Phân tích bài thơ Chiều tối (Mộ) của Hồ Chí Minh

phân tích bài thơ chiều tối của hồ chí minh, hướng dẫn cach làm, lập dàn ý chi tiết và tham khảo những bài văn mẫu 11 there (thu thu thu thu thu thu thu thu thu thu tttm chẩm chẩm chẩm chẩm chẩm chẩm chẩm chẩm chav chí minh).

me. hướng dẫn phân tích bài thơ chiều tối

ể làm ược một bài văn phân tích chiều tối there are ạt yêu cầu, trước hết các em cần phải xác ịnh đúng yêu cầu của ề chứng…).

1. phân tích yêu cầu đề bài

– yêu cầu về nội dung: phân tích nội dung, nghệ thuật bài thơ chiều tối (mộ)

– phạm vi tư liệu dẫn chứng: các câu thơ, từ ngữ, chi tiết tiêu biểu trong bài thơ chiều tối của hồ chí minh.

– phương pháp lập luận chính: phân tích.

2. hệ thống luận điểm bài thơ chiều tối

– luận điểm 1: bức tranh thiên nhiên chiều tối trên đường chuyển lao.

+ thời gian và hoàn cảnh

+ hình ảnh cánh chim

+ hình ảnh chòm mây

– luận điểm 2: bức tranh đời sống sinh hoạt của with người.

+ hình ảnh thiếu nữ xay ngô

+ hình ảnh lò que rực hồng

ii. lập dàn ý phân tích bài thơ chiều tối chi tiết nhất

1. mở bài phân tích chiều tối

– giới thiệu tác giả hồ chí minh:

+ hồ chí minh là một danh nhân văn Hóa, một chính trị gia, nhà tưng lỗi lạc của dân tộc việt nam, ồng thời cũng là một cây bút lớn văn xuôi đặc sắc.

– giới thiệu khái quát về bài thơ: chiều tối là một trong những bài thơ tiêu biểu cho pHong cach sáng tác của Bác thể hi hi thiên bảo.

2. than bài phân tích chiều tối

* luận điểm 1: bức tranh thiên nhiên chiều tối trên đường chuyển lao.

quyện điểu quy lâm tầm túc thụ

cô van mạn mạn độ thiên không

(chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa từng không)

– thời gian và hoàn cảnh:

+ thời gian: chiều tối

+ hoàn cảnh: chặng cuối của một ngày chuyển lao đày ải, cực khổ

– cảnh thiên nhiên được vẽ bằng những nét vẽ đậm: “chim” – “mỏi”, “chòm mây” – “trôi nhẹ”.

-> bức tranh nên thơ, yên bình của cuộc sống

– hình ảnh cánh chim:

+ Ý nghĩa tả thực: cánh chim chiều nên dáng bay mệt mỏi nhưng hướng bay có mục đích: về rừng tìm chốn ngủ.

-> chiều tối với vạn vật là sự trở về nghỉ ngơi. hoạt động của chim có động lực thúc đẩy

+ Ý nghĩa lien tưởng:

• giữa chủ thể trữ tình và hình ảnh cánh chim có net tương đồng là đều mệt mỏi, chim bay liên tục, người tù cũng đi liû>
• nét khác biệt: chim cố gắng bay về tổ ấm còn người tù tiếp tục đi cũng chỉ đến một nhà lao khác; nếu chim có động lực thúc đẩy thì người tù chẳng có động lực nào cả.

=> Ẩn sâu là nỗi nhớ nhà, nhớ nước của người with bị tù đày ở nơi xa xứ

– hình ảnh chòm mây:

+ Ý nghĩa tả thực: chòm mây lẻ loi trôi lững lờ giữa tầng không

+ Ý nghĩa liên tưởng: đám mây lẻ loi giữa bầu trời cũng như sự lẻ loi cô đơn của người tù giữa núi rừng bao la.

=> hồ chí minh đã phác họa nên một bức tranh vừa cổ điển nhưng rất bình dị, gần gũi.

