tài liệu hướng dẫn phân tích bài thơ về tiểu ội xe không kính của pHạm tiến duật ọc tài liệu biên soạn cung cấp gợi ý chi ti -giúp em ềt ềt , tick lập dàn ý và sơ đồ tư duy kèm theo một số mẫu bài văn tham khảo hay.
cùng xem ngay…
hướng dẫn phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính
Đề bài: phân tích tác phẩm “bài thơ về tiểu đội xe không kính” của phạm tiến duật.
1. phân tích đề
– yêu cầu của đề bài: phân tích bài thơ bài thơ về tiểu đội xe không kính.
– phạm vi tư liệu, dẫn chứng: các từ ngữ, hình ảnh, chi tiết tiêu biểu trong bài thơ bài thơ về tiểu đội xe không kính.
– phương pháp lập luận chính: phân tích.
2. hệ thống luận điểm
– luận điểm 1: hình ảnh những chiếc xe không kính – biểu tượng cho hiện thực tàn khốc của chiến tranh.
– luận điểm 2: hình ảnh người lính lái xe với tư thế hiên ngang, lạquan, phẩm chất cao đẹp.
3. lập dàn ý chi tiết
a) mở bai
– giới thiệu sơ lược về tác giả phạm tiến duật
+ phạm tiến duật (1941 – 2007) là nhà thơ lớn, có nhiều sáng tác, trưởng thành trong đội ngũ các nhà thơ thời kháng chiến chố mng m.
– giới thiệu khái quát bài thơ về tiểu đội xe không kính
This thịt của các chiến sĩ lái xe trường sơn.
b) than bai
* khái quát hoàn cảnh sáng tác bài thơ:
– bài thơ được sáng tác trong thời kì cuộc kháng chiến chống mĩ đang diễn ra rất gay go, ác liệt. từ khắp các giảng đường đại học, hàng ngàn sinh viên đã gác bút nghiên để lên đường đánh giặc.
– phạm tiến duật đã ghi lại những hình ảnh tiêu biểu của nơi khói lửa trường sơn trong đó có những đoàn xe vận tải ải vưa m qua m. c. k ể ể ể.
– cảm hứng từ những chiếc xe không kính đã làm nền để nhà thơ chiến sĩ khắc hoạ thành công chân dung người chiến sĩ lái xe.
* hình ảnh những chiếc xe không kính
– hình ảnh những chiếc xe không kính được tác giả miêu tả trần trụi, chân thực:
không có kính không phải vì xe không có kính,
bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi.
+ Đó là những chiếc xe vận tải chở hàng hóa, đạn dược ra mặt trận, bị máy bay mĩ bắn phá, kính xe vỡ hết.
+ Động từ “giật”, “rung” cùng với từ “bom” được nhấn mạnh hai lần càng làm tăng sự khốc liệt của chiến tranh
=> hai câu thơ đã giải thích nguyên nhân những chiếc xe lại không có kính, qua đó phản ánh mức độ khốc liệt của chiếc tranh.
* hình ảnh người lính lái xe
– tư thế hiên ngang, tự tin hiếm có:
ung dung buồng lái ta ngồi,
nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
+ tính từ ung dung nhấn mạnh tư thế chủ động, coi thường mọi khó khăn, nguy hiểm của các chiến sĩ lái xe.
+ Điệp từ “nhìn”: khí phách kiên cường, như thách đố với khó khăn.
– thái độ, tinh thần lạc quan, bông đùa với những khó khăn:
This ”, thấy sao trời gần hơn “ùa vào buồng lái”.
->
+ Điệp từ “ừ thì”: như một cái tặc lưỡi, chép miệng đồng thuận, coi mọi khó khăn là chuyện nhỏ.
=> thái độ lạquan, yêu đời, tự tin có chút bướng bỉnh, ngang ngạnh; hình ảnh người lính lái xe hiện lên vừa đáng yêu vừa đáng nể.
– tình đồng đội thắm thiết, thiêng liêng là sợi dây vô hình nối kết mọi người trong hoàn cảnh hiểm nguy, kề cận cái:
+ tiểu đội xe là “những chiếc xe từ trong bom rơi” gặp nhau.
+ tình đồng đội: những cái bắt tay qua “cửa kính vỡ rồi”, là dựng bếp lửa giữa trời, cùng ăn cùng ca hát, cùng mắng ẫng võtro
=> từ trong khó khăn, người lính từ mọi miền xa lạ trở thành “gia đình” của nhau.
– niềm tin vào chiến thắng:
+ Điệp từ “lại đi”, lí do “vì miền nam phía trước” : không gì ngăn cản được các anh đến chi viện cho chiến trường miền nam.
+ hình ảnh ẩn dụ “trời xanh thêm” và hoán dụ “trong xe có một trái tim”: tình yêu thương dành cho miền nam, cho tổ quốc, là niếm tin vthà do. p>
-> hình ảnh “trai tim” là một hoán dụ nGhệ thuật ẹp ẽ và ầy sáng tạo, khẳng ịnh phẩm chất cao quýa của các chiến sĩ lai xe trên ường ra tiền tuyếnến ớ.
=> tất cả cùng chung lí tưởng chiến đấu giải phóng miền nam, thống nhất đất nước và tin tưởng vào tương lai tươi sáng đang rớn tớn>
* Đánh giá đặc sắc nghệ thuật:
– kết hợp thể thơ bảy chữ và tám chữ
– sử dụng các biện pháp tu từ như điệp ngữ, hoán dụ…
– sáng tạo được những hình ảnh độc đáo có chất liệu hiện thực sinh động
– ngôn ngữ và giọng điệu giàu tinh khẩu ngữ, tự nhiên, khỏe khoắn.
c) kết bai
– khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
– liên hệ việc giáo dục phát huy tinh thần chiến đấu cho thế hệ trẻ hiện nay.
