[Ngữ văn 10] Phân tích bài thơ Tỏ lòng chuẩn CHUYÊN VĂN

bài thơ tỏ lòng (Thuật hoi) của thời đại. bài viết hôm nay sẽ giúp các bạn học sinh tìm hiểu về dàn ý cũng như phân tích bài thơ tỏ lòng chi tiết, súc tích nhất.

Đôi net về tác giả phạm ngũ lão – tỏ lòng

• phạm ngũ lão (1255 – 1320) người làng phù Ủng, huyện Đường hào (nay thuộc huyện Ân thi, tỉnh hưng yên).
• Ông là with rể (lấy with gái nuôi) của trần hưng Đạo, được giữ vị trí quan trọng trong đội quân hữu vệ. Ông có lòng yêu nước nồng nàn và lập được nhiều công lao trong cuộc kháng chiến chống quân nguyên – mông.
• tuy bản thân là một tướng võ nhưng phạm ngũ lão lại thích đọc sách, ngâm thơ và được người đời ca ngợi là van to võ>
• tác phẩm còn lại: tỏ lòng (thuật hoài), viếng thượng tướng quốc công hưng ạo ại vương (vãn thượng tướng quốc công hưng ạo ạo ạo). <
  

  phân tích bài thơ “tỏ long”

  

  1-hoàn cảnh sáng tác

  bài thơ được sáng tác sau chiến thắng quân nguyên – mông của quân đội nhà trần. Đây là bài thơ thuộc thể loại “nói chí tỏ lòng”. qua bài thơ này, tác giả muốn bày tỏ nỗi lòng cũng như chí hướng của bản thân trong hoàn cảnh đất nước chiến tranh loạn lạc.

  2-thể thơ

  • that’s not so good

  3-bố cục bài thơ tỏ long

  gồm 2 phần:

  • phần 1. hai câu đầu: hình ảnh của quân đội nhà trần trong trận chiến.
  • phần 2. hai câu sau: bày tỏ nỗi lòng và chí hướng của nhà thơ.

  4-giá trị nội dung, nghệ thuật bài thơ tỏ lòng

  giá trị nội manure

  • dựng nên hình ảnh của người lính nhà trần hiên ngang, kì vĩ, lớn lao sánh ngang tầm vũ trụ. tac giả đã ặt with người trong thế ối lập, tương quan với thiên nhiên, vũ trụ ể ể with người hiện lên với khí khái, tríng trí của người nhi trong xã hội ương thời.
  • hình ảnh quân đội nhà trần với sức mạnh lớn lao, mạnh mẽ có thể nuốt trôi sao ngưu. Đó không chỉ là sức mạnh của quân đội nhà trần mà còn là sức mạnh của cả dân tộc, thời đại. cả bài thơ toát lên hào khí Đông Á – hào khí ngút trời của các vua thời trần.
  • bài thơ cũng là nỗi lòng của tác giả với những trăn trở, suy tư về công danh, sự nghiệp, về chí làm trai của người đi tr hông tro. Đồng thời, nó cũng thế hiện khát vọng, hoài bão lớn lao và nhân cách cao đẹp của một with người.

  giá trị nghệ thuật

  • bài thơ Đường luật với thể thơ thất ngôn tứ tuyệt ngắn gọn
  • sử dụng điển cố, các hình ảnh ước lệ, so sánh độc đáo
  • bút pháp gợi, không tả, kể chi tiết kết hợp biểu cảm
  • ngôn ngữ hàm súc, đạt đến độ súc tích cao

  ⇒ tất cả đã khắc họa thành công vẻ ẹp của những con người có sức mạnh, lí tưởng nhân cách cao cả c cùng khí thế hào hàthi cỺ.