=> qua đó, ta thấy được vẻ đẹp tâm hồn của bác: nhạy cảm, tinh tế, yêu thiên nhiên tha thiết, nghị lực, bản lĩnh phing thư>

* luận điểm 2: bức tranh đời sống sinh hoạt của with người.

sơn thôn thiếu nữ ma bao túc

bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng

(cô em xóm núi xay ngô tối

xay hết, lò than đã rực hồng)

– những hình ảnh đời sống dân dã, đời thường:

+ “sơn thôn thiếu nữ”: hình ảnh người thôn nữ cùng với công việc lao động giữa miền sơn cước

-> hình ảnh thiếu nữ xay ngô là trung tâm của bức tranh, thể hiện vẻ đẹp khỏe khoắn của người lao động.

=> sự xuất hiện của thiếu nữ xay ngô khiến bài thơ có tiến triển mới:

• thiên nhiên đi vào nghỉ ngơi nhưng nhịp sống con người vẫn dẻo dai
• cảnh trong hai câu đầu rất tĩnh còn ở hai câu cuối này nhờ hoạt động con người mà trở nên sinh động hơn

+ “lò que rực hồng” trong đêm tối như đang nhen nhóm lên niềm vui, niềm lạc quan, xua tan đi cảm giác lạnh lẽo, cô đơn trong lòng xờ i xa ng. -> nghệ thuật lấy sáng tả tối, lấy không gian để tả thời gian

+ “hồng” là hơi ấm, là ánh sáng, niềm vui và sự tin yêu.

=> mạch thơ có sự vận động: từ tối đến sáng, từ buồn đến vui, thể hiện cái nhìn lạc quan, hướng tới tưƺng lai của.

3. kết bai chiều tối

– khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm

+ nội dung bài chiều tối: bài thơ cho thấy tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, ý chít vượt lên trên hoàn cảnh khắc nghiệt của nhà thơ chiến sĩn sĩ hồ hồ hồ hồ hồ

+ Đặc sắc nghệ thuật: Đậm màu sắc cổ điển và tinh thần hiện đại; but pháp chấm phá, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình tinh tế; điệp ngữ chuyển tiếp, cách dùng từ linh hoạt; ngôn từ tả ít, gợi nhiều, ý tồn tại ngoài lời.

– cảm nhận của em về bài thơ chiều tối.

trên đy là mẫu dàn ý khá chi tiết và ầy ủy ủ, đáp ứng yêu cầu phân tích bài thi chiều tối (mộ) mà các em nên tham khảo kỹ t hể ể.

4. sơ đồ tư duy phân tích bài chiều tối

<p hoàn chỉnh, có thể triển khai thêm câu từ cho các nhóm nội dung chính theo tư duy, cảm nhận riêng của mình về tác phẩm này.

có tham khảo thêm một số bài văn mẫu phân tích chiều tối ược tổng hợp phía dưới đy ể mở rộng vốn từ cho bài viết cìh.

iii. top 5+ bài văn hay phân tích bài thơ chiều tối của hồ chí minh

1. bài văn phân tích chiều tối hay mẫu số 1

chủ tịch hồ chí minh là một nhà cách mạng, một người chiến sĩ quốc tế luôn mang trong mình tình yêu quê hương ất nước và khát khao giải d phón. cả cuộc đời bác dành cho sự nghiệp cách mạng không chỉ vậy bác còn là một nhà văn hóa lớn có nhiều đóng góp trong lĩnh vực văn ch. cảm hứng thi sĩ ến bất cứ lúc nào với người chiến sĩ cộng sản dù cho khi bị giam bắt, tù đày nhưng không thể giam cầm ược tâm hồn của người. bài thơ “ chiều tối ” là tác phẩm ược sáng tác khi bác bị chynh quyền tưởng giới thạch bắt giam vô cớ nhưng vẫn thển ển tìnhinh, with. tin vào tương lai tươi sáng của hồ chí minh.

vào that 8 NăM 1942 BAC SANG TRUNG QUốC ể ể TRA tù” bằng chữ hán với số lượng 134 bài. Trong đó Bài Thơ “Chiều tối” là bài số 31 khi người bị thiên chuyển từ nhà lao tĩnh tây sag nhà lao thiên bảo năm 1942. Trong khoảnh khắc ghiều tà mêng sáng sáng tág tac gửi gắm v á. . nổi lên trong bài thơ là hình ảnh thiên nhiên và with người lao động nơi đất khách quê người.

