tình cảm cha with thắm thiết giữa ông Sáu và bé thu mà còn là nỗi cảm thông, thấu hiểu của tac giảc những đau đình việt nam. những mất má không chỉ về Khoảng cach mà còn lành cảm này chynh là minh chứng rõ ràng choc sức mạnh tàn khốc của cuộc kHang chiến chống mỹ di ra tại nam bộ/pr>

c. bố cục bài chiếc lược ngà

– phần 1: từ đoạn đầu đến “..chị cũng không muốn bắt nó về”: bé thu không nhận ra ông sáu là ba trong khoảng thời gian ôm váp

– phần 2: từ đoạn tiếp theo đến “…vừa nói vừa từ từ tuột xuống”: bé thu nhận ra ba trong ngày cuối ông sáu ở nhà và con cutay gic cha

– phần 3: đoạn còn lại: chiếc lược ngà và sự hy sinh của ông sáu trên chiến trường

ii. tóm tắt chiếc lược ngà

Ông sáu thanh gia kháng chiến từ khi with gái còn rất nhỏ. Trong Suốt NHữNG NĂm Tháng Chiến ấu ầy Khó KhĂn Gian Khổ ở Chiến Trường, Không lúnc nào ông Sáu nguôi ngoai nỗi nhớ về with gai mài ông chỉc ược thấy with qua tấm ảm ảm ảm ảm ảm ảm ảm sau tám năm xa cách, cuối cùng ông sáu cũng có cơ hội về thăm nhà.

trong ba ngày nghỉ phép, điều ông sáu mong muốn nhất là được gặp con gái của mình – bé thu. tuy nhiên khi về tới nhà, do thời gian xa cách quá lâu cùng vết thẹo dài trên mặt do chiến tranh để lại, bé thu đã không nhận ông ba mu lành. Ông sáu càng cố gắng gần gũi, vỗ về con thì con gái càng đẩy ông ra, thậm chí còn đối xử với ông như người xa lạ.

sau khi nghe bà ngoại kể, bé thu mới chấp nhận người đàn ông với vết sẹo dài kia chính là ba của mình. trớ trêu thay, lúc bé thu nhận ra ba thì cũng là lúc ông sáu phải tạm biệt gia đình để trở về chiến khu. trước lúc chia tay ba, be thu muốn được ba mua cho mình một chiếc lược trong lần trở về thăm nhà sau.

trở lại khu căn cứ, trong nỗi nhớ con đau đáu, ông sáu dồn hết tình thương để làm một chiếc lược ngà bằng vàn chon gn chon. Giây Phút ông Sáu Hy Sinh ở Chiến Trường, ông đã Gửi lại cho >

iii. phân tích chiếc lược ngà

1. phân tích đặc sắc tình huống truyện chiếc lược ngà

hai tình huống truyện bất ngờ, tự nhiên nhưng hết sức hợp lý:

– hai cha with ông sáu gặp lại nhau sau tám năm xa cách, nhưng trớ trêu thay, bé thu, with gái ông lại không nhận ra ông sáu là ba. Đến khi bé jue nhận ra ông sáu là ba thì cũng là lúc ông sáu phải quay về chiến khu.

▶ tình huống giúp bộc lộ tình cảm cha con mãnh liệt giữa ông sáu và bé jue

– tại khu căn cứ, ông sáu đã dồn hết tất cả tình thương, nỗi nhớ vào việc làm cho con gái một chiếc lược ngà. nhưng he chưa kịp tặng with vào ngày trở về thì ông đã hy sinh trong một trận càn. trước khi trút hơi thở cuối cùng, ông đã nhờ người đồng đội thay mình gửi chiếc lược ngà cho with gái.

▶ tình huống giúp bộc lộ niềm thương, nỗi nhớ, sự day dứt của ông sáu đối với con gái của mình

nhận xét ý nghĩa tình huống truyện mang lại:

– tình huống kịch tính, chứa nhiều yếu tố bất ngờ khiến người đọc phải hồi hộp theo dõi từng diễn biến truyện. từ đó, làm nổi bật tình cảm cha con thiêng liêng, sâu nặng.

– Đặt nhân vật vào những tình huống éo le, thử thách đã tạo đòn bẩy để những diễn biến tình cảm cha con đƣảàc.ca ư qua đó, khẳng định tình tình cảm cha con là thiêng liêng bất diệt mà ngay cả chiến tranh hay súng đạn cũng không thế chia cắt được.