  5-Ý nghĩa nhan đề

  • “Thuật hoài” (Thuật: kể lại, bày tỏ; hoài: nỗi lòng) ược hiểu là sự thổ lộ khát khao, mong muốn, bày tỏ hoài bão lớn lao và quan điểm riêng của tav một tướng tuổi trẻ tài cao.
  • về ý nghĩa của câu thơ cuối trong bài thơ “your Thính nhân gian thuyết vũ hầu” (hổ thẹn khi nghe nhân gian nói về chuyện ông vũ hầu), các soạn gi “Thực chất là một lời thề suốt ời tận tụy với chủng trần hưng ạo …”, “có thểu” thẹn “là cach nói thể hiện khát vọng, hoài bão muốn sánh với vớu …”.

    because of them:

    [ngữ văn 10] soạn bài phú song bạch Đằng: nội dung, dàn bài chi tiết
    [ngữ văn 10] phân tích bình ngô đại cáo – nguyễn trãi mỚi nhẤt

    dàn ý phân tích bài thơ tỏ long

    trong chương trình ngữ văn 10, ta có sơ đồ khái quát phân tích bài thơ tỏ lòng như sau

    

    các dạng đề phân tích bài thơ tỏ lòng

    Đề 1: phân tích bài thơ tỏ lòng của phạm ngũ lão.

    a) mở bai

    giới thiệu vài net về phạm ngũ lão

    • Phạm Ngũ Lão (1255 – 1320) Là danh tướng vă toàn tài thời nhà trầ

      giới thiệu khái quát bài thơ tỏ lòng (thuật hoài)

      • bài thơ ược viết bằng chữ hán, không rõ thời điểm sáng tc, nội thung thể hiện niềm tự hào về chí nhi và khát vọng ẻn công hûn công a. li>

        b) than bai

        khái quát về bài thơ tỏ long

        • hoàn cảnh sáng tác: bài thơ được sáng tác trong cuộc kháng chiến chống quân mông nguyên lần 2 (1285).
        • giá trị nội dung: bài thơ mang vẻ đẹp hào khí Đông a, thể hiện qua vẻ đẹp của with người và quân đội nhà trần. Đồng thời, qua đó thể hiện tâm sự và lí tưởng sống cao đẹp của tác giả.

        luận điểm 1: hào khí Đông a qua hình tượng trang nam nhi và sức mạnh quân đội nhà trần.

        • hình tượng trang nam nhi nhà trần:
          • hành động: hoành sóc – cầm ngang ngọn giáo

          ⇒ tư thế hiên ngang, hùng dũng, oai nghiêm, mạnh mẽ, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ tổ quốc, lập nên những chiến công vang.

          • • không gian kì vĩ: giang sơn – no song

            ⇒ không gian rộng lớn, mênh mông, nó không đơn thuần là sông, là núi mà là giang sơn, đất nước, tổ quốc.

            ⇒ tầm vóc những người tráng sĩ ấy sánh với núi sông, đất nước, với tầm vóc hùng vĩ của vũ trụ.

            *thời gian kì vĩ: kháp kỉ thu – đã mấy thu

            → thời gian dài đằng đẵng, không biết đã bao nhiêu mùa thu, bao nhiêu năm đi qua, thể hiện qua trình đấu tranh bền bỉ, i.

            d

            ⇒ chynh thời gian, không gian đã nâng cao tầm vó của người anh hùng vệ quốc, họ trở nên lớn lao kì vĩ, sánh ngang tầm vũ trụ, trụtá, trờtá. bền bỉ cùng nhiệm vụ.

            • sức mạnh của quân đội nhà trần:
              • “tam quân”: ba quân – tiền quân, trung quân, hậu quân – quân đội của cả đất c , cả dân tộc cùng nhau đứng lên để chiến đấu. hình ảnh chỉ quân đội nhà trần.
              • “tì hổ”, khí thôn ngưu”:
                • “tì hổ” – hổ báo: tì là loài thú lai giống cọp và beo, hổ là cọp, “tì hổ” chỉ loài mãnh thú chốn rừng sâu dũng mãnh. -> so sánh thể hiện sự dũng mãnh của quân đội nhà trần.
                • “Khí Thôn ngưu”: là biểu tượng chỉi trẻii mà khí phach anh hùng, mạnh mẽ lấn att cả trời cao, cả không gian vũ trụ bao la, rộng lớn → ngụ ý ộ thế chiến đấu và chiến thắng.

                → lời thơ ước lệ, hào tráng, hình ảnh kì vĩ, toát lên khí thế ngất trờt trủa quân ội ời trần qua ba lần chiến thắng bọulọn xâm lưng.