4. sơ đồ tư duy phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính
5. kiến thức mở rộng
– Ý nghĩa nhan đề bài thơ:
+ hình ảnh độc đáo, gây ấn tượng mạnh: những chiếc xe không kính
This Chẳng Có Gì làm nên thơ cả, vậy mà nó đã trở thành hình ảnh trung tâm của một bài thơ. tac giả đã tìm ra chất thơ ở những điều tưởng chừng rất khô khan, trầ gian khổ, ác liệt ở nơi chiến trường.
-> cách đặt nhan đề tự nhiên thể hiện sâu sắc phong cách thơ phạm tiến duật: tinh nghịch, sôi nổi, tràn đầy niềm tin vào cuộnc và chi. nhan đề lạ và độc đáo, giàu chất thơ và tạo ấn tượng sâu sắc với người đọc, nhấn mạnh chất thơ của những chiếc xe không kính trần trụi, xấu xí, chất thơ của những người lính lái xe hiên ngang, dũng cảm vượt lên bao khó khăn, hiểm nguy nơi chiến trường để đưa xe về miền nam tham gia cuộc kháng chiến chống mĩ lúc bấy giờ.
=> tac giả đã tìm thấy, phát hiện và khẳng ịnh cai chất thơ, cai ẹp nằm ngay trong hiện thực ời sống bình thường nhất, thậm chí trầ tran.
– trong tập thơ nguyên bản, nhà thơ phạm tiến duật cũng để câu thơ:
“không có kính không phải vì xe không có kính
bom giật, bom rung kính vỡ mất rồi”.
nhưng sau đó ược yêu cầu sửa từ “mất rồi” thành từ “đi rồi”, từ “mất” ược cac chiến sĩ trên ường trường sơn nghe nhiều nênn không thích từ ừ ừ. trong bài thơ tác giả đã miễn cưỡng thay đổi nhưng vẫn giữ nguyên bản tập thơ là từ “mất”.
» tham khảo thêm:
-
vẻ đẹp người lính qua tác phẩm tiểu đội xe không kính và những ngôi sao xa xôi
-
cảm nhận về 2 khổ thơ đầu trong bài thơ về tiểu đội xe không kính
4 mẫu bài văn hay phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính
phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính mẫu số 1:
cuộc kháng chiến chống mĩ cứu nước của dân tộc ta là một bản anh hùng ca bất diệt. Trong NHữNG NăM THÁNG SụC Sôi Khí Thế Xẻ DọC TRườNG SơN đI CứU NướC, NHâN DâN MIềN BắC đã Không tiếc sức người sức của, chi việnn choc miiền namt thịt. những đoàn quân trùng trùng điệp điệp nối nhau ra tiền tuyến và phạm tiến duật cũng có mặt trong đội ngũ ấy. anh đã được tôi luyện và trưởng thành trong chiến tranh ác liệt và trở thành một nhà thơ – chiến sĩ. chùm thơ: bài thơ về tiểu đội xe không kính, nhớ, gửi em cô gái thanh niên xung phong đã được giải nhất cuộc thi thơ của báo văăgh 1 9 ngh ngh
thơ phạm tiến duật không lôi cuốn người ọc bằng những hình ảnh lag mạn there are ngôn ngữ mượt mà, trau chuốt, âm điệu du dương… ng ượt ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột ột , táo bạo và độc đáo. có thể coi bài thơ về tiểu đội xe không kính tiêu biểu cho phong cách sáng tác của nhà thơ – chiến sĩ này. thông qua bài thơ, phạm tiến duật ca ngợi tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm, ni ẻt tát sôt sĩt sĩt st. trường sơn.
bài thơ khắc họa thành công một hình tượng độc đáo: những chiếc xe ôtô vận tải không có kính chắn gió mà vẫn băng băng Ƒn trên. bên trong cái vỏ ngoài xấu xí, xây xát của những chiếc xe không kính ấy là một bề dày thành tích chiến ấu và quý giá nhất là có mội trái tim sáng ng.
mở đầu bài thơ, tác giả giải thích nguyên nhân vì sao xe không có kính bằng lời lẽ giản dị, tự nhiên:
không có kính không phải vì xe không có kính
bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
lí do thế là đã rõ. kính xe đã bị những trận bom ác liệt của giặc mĩ làm cho vỡ hết. lời giải thích ơn sơ nhưng khả nĂng gợi tả rất lớn, giús người ọc hiểu ra rằng những chiếc xe này đã dày, từng trải trên ường ra mặt trận. giới thiệu về xe mà cũng là bước đầu giới thiệu về chủ nhân của chúng.