“chiều tối” được viết bằng chữ hán theo thể thất thất ngôn bát cú Đường luật. hai câu thơ đầu bác đặc tả cảnh thiên nhiên núi rừng với hai hình ảnh tiêu biểu cánh chim mỏi mệt và đám mây cô đơn:

“quyện điểu quy lâm tầm túc thụ

cô van mạn mạn độ thiên không”

duch:

chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không

VớI BUTI PHAPP CHấM PHÁ đIMM NHÍN, ướC Lệ TượNG TRưNG MANG ậM CHấT Cổ đIểN CủA THI PHAPP PHươNG đông Bác đã Khắc Họa hình ảnh canh chim m mệt đt. Đó là chi tiết gợi không gian mênh mông, gợi ý niệm thời gian buổi chiều đã về. trong thơ ca không ít lần ta có bắt gặp hình ảnh cánh chim ấy là “truyện kiều” của nguyễn du có viết: “chim hôm thoi thót về n hung quan chim quan cuố than” mai mỏi” rồi trong “tràng giang” của huy cận là hình ảnh “chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều xa”.

từ “quyện” Trong câu thơ mang nGhĩa mỏi mệt chỉ tâm thế tồn tại của with người, là ịnh ngữ cho danh từ “điểu”, ược dùng ể ặ ặc tả choc hình ảnh canh chim. cánh chim ở đây không chỉ được bác quan sát trong sự vận động mà còn được cảm nhận từ bên trong là “chim mỏi”. nhà thơ đã dùng cái hữu hạn của cánh chim để nói cái vô hạn của bầu trời. trong khoảng trời mênh mông ấy chỉ có cánh chim nhỏ nhoi bay với đôi cánh mệt mỏi. bác đã sử dụng but pháp tả cảnh ngụ tình, tả hoạt động của tự nhiên để gợi thân phận, tâm trạng của mình. ở đây vừa có sự đối lập vừa có net tương đồng.

ối lập là nếu with chim bị lạc đàn, bay mỏi sau một ngày kiếm Ăn vất vản nhưng vẫn thoải mái tự do vào rừng tìm chốn ngủ còn nhà thơ v bịm kẹp, gầm. tương đồng tâm trạng giữa người tù và cánh chim chiều. phải chăng sau một ngày đi đường dài cổ đeo gông chân vướng xiềng bác đã thấm mệt nên nhìn cánh chim bay bác cũng cảm nhận được điều ấy, bác cũng muốn được nghỉ ngơi sau ngày tù dài lê bước “năm mươi ba cây số một ngày / áo mũ dầm mưa rách hết giày”.

không chỉ vậy người còn quan sát thấy hình ảnh đám mây trôi chầm chậm trên nền trời mênh mông, bao la gợi ý niệm ữ c th. Đây cũng là một thi liệu rất quen thuộc trong thơ xưa. thôi hiệu đã từng viết: “bạch vân thiên tải không du du” (ngàn năm mây trắng bây giờ còn bay) hay đó là đÁm p>

Tuy Nhiên Mây Trong Thơ Bác Không Gợi sự vĩnh viễn mà mang tâm trạng cô ơn, lẻ loi của người khách băn khoe không tếng lai sẽ đ đ đ ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự ự từ “cô”. chỉ với vài net đặc tả, chấm phá lấy linh hồn của thiên nhiên mà vẽ nên một bức tranh buổi chiều tối ảm ģạm, yên. cánh chim và đám mây đã từng xuất hiện trong thơ lý bạch: “chúng điểu cao phi tận/ cô vân độc khứ nhàn”. Đó là nét cổ điển mà hồ chí minh kế thừa tinh hoa văn Hóa nhân loại thể hiện ước muốn ược tự do, ược nGhỉ ngơi như canh chim, như đám mây trên trời cao.

trong hai câu thơ đầu chỉ đặc tả cảnh thiên nhiên nhưng ẩn đằng sau lớp ngôn từ đó là tư thế và tâm hồn củan thi. ta không thấy có chân dung của người tù khổ ải mà chỉ thấy phong thái ung dung, tao nhã của thi nhân mặc khách dù chân vướng xiềng lê từng bước trên đường đi, cảnh chiều mênh mông rợn ngợp nhưng tâm hồn bác vẫn hướng về thiên nhiên, quát sát từng chi tiết vận động của cảnh vật. nếu không phải là một người yêu thiên nhiên tha thiết, một with người Co nGhị lực phi thường, bản lĩnh kiên cường vượt lên trên hoàn cảnh làm sao có ược sự tự tự tự tự tự tự tự t nhà lao, xiềng xích có thể giam cầm thân thể bác chứ không thể trói buộc được tâm hồn thi nhân.