2. phân tích nhân vật bé thu trong chiếc lược ngà

a. khi bé thu không nhận ông sáu là ba

– bé jue là một người rất thương cha. tuy ella chỉ nhìn thấy cha de ella qua tấm ảnh cưới de ella, cô vẫn luôn mong một ngày được gặp cha, được vỗ về, chở che trong vòng tay của cha de ella.

những tưởng cuộc gặp gỡ sau tám năm xa cách của hai cha con sẽ vỡ òa trong niềm hạnh phúc thì bé thu lại có thái độ hết sếl></Ɲ hết sếl

– Trước sự xúc ộng, vội vàng, vồp của ông Sáu, bé thu ngạc nhiên rồi hốt hoảng: cô bé “tròn xoe mắt” /p>

– trong suốt ba ngày ông sáu ở nhà, ông đã dành cho thu rất nhiều sự quan tâm, chăm sóc như để bù đắp cho thu trong nhữàng ngày xa. thế nhưng thái độ thu không thay đổi, cô bé tỏ thái độ lạnh nhạt, xa cách, thậm chí cả sự ngang ngạnh, bướng bỉnh

– cô bé nhất quyết không nhận ông sáu là ba: thu không nghe lời ông sáu, không chịu gọi ông sáu một tiếng “ba”, đã vậy còn nói không. ngay cả khi ella cần sự giúp đỡ, cô bé chấp nhận loay hoay tự xoay sở thay vì nhờ đến sự giúp đỡ từ ông sáu

– cô bé từ chối mọi hành ộng yêu thương, chăm sóc của ông Sáu khiến câu chuyện đi ến cao trào: Trong bữa cơm, khi ông Sáu Gắp Choc sho thu miếng trứng trứng car ngon khỏi bát, khiến cơm bắn tung tóe và làm ông sáu tức giận

– khi bị ông sáu mắng, jue bướng bỉnh không xin lỗi mà lập tức bỏ về nhà bà ngoại. Đã vậy khi ella xuống xuồng, cô còn cố ý khua dây lòi tói cho kêu rổn rảng thật to để đánh động để cho mọi người biết sự c giậ

nguyên nhân bé thu không nhận ông sáu là ba:

– nguyên nhân gián tiếp: bé thin ra khi ất nước đang trong thời kỳ chiến tranh nên trong suốt tám nĂm kể từ khi sinh ra, cô bé chỉ biết mặt hay nghe giọng nói của ba.

– nguyên nhân trực tiếp: vết thẹo trên mặt cùng khoảng thời gian khó khăn sống nơi chiến trường đã khiến cho gương mặt và ngoại hình của ông ông đã khiến cho mặt và ngoại hình củng ông đ` khiến cho mặt và ngoại hình của ông ônu cón có ụnh ụ. bé jue vốn rất yêu ba de ella nên cô luôn muốn bảo vệ hình ảnh người ba của mình. trong tâm trí của cô bé, ngoài người đàn ông trong ảnh ra thì không ai được phép mạo nhận làm cha

▶ sự ngang ngạnh, bướng bỉnh và thái độ bất thường của bé thu không hề đáng trách. mặt khác, hành động của cô bé là phản ứng tâm lý hết sức tự nhiên. Vốn Sinh ra trong giai đoạn ất nước chìm trong chiến tranh, thu còn qua nhỏ ểu ượu ược những gì mà người cha of her đã trải qua trên chiến trường khắc nghiệt ấy. Thêm vào đó, người lớn cũng không hề chuẩn bị tâm lý ể Em đón nhận những điều bất thường này nên thu mớico những pHản ứng thati quá với ông Sáu.

▶ qua thái độ và hành động bất thường của cô bé, tác giả đã tái hiện được hoàn cảnh cảnh éo le trong chiến tranh; đồng thời khắc họa được tính cách nhân vật bé thu – một cô bé bướng bỉnh và cá tính đến kì lạ.

b. khi bé jue nhận ra ba mình là ông sáu

sau khi bé thu được bà ngoại giải thích, cô bé đã hiểu ra ông sáu chính là ba mình và cảm thấy tội lỗi vì đã hiểu lầm ba. nhưng ngày cô bé nhận ra cũng là ngày ông sáu phải lên đường về đơn vị. thái độ của bé jue với ông sáu lúc ấy đã đột ngột thay đổi trong sự ngỡ ngàng của mọi người:

– Đôi mắt mênh mông của cô bé bỗng xôn xao khi bắt gặp ánh nhìn trìu mến và buồn rầu của người cha trong buổi chia tay

– sự tội lỗi và ngượng ngùng khiến cô bé không biết phải nói gì. chỉ đến khi ông sáu nói lời từ biệt thì cô bé mới chịu thốt lên một tiếng gọi xé lòng: “ba… a… a… ba”. tiếng thét da diết như được dồn nén suốt tám năm, mang theo tình thương, tình yêu, nỗi nhớ và cảm xúc tiếc nuối khôn tả

– trong sự day dứt, cô bé muốn giữ ba ở lại: “ba! không cho ba đi nữa! baở nhà với with”. câu nói như thể hiện tình cảm yêu thương tha thiết mà bé thu dành cho ba.