từ câu thơ thứ ba trở đi, hình ảnh người chiến sĩ lái xe là nhân vật chynh và những chiếc xe không kính trởt. khi người lái xe mở máy cho xe lăn bánh đồng nghĩa với bắt đầu bước vào trận đánh. sự sống và cái chết cách nhau chỉ trong gang tấc, nhưng họ vẫn giữ được tư thế hiên ngang, tự tin hiếm có:
ung dung buồng lái ta ngồi,
nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
tính từ ung dung đặt ở vị trí đầu câu nhấn mạnh tư thế chủ động ấy. trong cái nhìn bao quát cả đất trời ẩn chứa niềm kiêu hãnh của người làm chủ tình thế, coi thường mọi khó khăn nguy hiểm. Đối đầu với máy bay giặc mĩ, các chiến sĩ lái xe của ta thường ở thế bị động. vậy dựa vào đâu mà họ ra trận với phong thái ung dung như vậy? Chỗa tinh thần lớn lao nhất chynh là niềm tất thắng vào cuộc ấu tranh giải phong dân tộc, là tình cảt cả vì miền nam thn yêu, là chân “nhất ịnh không chịu làm làm làm họ hiểu rằng chiến trường và đồng đội đang cần vũ khí, lương thực, thuốc men… để đủ sức đánh trả quân thù đđđáng. chủ quyền độc lập, tự do thiêng liêng của tổ quốc, của dân tộc thôi thúc họ hành động.
ai đã từng một lần đặt chân đến trường sơn vào thời kì chống mĩ mới thấu hiểu những gian khổ, hiểm nguy củi ưlín. Đường trường sơn gập ghềnh, hiểm trở. mùa mưa, mưa như thác đổ. mùa khô, xe chạy bụi bay mù trời. ngày nào trời quang mây tạnh thì máy bay mĩ liên tục trút bom đạn xuống những đoàn xe nối nhau ra mặt trận. xe có kính người lái xe đã vất vả, xe không có kính lại càng vất vả biết chừng nào. bút pháp tả thực kết hợp với bút pháp lãng mạn tạo nên vẻ đẹp bất ngờ của những câu thơ:
nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
nhìn thấy with đường chạy thẳng vào tim
thấy sao trời và đột ngột cánh chim
như sa như ùa vào buồng lái.
cảm giác của người chiến sĩ lái xe trong chiếc xe không kính trên đường ra trận đã được nhà thơ diễn tả cụ thể và sinh ng. Đoàn xe chạy tạo nên những cơn lốc bụi mù trời. xe không kính, gió lùa mạnh vào buồng lái khiến người lái xe tưởng như nhìn thấy gió. gió thốc làm cay đến chảy nước mắt mà lại nói là gió vào xoa mắt đắng thì quả là độc đáo và hóm hỉnh. dường như các chàng lái xe ngạo nghễ thách thức cái khí hậu khắc nghiệt của rừng núi trường sơn. không còn lớp kính ngăn cách, with người và thiên nhiên như gần gũi hơn, do đó mà sự cảm nhận dường như tăng lên gấp bội. sao trời ban đêm, cánh chim ban ngày nhự say như ùa vào buồng lái. xe lao lên phía trước, with đường lùi lại phía sau, người lái xe tưởng như nhìn thấy with đường chạy thẳng vào tim. câu thơ chứa đựng ý nghĩa tượng trưng sâu xa: with đường vào chiến trường miền nam chính là đích đến của trái tim người lính.
nỗi vất vả, gian nan ược phạm tiến duật miêu tả bằng những hình ảnh chân thực, giản dị nhưng ể lại ấn tượng sâu ậm trong lòng người ọc: <
không có kính, ừ thì có bụi,
bụi phun tóc trắng như người già
chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
không có kính, ừ thì ướt áo
mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
hai đoạn thơ tả thực đến từng chi tiết, từng hình ảnh và thật cả trong cách diễn tả. câu thơ đậm chất văn xuôi, mộc mạc như lời nói thường ngày. xe không kính, bụi phun tóc trắng như người già. xe không kính, mưa tuôn mưa xối như ngoài trời. Điệp từ chưa cần, hình ảnh phì pHèo châm điếu thuốc, giọng cười ha sảng khoi… làm nổi bật chất bình dị mành hùng của những chiến sĩ lai gian khổ tột cùng nhưng hào hùng cũng tột bậc. Đó là chất lạc quan thanh thản của một dân tộc, chất dũng cảm thuộc về bản chất with người việt nam. các chiến sĩ lái xe chấp nhận tất cả với thái độ vui vẻ, phớt đời, pha chút ngang tàng, rất lính.
trong gian lao, thử thách, tình đồng đội, đồng chí càng trở nên thiêng liêng hơn, máu thịt hơn. bao thiếu thốn vật chất được thay thế bằng tình yêu thương đồng đội thắm thiết:
những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi.
bếp hoàng cầm ta dựng giữa trời
chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
võng mắc chông chênh đường xe chạy
lại đi, lại đi trời xanh thêm.
ến đy thì mọi khó khĂn, nguy hiểm đã bịy lùi ra xa, làm nền cho tập thể của những chiến sĩ lai xe từ mọi chiến trường về đy họp thín ộu ểu Họ THươNG NHAU Còn Hơn Ruột Thịt, Sống chết Co Nhau, C Quarg Lít Tưởng và tình cảm cao ẹp: tất cả vì sự nghiệp giải phonng miền nam, thống nhất ất nước.
có lẽ không ngôn ngữ nào diễn tả hết tình đồng chí, đồng đội thiêng liêng trong hoàn cảnh ấy. bữa cơm nấu vội giữa trời ất bao la của noui rừng trường sơn, giấc ngủ chập chờn trên canh võng chông chênh ường xe chạy đã ủ ủ nói lên tất cả. Và lùng thay, nhà thơ đã bất chợt kham pHá ra điều thou vị là những khop khĂn, nguy hiểm của người lynh lai xe khng kynh lại trở thành ti ợi bấi bấi bười bười bười bườt bườ ườt ườt ườt ườt ườ ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt ườt. >
gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi.
tình đồng đội đã sưởi ấm lòng chiến sĩ, chắp cánh cho tâm hồn họ bay bổng. họ tạm nghỉ bên nhau phút chốc để rồi lại lên đường, lại đi, lại đi đến những nơi cần hàng, cần đạn. họ tin tưởng ngày mai trời xanh thêm và chiến thắng đang tới rất gần.