trên nền cảnh của thiên nhiên hình ảnh with người bỗng hiện lên trong thơ bác. With người ở đy là thiếu nữ đang lao ộng giữa chốn noui rừng mênh mông như một điểm Sáng làm cho bức tranh ời sống trở nên có hồn có

“sơn thôn thiếu nữ ma bao túc

bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng”

(cô em xóm núi xay ngô tối

xay hết lò que đã rực hồng)

hình ảnh con người và cuộc sống được nối tiếp hiện lên qua hai câu thơ. thiếu nữ ở đây là người with gái (bé gái) trong lứa tuổi dưới thanh nữ chứ không phải như bao bài phân tích khác là cô gái. hình ảnh bé gái đang xay ngô trong đêm tối là để hô ứng với cánh chim cô đơn, lẻ loi bên trên cô độc đối diện với cối xay. ngòi bút của bác hướng đến sự vận động của with người. Đây là một net hiện đại, mới mẻ trong thơ hồ chí minh. thiếu nữ miền sơn cước toát giữa núi rừng mênh mông không những không bị hòa tan với thiên nhiên mà nổi bật chói lòa trong không gian ấy.

không giống như những bài pHân tích khác tôi nhận thấy qua cấu trúc liên miên ối ở các từ “ma bao” câu tu trên và “bao tuc ma ho hàn” vả, nặng nề, tri Trong mạch vận ộng của của thời gian ở nguyên tac không hề nhắc ến chữ “tối” nhưng với bản dịch thơ ngườc cho đtm v.

Trong Câu Thơ “Bao Túc Ma Hoàn Lô Dĩ Hồng” Theo Tôi đó là sự nối tiếp công việc, kết thúc một công việc lại mởt công việc mới, nh đ đng nói sự vận ộNg củ từ xưa nay đa số mọi người ều hiểu Theo NGHĩA Là Hồng tíh từ, Làm Sáng rực lên hình ảnh with người trong đêm nhưng theo nguyên tác chữ ” (xay). Đây là hiện tượng đồng âm trong tiếng hán, nếu không cẩn thận tìm hiểu sẽ khiến cho mọi người nhầm lẫn với ý nghĩa.

qua hình ảnh con người trong đêm cho thấy cuộc sống nơi đây cơ cực, khó khăn khiến cho tác giả đồng cảm, đồng điệu. bác đã dùng vòng xoay của cối xay để nói lên tâm trạng nặng nề của mình, dùng hình ảnh bé gái để nói lên cảm nhận s cu. Nam Cao đã Từng Viết: “Khi người ta đau chân, người ta không còn tâm Trí đâu ể nGhĩ ến người khác” nhưng ối với hồ chí minh thì đi ngược lại với với đi đi đi đi đ bác là một with người có tấm lòng thương yêu ồng loại ến vô cùng không chỉ là ối với nhân dân việt nam mà còn là biết bao những with ngưcờn ờn chàny cón. Đúng như tố hữu đã từng viết: “bác ơi tim bác mênh mông thế/ ôm cả non song mọi kiếp người”.

bài thơ là thành công của nghệ thuật kết hợp hài hòa giữa bút pháp cổ điển và sự cách tân hiện đại trong ý thơ. ẶC Biệt là chữ “hồng” ở cuối bài thơ ược coi là nhãn tự, là with mắt thần của tac pHẩm mang ý nghĩa sâu sắc ược hoàng trung thông nhận xét rằng: “với một chữt chữt chữt chữt chữt chữt chữt chữt Lên toàn bộ bài thơ, đã làm mất đi sự mệt mỏi, sự uểii, sựi vội vã, sựng nề đã diễn ra trong ba câu ầu, đã làm sáng rực lên khuôn . Ồng thời chữ “hồng” ấy cũng thể hiện cho niềm tin, hy vọng của Bác vào một tương lai tươi sáng ở ngày mai, đó là điều gâtrý, đáng quáng dù ở ở ở ở khuất phục trước hoàn cảnh, số phận.