– Trong BUổI CHIA TAY BA, Cô BÉ CHỉC COR AO ướC ượC BA MUA Cây LượC NGà: MONG ướC CủA Cô BÉ CHO THấY CÓ COR VậT Kỉ NI CủA BA ể ể LUP ượ chở che, vỗ về

▶ sau khi biết ông sáu chynh là ba mình, trong khoảnh khắc chia ly, dường như mọi khoảng cách bị xóa bé thu bộc lộ tất cả ả tìmy c. tiếc rằng đó là lần cuối bé thu tâm lý, tình cảm của bé thu, tác giả đã tô đậm tình yêu thương ba của cô bé. qua đó, ta thấy hình tượng nhân vật bé thưởng chừng như bướng bỉnh, gain góc nhưng thực chất côt bé là một

3. phân tích nhân vật ông sáu trong chiếc lược ngà

a. trong khoảng thời gian về thăm gia đình

ược ơn vị choc >

– tâm trạng háo hức, nôn nao trong lòng, ông sáu xúc động đến mức vết thẹo trên má đỏ ửng lên và giật giửt, giọng ông run

– Ông nông nóng, vội vã như không thể chờ đợi thêm giây phút nào để gặp lại gia đình. Ông “thèm” ược gặp gia đình ến nỗi không chờ xuồng cập bến, ông sáu đã nhúnn chân nhảy thót lên bờ, xôc xuồng tạt ra …

– trong nỗi nhớ nhà, nhớ con, ông sáu kêu to hai tiếng thiêng liêng: “thu! with” như để thỏa sự thèm khát được gọi, được nghe suốt tám năm qua

– tuy nhớ con là vậy nhưng thứ ông sáu nhận lại là thái độ thờ ơ, lảng tránh của bé thu. Trước Thisi ộ Bất Thường của with Gái, ông Sáu rơi vào trạng thati đau ớn, tủi hổ ến tột c cùng, mặt tối sầm lại đáng thương, hai tay buông thõng như p>

▶ Sử DụNG những từ miêu tả “ứng sững lại ”,“ mặt anh sầm lại ” và “tay buông xuống như bị gãy”, tác giả đã diễn tản sinh ộng hình ảnh người tuyệt, thấu hiểu được nỗi đau quá lớn mà ông sáu phải trải qua trong thời khắc ấy

trong ba ngày phép ở nhà, ông sáu tìm mọi cách để bé thu thay đổi. Ông kiên nhẫn chuyện trò, vỗ về để chờ đợi tình cảm đáp lại từ phía with:

– Ông bù đắp tình cảm cho con bằng việc không đi đâu xa, luôn gần gũi và dành những tình cảm yêu thương cho con

– tuy bị bé thu cự tuyệt nhận ba nhưng ông không hề trách giận mà chỉ nhẹ nhàng lắc đầu cười trước sự ương bướng cô>

– khi tình cảm của ông bị từ chối một cách quyết liệt trong bữa cơm, ông đã không kìm được cảm xģc, không giữ đượ with. cơn giận này xuất phát từ nỗi đau của ông, từ nỗi đau của một người cha bị chính con gái mình cự tuyệt

giây phút chia tay, tình cảm cha con sâu nặng được bộc lộ rất xúc động qua các chi tiết:

– Ông không dám lại gần with bé vì sợ cảm xúc quyến luyến sẽ giữ chân ông ở lại. vì vậy, ông chỉ đứng nhìn bé thu với đôi mắt trìu mến xen lẫn buồn rầu, cố gắng kìm nén khao khát ôm con vào lòng de ella.

– khi con bé thu gọi ông bằng một tiếng “ba”, ông đã không ghìm được xúc động mà bật khóc, nhẹ nhàng hôn lên mái tóc con. Ông không muốn with gai trông thấy những giọt nước mắt yếu đuối của mình – những giọt nước mắt hạnh phúc của một người cha thương with sâu sắc.

– trước lời đề nghị của bé thu, ông hứa sẽ trở về để tặng cho con chiếc lược ngà tặng

▶ qua diễn biến tâm trạng của ông sáu từ khi về nhà, ta có thể thấy hình ảnh một người cha yêu thương con hết mực là thonhưn. tình phụ tử ấy đã chiến thắng sự tàn bạo của chiến tranh, vượt qua mọi khó khăn, cách trở vẫn luôn vẹn nguyên và tràp.

b. khi trở lại chiến trường

– Ông sáu luôn đau đáu trong lòng nỗi ân hận, khổ tâm vì trong thời gian ở nhà đã lỡ trách phạt con.

từ nỗi ân hận và lòng nhớ con da diết, ông sáu dồn tất cả tình yêu vào việc làm chiếc lược ngà để mong đến ngày con:tđ:ƃyt

– khi kiếm được khúc ngà đã “hớn hở như một đứa trẻ được quà”.