Đoạn kết của bài thơ thật đẹp. chất hiện thực nghiệt ngã và lãng mạn bay bổng hoà quyện với nhau:
không có kính, rồi xe không có đèn,
không có mui xe, thùng xe có xước,
xe vẫn chạy vì miền nam phía trước:
chỉ cần trong xe có một trái tim.
càng gần thắng lợi, càng nhiều gian nan, đó là quy luật. mức ộ chiến tranh Ác liệt en dấu riqu rõ ràng trên những chiếc xe vận tải quân sự: không kính, không đèn, không mui, thùng xe ầy vết xước domớc. nhưng xe vẫn chạy vào hướng miền nam – tiền tuyến lớn đang thôi thúc, vẫy gọi bởi trong xe có một trai tim nóg tình and và trachiệm công tướnc v tủnhhnh ttu và trachi tráchiệm công tướnc v tủnh tthu tt. hình ảnh trái tim trong câu thơ cuối là một hoán dụ nghệ thuật rất có ý nghĩa, đã tôn vinh tầm vó những người chiến sĩ lái xe anh ginhà hùngo v.
thần dũng cảm, thati ộ Thanh thản, lạc quan của những chiến sĩ lai xe trong mưa bom, bão ạn qung xứng đáng tiểu biểu chủu chủ nghĩa anh hùng cach m nam thời chống mĩ
bài thơ về tiểu đội xe không kính là một tác phẩm tự sự nhưng đậm chất trữ tình cách mạng. nhà thơ đã khắc hoạ hình ảnh những chiến sĩ lái xe bằng tấm lòng cảm phục và mến thương sâu sắc. họ là những with người tự nguyện dấn thân, vui trong gian khổ, chấp nhận hi sinh. ngôn ngữ thơ giản dị, tự nhiên nhưng giàu sức gợi cảm, hình ảnh sáng tạo, ộc đáo, nhịp thơ tự dong khoáng… tất cả những and ế đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ đ. song điều quý giá nhất vẫn là cái tình, là sự hoá thân của tác giả vào nhân vật ể tìm tòi, phát hiện ra những hạt ngọc long lanh hÿt hṇ tân the t. >
một bài văn mẫu với đề tài hay: phân tích hình ảnh người lính lái xe trong bài thơ về tiểu đội xe không kính
nghe bài phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính hay nhất
phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính mẫu số 2:
phạm tiến duật là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ những năm kháng chiến chống mĩ cứu nước. “(tố hữu) niềm vui hăm hở của tổi trẻ ra trận lúc bấy giờ như angeg chói chang, như gió má lồng lộng pHả vào tâm hồn nhà thơ – chiến sĩ, khiến thơ pHạm pHạm Khoắn, tràn ầy sức sống, rất tinh nghịch, tươi vui mà giàu suy tưởng. riqu nhà thơ đã từng bao nhiêu lần trực tiếp cầm lai, hay ngay trước bạn ọc: những chiếc xe không kính, cả tiểu ội xe, tiểu ội linth vậi vui vui vẻu mà tá -tá thêthht.
mở đầu bài thơ là một hình ảnh trớ trêu: “xe không có kính”. kết thúc là một hình ảnh bất ngờ: “chỉ cần trong xe có một trái tim”. phải chăng, tiểu đội xe không kính ấy lăn bánh thông đường mau lẹ được là nhờ… “những trái tim cầm lái” ? xin hãy lắng nghe lời người chiến sĩ lái xe, hãy đọc thơ và suy ngẫm…
không có kính không phải vì xe không có kính
bom giật bom rung kính vỡ đi rồi.
lời kể, hay lời giới thiệu đoàn xe? ngôn ngữ mộc mạc, nhịp điệu khoan thai mà gợi tả rõ net. cứ ý như một đoàn xe đang lừng lững tiến lại. những chiếc xe kì lạ – “không co kíh” (chắn gó) – Mà thật anh hùng, đang vượt qua chặng ường nguy hiểm quân thù đánh pHác liệt: “bom giật, bom run kinh vỡ đi đi đi đi đi. trên những chiếc xe ấy, người chiến sĩ đang vững tay lái. vừa nhấn ga cho xe lăn bánh ra trận, các anh vừa kể chuyện về mình, về đồng đội:
ung dung buồng lái ta ngồi,
nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
nhìn thấy with đường chạy thẳng vào tim
thấy sao trời và đột ngột cánh chim
như sa như ùa vào buồng lái.