trong thơ hồ chí minh luôn có sự vận ộng từ bong tối ra ang sáng, từng ược xuất hiện rất nhiều lần như trong bài “tảo giải” hiện lên: tàn sớm sạch không “There are Câu Bác Viết:” Trong ngục giờ đy còn tối mịt/ ang hồng trước mặt đã bừng soi “đó sực quan, nor ềm tin củng con ường con ườ /p>như vậy chỉii 28 chữ thất ngôn tứ tuyệt ược kết hợp hài hòa giữa chất cổ điển và hiện ại, giữa tâm hồn thi sĩi ti tim lạc quan, yêu ời, yêu tho thi của vị cha già dân tộc.

(nguồn: lớp văn thầy nhật)

chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,

chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không.

2. phân tích bài thơ chiều tối ngắn gọn bài số 2

hồ chí minh là một cái tên mà tất cả con dân việt nam đều ghi tạc trong tim với một lòng yêu quý, kính trọng vô bờ bến. Trong qua trình tìm lại tự do cho dân tộc, Bác đã phải chịu rất nhiều khổ cực, gian khó, đã rất nhiều lần bịt giam, chuyển từ nhà tù nà này sang nhà tù khá, bịt, bịt, bịt, bịt, bịt, bịt, bịt, bịt, bịt. tuy nhiên, trong hoàn cảnh khó khăn ấy, ở người vẫn ánh lên một tinh thần lạc quan, một niềm tin vào một ngày mai tươi sáng.

bài thơ “chiều tối” nằm trong tập thơ “nhật kí trong tù” đã thể hiện được phần nào tinh thần ấy của người. Bài thơ chỉn giản là tả lại cảnh nơi thôn dã vào một buổi chiều tối, thế nhưng ẩn chứa trong đó là một ước mơ tự ể ướththhhhhhhhhhhhhhhh.

bài thơ được sáng tác khi bác bị giải từ nhà lao tĩnh tây đến nhà lao thiên bảo. bức tranh chiều tối được nhìn qua cặp mắt của người tù tay đeo gông chân vướng xiềng:

“quyện điểu quy lâm tầm túc thụ

cô van mạn mạn độ thiên không.”

dịch thơ:

“chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ,

chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không.”

buổi chiều thường là là lúc đoàn tụ, nhưng cũng là khi with người ta thấy vô cùng cô đơn nếu không có một chốn để về. cánh chim mỏi sau một ngày kiếm ăn cũng đã bay về tổ của mình. trên không trung chỉ còn lững lờ một chòm mây. Giữa thiên nhiên bao la hùng vĩ, with người và cảnh vật ều như dừng lại, chỉ cóm mây ấy vẫn nhẹ nhàng trôi, càng làm nổi bật lên sựn ắn ắng, Old. chòm mây ấy cũng giống như bác, đang trong tình cảnh tù tội, vẫn phải cô độc bước đi.

chòm mây cô đơn, lặng lẽ, bác cũng lặng lẽ, cô đơn. tuy thế, phải là một người có Lòng yêu thiên nhiên, phải có một tâm that ug dung, bình tĩnh, lạc quan, vượt lên mọi gông c fourth thrage xác mỏi rãi vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì vì dõi mắt theo cánh chim về tổ, tầng mây lững lều v chip

tuy chỉ hai câu thơ bảy chữ, nhưng cũng đã khiến cho người ọc tưởng tượng ra ược cảnh chiều mouộn nơi rừng no thật mênh mông, âm u, vắng vẻ, quạnh. Đồng thời, she cũng nói lên niềm mong ước quay trở về với quê hương, ước mong được tự do như đám mây kia.

trong khung cảnh thiên nhiên mênh mông, đượm net buồn lúc chiều muộn nơi rừng núi, bỗng xuất hiện with người:

“sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,

bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.”

dịch thơ:

“cô em xóm núi xay ngô tối,

xay hết, lò que đã rực hồng.”

giữa cảnh buồn của thiên nhiên như trong thơ cổ, cô sơn nữ hi ện lên như một điểm sáng, làm cho cả bức tranh trở nêt hƙng, vêt hƙng, vêt hƙng đó chính là né né cố đ hồ chi minh. bức tranh vừa có người, vừa có hoạt động khỏe khoắn của with người trong đó. Đó chính là net đẹp, net đáng quý của người dân lao động. cô gái đang miệt mài xay ngô bên lò que rực hồng để chuẩn bị bữa tối.