                ⇒ với các hình ảnh so sánh, phong ại, tac giả đã thể hiện sự ngợi ca, tự hào về sức mạnh, khí thế của quân ội nhà trầp ập tan âm m mưc củc củc củc củc củc củc củc củc củc củc

                luận điểm 2: nỗi thẹn của phạm ngũ lão

                • quan niệm về công danh và khát vọng:
                  • nợ công danh: theo quan niệm nhà nho, đây là món nợ lớn mà một trang nam nhi khi sinh ra đã phải mang trong minh.
                    • nó gồm hai phương diện: lập công (để lại chiến công, sự nghiệp), lập danh (để lại danh thơm cho hậu thế). kẻ làm trai phải làm xong hai nhiệm vụ này mới được coi là hoàn trả món nợ.
                    • liên hệ với nguyễn trãi, nguyễn bỉnh khiêm, phùng khắc khoan, cao bá quát, nguyễn công trứ. họ đều là những người trăn trở về món nợ công danh.
                    • nỗi thẹn của tác giả:
                      • theo quan niệm của phạm ngũ lão, làm trai mà chưa trả được nợ công danh “thẹn tai nghe chuyện v᩹”: hul >
                      • thẹn: cảm thấy xấu hổ, thua kém với người khác
                      • chuyện vũ hầu: tác giả sử dụng tích về khổng minh – tấm gương về tinh thần tận tâm tận lực báo đáp chủ tướng. hết lòng trả món nợ công danh đến hơi thở cuối cùng, để lại sự nghiệp vẻ vang và tiếng thơm cho hậu thế.

                      → thế mà he vẫn nghĩ mình chưa làm tròn trách nhiệm, còn nợ với non song, đất nước; he vẫn thấy “thẹn” khi nghĩ mình công danh vẫn chưa bằng được vũ hầu.

                      ⇒ thể hiện khát khao, hoài bão hướng về phía trước để thực hiện lí tưởng, đánh thức ý chí làm trai, chí hướng lập công cho các t>

                      ⇒ với âm hưởng trầm lắng, suy tư và việc sửng điển cố điển tích, hai câu thơ cuối đã thể hi ện tâm tư và khát vọng lập công của pHạm ngo

                      ***bài học đối với thế hệ thanh niên ngày nay qua bài thơ tỏ lòng:

                      SốNG Phải Có ước Mơ, Hoài Bão, Biết Vượt qua khó khĂn, Thử Toch ể ể Biến ước Mơ Thành hiện thực, Có ý Thức trach nhiệm với ca nhân và cộng ồng. <

                      Đánh giá đặc sắc nghệ thuật

                      • sử dụng điển cố, các hình ảnh ước lệ.
                      • bút pháp gợi, không tả, kể chi tiết kết hợp với biểu cảm.
                      • sử dụng các biện pháp so sánh, ước lệ độc đáo.
                      • ngôn ngữ ngắn gọn, hàm suc.

                      c) kết bai

                      • khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
                      • Đánh giá, cảm nhận của em về bài thơ.

                      xem them:

                      [ngữ văn 10] dàn ý phân tích bài thơ cảnh ngày hè chi tiẾt
                      [ngữ văn 10] phân tích đoạn trích tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ

                      Đề 2: phân tích vẻ đẹp con người và quân đội nhà trần trong bài thơ tỏ lòng của phạm ngũ lão

                      hệ thống luận điểm

                      • vẻ đẹp with người trong bài thơ tỏ lòng
                        • tư thế “hoành sóc”: cầm ngang ngọn giáo
                        • tầm vóc của người anh hùng thể hiện qua không gian, thời gian
                        • vẻ đẹp quân đội nhà trần trong bài thơ tỏ lòng
                          • tiềm lực quân đội: “tam quân”
                          • khí thế đội quân

                          tổng kết

                          trên đây là bài thơ tỏ lòng cùng dàn ý phân tích chi tiết nhất. công thức toán lý hóa hy vọng rằng nó sẽ giúp các bạn học sinh hiểu hơn về tác phẩm và có những bài phân tích bài thơ tỏ lòng hay và ạt ưưc thành .