Đó là những câu thơ tả thực, sự thực chính xác đến từng chi tiết. không có kính chắn gió, bảo hiểm, xe lại chạy nhanh, nên người lái phải đối mặt với bao khó khăn nguy hiểm. nào là “gió vào xoa mắt đắng”. nào là “with ường chạy thẳng vào tim” rồi “sao trời”, rồi “cánh chim” ột ngột, bất ngờ như sa, như ùa – rơi rụng, va ập, quăng và ném, quăng và ném vào, vào mặt. mui, what a minh. DườNG NHư Chính NHà thơ cũng đang cầm lai, there are ngồi trong buồng lai của những chiếc xe không kíh nên câu chữ mới sinh ộng, cụ thể, ầy ấ đầy thử thách. song người chiến sĩ không run sợ, hoảng hốt. tái lại, tư thế các anh vẫn hiên ngang, tinh thần các anh vẫn vững vàng… các anh vẫn “ung dung buồng lái ta ngồi – nhìn đất, nhìn trờn…” thnn. hai câu thơ có nhịp thật cân ối: 2/2/2 và 2/2/ 2. đó là sự căng thẳng của chiếc xe đang lăn bánh, sự thanh thản, bình tĩnh, tự tin của. “nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng… nhìn thấy… nhìn thấy… thấy…”. những điệp từ ấy cứ nhấn đi nhấn lại, biểu hiện sự tập trung cao độ của người lái. hai khổ thơ mở đầu tả thực những khó khăn gian khổ mà những chiến sĩ lái xe trường sơn đã trải qua. trong khó khăn, các anh vẫn ung dung, hiên ngang bình tĩnh nêu cao tinh thần trách nhiệm, quyết tâm, gan góc chuyển hàng ra tiền tuyến. không có kính chắn gió, bảo hiểm, đoàn xe vẫn lăn bánh bình thường. lời thơ nhẹ nhõm, trôi chảy như những chiếc xe vun vút chạy trên đường. có chỗ nhịp nhàng, trong sáng như văng vẳng tiếng hát – vút cao, vui vẻ:
không có kính, ừ thì có bụi,
bụi phun tóc trắng như người già
….
chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
nếu ở hai khổ thơ trên là những cảm giác về những khó khĂn thử toch – dù sao cũng vẫn mơ hồ – thì ến đy, thisch, khó khĂn ập tới cụ thể, trực tiếp. Đó là “bụi phun tóc trắng” và “mưa tuôn, mưa xối” – hậu quả tất yếu của những chiếc xe bị mất kính bảo vệ. trước thử thách mới, người chiến sĩ vẫn không nao núng. các anh càng bình tĩnh, dũng cảm hơn, “không có kính, ừ thì có bụi… không có kính, ừ thì ướt áano” độ bất chấp mọi khó khăn. Đằng sau thái độ ấy là những tiếng cười đùa, những lời hứa hẹn, quyết tâm vượt gian khổ, hiểm nguy:
chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
….
chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
cấu trúc các câu thơ vẫn cân đối, nhịp nhàng theo nhịp rung cân đối của những bánh xe lăn. thanh điệu phối hợp khá linh hoạt : thanh bằng – trắc (phì phèo châm — điếu thuốc); trắc – bằng (mặt lấm – cười ha ha); rồi lại bằng – trắc (trâm cây – số nữa). Và cuối đoạn là câu thơ bảy tiếng, Sáu Thanh Bằng (“Mưa ngừng gió lùa khô mau thôi”) Gợi một cảm giác nhẹ nhõm, ung dung rất ấn h rthc quan, đó là khúc mươi. NHạC VUI Hài Hoà Trong NHữNG Hình ảnh Hom Hỉnh: “… phèo châm điếu thuốc – nhìn nhau mặt lấm cười ha” và một ý nghĩ táo tợn: ” động, hối hả của đoàn xe trên đường đi tới.
song, cũng có lúc đoàn xe dừng lại. Ấy là lác ngồi nghỉ hoặc tới đích, giao hàng. hai khổ thứ năm và thứ sáu miêu tả những cuộc gặp gỡ, vui vầy trong không khí đoàn kết, trong tình đồng chí, đồng đửt c th>
những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội.
bếp hoàng cầm ta dựng giữa trời
chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy.
hình tượng người chiến sĩ lái xe thêm một net đẹp nữa. Đấy là tình cảm gắn bó, chia sẻ ngọt bùi. khi hành quân, các anh động viên, chào hỏi nhau trong cảnh ngộ độc đáo “bắt tay qua cửa kính vỡ rồi”. lúc cắm trại các anh trò chuyện, ăn uống nghỉ ngơi thoải mái, xuềnh xoàng, nhường nhịn nhau như anh em ruột thịt: chung b b. Chung ũa, “Mắc võng chông g. p>
không có kính, rồi xe không có đèn,
không có mui xe, thùng xe có xước,
xe vẫn chạy vì miền nam phía trước:
chỉ cần trong xe có một trái tim.
khổ thơ cuối cùng, vẫn một giọng thơ mộc mạc, gần với lời nói thường, như văn xuôi. vậy mà nhạc điệu, hình ảnh, ngôn ngữ rất đẹp, rất thơ, cảm hứng và suy tưởng vừa bay bổng, vừa sâu sắc để hoàn thiện bức chân dung tuyệt vời của chiến sĩ vận tải trường sơn trong những năm chống mĩ cứu nước . bốn dòng thơ dựng hai hình ảnh đối lập đầy kịch tính, rất bất ngờ, thú vị.
hai câu ầu dồn dập những mất má, khó khĂn do quân ịch gieo xuống, do ường trường gây ra: xe không kính, không đèn, không mui, thhng xe xe xướ đ đ đ đ lên ba lần thử thách khốc liệt. hai dòng thơ ngắt làm bốn khúc “không co kíh / rồi xe khôngccc , bai. rẽ ngoặt”… trêu ngươi, chọc tức đoàn xe.
xe vẫn chạy vì miền nam phía trước:
chỉ cần trong xe có một trái tim.