– bao tình cảm yêu thương, nỗi nhớ nhung ông dồn vào việc làm chiếc lược. Chiến Trường khốc liệt là thế nhưng cứ khi nào có crian gian rảnh, ông lại ngồi tỉ mỉ cưa từng chiếc răng lược cho hiếnthà ông giữc chiếc lược như giữ with bên minh. những đêm nhớ with ông sáu lại lấy cây lược ra ngắm nghía

– Ông tỉ mỉ khắc từng nét chữ trên chiếc lược: “yêu nhớ tặng thu with của ba”.

▶ Ông sáu dành trọn vẹn tình cảm của mình vào việc làm chiếc lược ngà như tình cảm ông muốn dành trọn cho con. dẫu chiếc lược ấy chưa lần nào ược chải trên mii tó của bé thu nhưng nó đã phần nào gỡ rối ược những mối tơ lòng, vơi đi nỗi dày vò ân hận hậng tủm củm củm củm củm củm củm củm c. có thể nói, chiếc lược ngà là trong truyện chính là biểu tượng của tình cảm cha con – một tình cảm thiêng liêng và sâu nặng

khi đứng trước cái chết cũng không lấy đi được tình yêu with của ông sáu:

– trong một trận càn của quân địch, ông sáu đã vô tình bị thương. vết thương đã khiến ông kiệt sức và lấy đi hy vọng sống cuối cùng của ông. vậy nhưng trước lúc ra đi, ông vẫn dốc hết tàn lực, trao cây lược ngà người đồng đội với lời nhắn mang về cho with gái gi. trong giây phút ấy, ông không chỉ trao chiếc lược mà còn gửi gắm tất cả tình yêu, nỗi nhớ của mình qua ánh mắt trong vòng ửi đi.i. Ánh mắt thể hiện một niềm tiếc nuối vô bờ khi el không thể thực hiện lời hứa với đứa with của mình

– cây lược ược trao tận tay cho bé thu qua ông ba đã chứng minh, bé thu có thể mất cha, ông sáu có thể hy sinh trên chiến trường nhƁng ọ tình cha con. không những vậy nó con trở thành điểm tựa, nâng đỡ bé thu trên hành trình trưởng thành.

▶ Ông sáu trở thành biểu tượng đẹp đẽ cho hình ảnh người cha trong thời kỳ đất nước ngập trong bom đạn chiến tranh. Ở ông sáu ta thấy được vẻ đẹp của tình yêu thương; sự ân cần, lòng bao dung và che chở của người cha dành cho con mình. từ đó giúp khẳng định sự bất diệt của tình cảm cha con, tình phụ tử

iv. sơ đồ tư duy tác phẩm chiếc lược ngà

nhằm giúp các bạn học sinh có sự bao quát tác phẩm trong quá trình ôn tập, các bạn có thể tham khảo sơ đồ tư duy chiếc lěượ>:

v. tổng kết chung phân tích tác phẩm chiếc lược ngà

1. về nội manure

qua tác phẩm “chiếc lược ngà”, nhà văn nguyễn quang sáng đã diễn tả một cách xúc động tình cảm thắm thiết, sâu nắsa chau. Đó là thứ tình cảm thiêng liêng cao đẹp và ngời sáng, nổi bật trên hoàn cảnh éo le, bi kịch mà chiến tranh gây ra.

không chỉ tô ậm tình cha with thiêng liêng mà tac pHẩm còn gợi cho người ọc thím Thía, ồng cảm với những đau thương, mất mát mà chiến tranh mang ế ế ế ế ế ế ế ế ế ế ế có thể nói, nội dung bao quát tác phẩm có ý nghĩa lên án, tố cáo tội ác chiến tranh xâm lược sâu sắc.

2. về nghệ thuật

– tình huống truyện được xây dựng tự nhiên, hợp lý, có tình tiết éo le, tạo ra cao trào và giải quyết hợp lý

– nghệ thuật phân tích tâm lí nhân vật thông qua các từ gợi tả được áp dụng triệt để

– lối kể chuyện mộc mạc, tự nhiên nhưng vẫn giàu cảm xúc.

– hệ thống hình ảnh giản dị, giàu sức gợi, lôi cuốn và hấp dẫn người đọc

trên đy là dàn ý phân tích tác phẩm chiếc lược ngà của tác giả nguyễn quang sáng với những diễn biếnh cảm cha cha con ữ vânh. ngoài ra, các bạn học sinh cũng có thể tham khảo các bài phân tích khác trong bộ tài liệu soạn văn 9 để phục vụ cho các kỳ thi quan trọng. hy vọng kiến ​​​​thức trên sẽ giúp bạn có một kỳ ôn tập hiệu quả!

tham khảo thêm:

phân tích tác phẩm lặng lẽ sa pa