hai câu cuối có âm điệu đối chọi, mà trôi chảy, êm ru, hình ảnh đậm net. vậy là đoàn xe đã chiến thắng, vượt lên bom ạn, hăm hở tiến ra pHía trước, hướng ra tiền tuyến lớn với một tình cảm thig ligng “vì mii nam”, với một cảm thi cast ligng ligng ligng ligng ligng ligng ligng l. Đặc biệt toả sáng chói ngời cả đoạn thơ, bài thơ là hình ảnh “trong xe có một trái tim”. Thì ra cội nguồn sức mạnh của cả đoàn xe, gốc rễ, pHẩm chất anh hùng của người cầm lai tích tụ, ọng kết lại ở “trai tim” gan góc, kiên cường, giàu phải chăi chăi chăi chăi ? tình yêu tổ quốc, tình yêu thương ồng bào, ồng chí ở miền nam đau khổ đã khích lệ, ộng viên người chiến sĩ vận tải vượt khó khĂn gian khổ, l lu để đưa đoàn xe khẩn trương tới đích ? ngữ điệu của câu thơ “chỉn trong xe có một trai tim” thật nhẹ nhõm, song khả nĂng khắc hoạ hình tượng nhân vật v à khơi gợi suy lupr , trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu, trĩu. Ẩn sau ý nghĩa “trai tim cầm lai”, câu thơ còn mốn hướng người ọc về một chân lín của thời ại chung ta: sức mạnh quyết ịnh, chiến thắng không phải là vũ khí khí, là cô người – with người mang trái tim nồng nàn yêu thương, ý chí kiên cường, dũng cảm, niềm lạc quan và một niềm tin vững chắc. có thể nói, cả bài thơ hay nhất là câu thơ cuối cùng này. nó là “nhãn tự”, là “with mắt của bài thơ”, bật sáng chủ đề, toả sáng vẻ đẹp của hình tượng nhân vật trong thơ.
lại với phong cach thơ pHạm tiến duật như pHần ầU đã nêu, ọc bài thơ về tiểu ội xe không kính , cũng như một vài tac pH ôa ôa ôa ôhá ôhá. trường sơn Đông, trường sơn tây; nhớ,… thật thú vị khi nhận ra cái chất giọng rất trẻ, rất lính của bài thơ. bài thơ đã sáng tạo một hình ảnh độc đáo: những chiếc xe không kính, qua đó khắc hoạ nổi bật hình ảnh những người lính lái xe ở trường sơn trong công cuộc kháng chiến chống mĩ cứu nước, với tư thế hiên ngang, tinh thần dũng cảm, bất chấp khó khĂn, nguy hiểm, niềm vui sôi nổi của tổi trẻ và ý chí quyết chiến vì sự nghiệp giải phong miền nam, thống nhất nước nhà. tac giả đã ưa vào bài thơ chất liệu hiện thực sinh ộng của cup sống ở chiến trường, cùng với ngôn ngữ, giọng điệu giàu tanh khẩu ngữ tự nhi, khi. nổi bật trong cả bài thơ là hình ảnh: trong xe có một trái tim và một chất giọng vui đùa, hóm hỉnh, lãng mạn.
chất giọng ấy bắt nguồn từ sức trẻ, từ tâm hồn phơi phới của thế hệ chiến sĩ việt nam mà chính ãnhà thơ ốã ng, sốã ng. do đó không phải ngẫu nhiên tác giả đặt tên cho tác phẩm là bài thơ về tiểu đội xe không kính. bài thơ, chất thơ toả ra từ thực tế cuộc chiến đấu, từ niềm vui cuộc sống của with người thời đại. Chất thơ ấy đi từ sự giản dị của ngôn từ, sự linh ho Cất Bổng lên, Hoà nhập với âm hưởng sử thi và cảm hứng lãng mạn của cả giai đoạn vĂ học việt nam trong ba thập kỉn chiến tranh chống xâm lược – từ n Ăm 1945 ăM ăM 194.
ể hiểu riqu hơn về hình ảnh người lính các em có thể xem bài văn mẫu cảm nhận vẻ ẹp của người lynh lái xe trên tuyến ưến ườp
phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính mẫu số 3:
phạm tiến duật là nhà thơ trưởng thành trong phong trào kháng chiến chống mỹ. những sáng tác của ông lôi cuốn người đọc không phải bằng ngôn từ hoa lệ, trau chuốt mà bằng sự mạnh mẽ, bằng hiện cuốc thộc. bài thơ “bài thơ về tiểu đội xe không kính” tiêu biểu cho phong cách sáng tác độc đáo đó. hình ảnh người lính hiện lên đậm net qua ngòi bút sắc sảo của phạm tiến duật.
cuộc kháng chiến chống mỹ tàn khốc, ác liệt đã khiến nhân dân phải rơi vào cảnh lầm than, đất nước điêu đứng. những người chiến sỹ vượt qua gian lao để làm nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc. hình ảnh những anh bộ đội cụ hồ được đặc tả chân thực, sâu sắc qua những vần thơ của phạm tiến duật.
tác giả mở đầu bài thơ bằng một lời khẳng định chắc nịch:
không có kính không phải vì xe không có kính
bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
chỉ với hai câu thơ như hai net chấm phá nhưng tác giả đã vẽ lên bức tranh hiện thực tàn khốc của chiến tranh. tác giả đưa ra một lý do hiển nhiên, đủ sức thuyết phục cho việc chiếc xe không có kính. hai từ “không” ược ặt trong một câu thơ đã khẳng ịnh rằng đó là sự thật hiển nhiên, bọn mỹ ộc ác đã trút bao nhiêu hậgn m thṺ m t.
sang đến câu thơ thứ ba, hình ảnh người lính bộ đội cụ hồ hiện lên với phong thái hiên ngang, oai phong:
ung dung buồng lái ta ngồi,
nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
với biện phap ảo trật tự cú phap, tíh từ “ug dung” ược ặt ở ầu câu đã nhấn mạnh tư thế ngồi xe ầy kiêu hãnh, có thể làm ghủ ượ ượ ề ề ề ượ ượ ượ ượ ượ ượ Đại từ “ta” vừa là chính minh, vừa mang ý nghĩa đại diện cho nhiều người, cho một quốc gia luôn trong tâm thế sẵn sàng địánch đ. Đây là một thủ pháp nghệ thuật đầy ẩn ý của chính tác giả. trước mắt người chiến sỹ là trời đất bao la, rộng lớn, phải tiến về phía trước thì mới có thể giành được th chiến. từ “nhìn” ở câu thơ tiếp theo được lặp lại 3 lần như khẳng định sự kiên trì, vững vàng và tập trung cao độn cho tr
nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
thấy with đường chạy thẳng vào tim
thấy sao trời và đột ngột cánh chim
như sa như ùa vào buồng lái
hai câu thơ này đã có sự chuyển đổi cảm giác thật tinh tế, nhạy cảm. từ “nhìn” không còn giữ nguyên nghĩa gốc nữa mà đã chuyển sang ý nghĩa khác. lúc này không những nhìn thấy đường, thấy trời đất, mà thấy cả “gió vào xoa mắt đắng”, “thấy with đường chạy thẳng vào tim”. Có lẽ Trong lòng người chiến sỹ đang có một ý chíết tâm cao ộ nên Mới cảm nhận ược sự tinh tếng cũng như nhận ra những hiểm nguy phhia trước, vẫn cắng ki ường ườt ểt ểt ểt ểt ểt ườt ườ một không gian bao la, rộng lớn như bao trùm lên phía trước.
hiện thực chiến tranh không còn khốc liệt, đan xen vào đó là sự hóm hỉnh, vui tươi của những người lính cách mạng. các anh đã liên tưởng đến một không gian lãng mạn, vui tươi giữa cảnh bom đạn khốc liệt. những ngôi sao trên trời cao và những cánh chim chao liệng ở phía ngoài kia khiến người lính cách mạng cứ ngỡ như đang “sa”, đang “ùa” vào buồng>
Đến đoạn thơ sau tác giả đã diễn tả được sự khốc liệt của chiến tranh:
không có kính ừ thì có bụi
bụi phun tóc trắng như người già
chưa cần rửa phì phèo châm điếu thuốc
nhìn nhau mặt lấm cười ja ja
không có kính ừ thì ướt áo
mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
chưa cần rửa, lái trăm cây số nữa
mưa ngừng gió lùa khô mau thôi.
hiện thực chiến tranh khốc liệt, tan khốc được vẽ lên qua ngòi bút chân thực của tác giả. với ngôn ngữ giản di, gần gũi với đời sống của with người. một từ “ừ” khiến cho câu thơ trở nên nhẹ tênh, không một chút do dự hay vướng bận. một từ “ừ” khiến cho tâm trạng của những người lính trở nên nhẹ nhõm hơn. sự khốc liệt của chiến tranh và thiên nhiên không làm chùn bước, ý chí của những người lính cách mạng.
Điệp từ “chưa cần” càng khẳng định tâm thế hiên ngang, bất cần đời của anh bộ đội cụ hồ. nhưng chính điều này đã làm nên phong cách “ngông”, phong thái ung dung cần phải có trong cuộc kháng chiến đầy ác liệt như thế này.
và trong cuộc chiến tranh gian lao, thử thách như thế này tình cảm đồng chí, đồng đội luôn được đề cao và khẳng định:
những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi
hình ảnh thơ thật đẹp, thật đáng ngưỡng mộ. vượt qua bao nhiêu bom ạn, thách những chiếc xe từ trăm mọi ngả ường đã về một nơi tụ hội, ể kể cho ãhau nghe những trến quan chiửn. hình ảnh “bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi” thực sự khiến người đọc ứa nước mắt, vì nó thật đẹp và cao cả.
tình cảm thân thiết, gắn bó giữa những người ồng ội dường như khiến cho cuộc chiến tranh bớt tàn khốc, bớt ạm đm dù trong mọi hoàn nó là sức mạnh tạo nên sự đoàn kết, niềm tin chiến thắng.
có lẽ đoạn thơ cuối là đoạn thơ đẹp nhất, ấn tượng nhất:
không có kính rồi xe không có đèn
không có mui xe thùng xe có xước
xe vẫn chạy vì miền nam phía trước
chỉ cần trong xe có một trái tim.
một lần nữa phạm tiến duật khẳng ịnh sự tàn khốc của chiến tranh, nhưng hơn hết vẫn là ý chí, là niềm tin và sự phìm ỗn miỗn v. hình ảnh “trái tim” ở cuối bài thơ như mở ra một không gian nghệ thuât thật nên thơ, trữ tình.
bài thơ “bài thơ về tiểu ội xe không kínnh” của phạm tiến duật đã khắc họa thành công hình ảnh người chiến sỹ trong cuộc chiộc kháng m. Đó là một hình ảnh đẹp xuyên suốt cả bài thơ.
xem thêm: so sánh hình tượng người lính trong Đồng chí và bài thơ về tiểu đội xe không kính
phân tích bài thơ về tiểu đội xe không kính mẫu số 4:
nhà thơ phạm tiến duật (1941- 2007) là nhà thơ nổi tiếng với nhiều tác phẩm tiêu biểu viết về thời kỳ chiến tranh việt nam. thơ của ông mang phong cách tự do, phóng khoáng, vui tươi, giàu suy tưởng. Bài thơ về tiểu ội xe không kínnh ”là tac pHẩm tiêu biểu của ông viết vào năm 1969, ược giải nhất cuộc thi thơ báo văn nghệ n ă 19 1970. >
bài thơ mở đầu với câu thơ mang hình ảnh rất chân thực và độc đáo:
không có kính không phải vì xe không có kính
bom giật bom rung, kính vỡ mất rồi.
hai câu thơ với net chấm phá nghệ thuật, giúp cho chúng ta dễ dàng hình dung ra bức tranh hiện thực tàn khốc của chiến tranh. những chiếc xe quân dụng vốn dĩ có kính, trang bị đầy đủ, nhưng do bị “bom giật bom rồi” nên “kính vỡ mất rồi”. sự tàn khốc của mưa bom bão đạn đã khiến những chiếc xe biến dạng, trở nên không được bình thİờng, kỳ dị và độc. có thể thấy, tác giả đã diễn tả một cách vô cùng chân thực nhưng lại sâu sắc. xe không có kính, thiếu thốn là vậy nhưng những người chiến sĩ trên xe không hề bi quan mà lại vô cùng lạc quan, tinh nghịch:
ung dung buồng lái ta ngồi
nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng,
nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
nhìn thấy with đường chạy thẳng vào tim
thấy sao trời và đột ngột cánh chim
như sa như ùa vào buồng lái.
những người chiến sĩ ngồi trong buồng lái mà ngồi có kính chắn gió, đối mặt trực tiếp với thiên nhiên, trời đất bên ngoài. nhà thơ sử dụng những biện pháp nghệ thuật nhân hóa, thus sánh và điệp ngữ, c cùng nhịp thơ nhanh, nhịp nhàng, ều dƻn hìc ẻp ng. NHữNG HìnH ảNH, Sự Vật Cũng như cảm xúc mà các chiến sĩ nhìn thấy, trải qua thể hiện sự bình thản, ag dung với những nguy hiểm của bom ạn chiến tranh. họ bình tĩnh, thản nhiên nên mới có thể nhìn rõ đủ đầy từ gió, with đường, cánh chim… hay là cả sao trời. Hình ảnh “with ường chạy thẳng vào tim” gợi cho ta liên tưởng ến with ường ra mặt trận, cũng như sự nguy hiểm ở pHía trước, nhưng ccc chiến sĩn vẫn cống kiên cường ểng ểtng ểtng ểtng ểtng ểt
Ở những câu thơ tiếp theo, tác giả tập trung nói đến sự vất vả, thiếu thốn của những người lính trên xe. dù khó khăn, gian khổ như vậy nhưng họ vẫn luôn lạc quan, yêu đời:
không có kính ừ thì có bụi
bụi phun tóc trắng như người già
chưa cần rửa phì phèo châm điếu thuốc
nhìn nhau mặt lấm cười ja ja
không có kính ừ thì ướt áo
mưa tuôn xối như ngoài trời
chưa cần rửa, lái trăm cây số nữa
mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
có thể thấy, những chiến sĩ trên xe dù gian khổ nhưng không hề lùi bước. Đây như là một cơ hội để thử thách ý chí của họ. gian khổ như vậy nhưng vẫn yêu đời, vẫn có thể cười sảng khoái mà không màng đến nguy hiểm.
những người lính, người đồng đội ở chiến trường gắn bó bên nhau, cùng nhau trải qua gian khổ nên họ xem nhau ộtâth nhờng. dù họ ến từ những vùng quê khác nhau, sinh ra trong hoàn cảnh khác nhau, nhưng lại chung một lý tưởng sống, chiến ấu vì quê hương ẻt n:
những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu dội
gặp bạn bè suốt dọc đường đi tới
bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.
bếp hoàng cầm ta dựng giữa trời
chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
võng mắc chông chênh đường xe chạy
lại đi, lại đi trời xanh thêm.
sự lạc quan, niềm tin về một ngày mai chiến thắng của những người lính như khiến cho “trời xanh thêm”. câu thơ “bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi” giúp ta cảm nhận rõ sự đoàn kết, đồng lòng của những chiến sỹ lái xe. NHữNG NGườI LINH VớI Lòng yêu nước nồng nàn, cùng tình cảm gắn bó giữa những người ồng ội sâu sắc, khiến cho cri chí ất tâ ến ấ ấ
không có kính rồi xe không có đèn
không có mui xe, thùng xe có xước
xe vẫn chạy vì miền nam phía trước
chỉ cần trong xe có một trái tim.
sự tàn khốc, đau thương của chiến tranh ược nhà thơ nhắc ến ở khổ thơ cuối, qua những hình ảnh “xe không kính, không đèn. mặc dù khốc liệt như vậy nhưng ý chí chiến đấu của những người lính vẫn không ngừng cháy trong trái tim những người lính. trái tim như tượng trưng cho lý tưởng, cho toàn thể dân tộc việt nam, một ngày mai sẽ thống nhất đất nước.
thật vậy, “ bài thơ về tiểu ội xe không kính ” là một tc phẩm ặc sắc, tiêu biểu viết về vẻ ẹp của những ĩiời chi x. Bài thơ ể ể lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người ọc về tình người, tình ồng chí gắn bó trong chiến tranh, cũng như lòng yêu nước nàng nàn củng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng
-/-
trên đy ọc tài liệu đã ưa ra những gợi ý chi tiết cách làm bài văn phân tích bài thơ về tiểu ội xe không kính str. . Đừng quên còn rất nhiều bài văn mẫu lớp 9 hay nữa đang chờ em khám phá!