Ở đây, bản dịch thơ không đảm bảo được nghệ thuật của bản chữ hán. Bác đã lặp lại hai chữ “bao túc” ở cuối câu thứ ba và ầu câu thứ tư, như những vòng xay nối tiếp nhau của cô gai, như sự tựn hoàn củi đi đi đi đi đi đi đi. bức tranh vừa ấm áp bởi cảnh tượng lao động khỏe khoắn của người thôn nữ lao động, vừa bởi cái ánh hồng của bếp lòp. Đó chỉ là một thứ hạnh phúc bình dị, vậy mà bác vẫn gạt bỏ hết những đau đớn, mệt mỏi về thân xác để cậm nhİc.

nhà văn nam cao đã viết: “khi người ta đau chân, người ta không còn tâm trí đu ể nGhĩ ến người khác ược”, ể nói rằng, with người ta ng ường Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có Có that. thế nhưng, ở Bác hồ-một người lúc nào cũng lo nỗi của dân tộc, của ất nước-vậy mà him cũng vẫn luôn quan tâm ến những thứ nhặt nhất, bình dịt. Đó chính là nhân cách cao đẹp của vị lãnh tụ vĩ đại của chúng ta.

bài thơ “chiều tối” là một bài thơ tiêu biểu cho net đẹp cổ điển và hiện đại trong thơ hồ chí minh. Bài thơ chỉn giản là tả về pHong cảnh thiên nhiên và with người nơi xóm noui khi chiều muộn, ồng thời, cũng ẩn chứa Trong đó nỗi niềm ước mong ược ược tực tực. Ồng thời, ở bác, chúng ta vẫn luôn thy ánh lên một vẻ ẹp của tinh thần quên mình, của một trái tim giàu lòng and thương luôn biết quan tuy tân ữ.

>>> tham khảo hướng dẫn chi tiết soạn bài chiều tối của hồ chí minh để củng cố lại những nội dung chính cần phân tích và l trom bàp

3. phân tích bài thơ chiều tối bài số 3

“nhật ký trong tù” tỉnhhht thạt without tây, trung quốc. Trong số 133 bài thơ “nhật ký trong tù” n,n,n,n,n,n,n,n,n. là một nỗi niềm trong những tháng ngày “ác mộng”.

“chiều tối” (mộ) là bài thất ngôn tứ tuyệt số 31 trong “nhật ký trong tù”. bài thơ số 32 là bài “Đêm ngủ ở long tuyền”. vậy, bài “chiều tối” ghi lại cảnh xóm núi lúc ngày tàn trên with đường từ thiên bảo đến long tuyền vào tháng 10/1942.

Đây là nguyên tác bài thơ:

“quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,

cô van mạn mạn độ thiên không,

sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,

bao túc ma hoàn lô dĩ hồng”.

một cai nhìn man myc, một thoáng ước mơ thầm kín về một mái ấm, một chỗng dừng chân … của nhà thơ trên with ường lưu đày khổ ải muôn dặm, ược he ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc ọc. như chỉ tả cảnh chiều tối nơi xóm núi xa lạ.

hai câu đầu tả bầu trời lúc ngày tàn. hai nét vẽ “ộng” canh chim mỏi mệt (quyện điểu) bay về rừng xa, tìm cây trú ẩn, một ang mây cô ơn, lẻ loi (cô vân) ỡn lửmông lạn (n) cấu trúc âm điệu thơ nhẹ, thoáng buồn. người chiến sĩ bị lưu đày ngước mắt nhìn bầu trời, dõi theo cánh chim bay và áng mây trôi nhẹ mà lòng man mác. rất tinh tế, net vẽ ngoại cảnh đã thoáng hiện tâm cảnh. câu thơ dịch của nam trân tuy chưa thể hiện được chữ “cô” trong “cô vân” nhưng khá hay:

“chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa từng không”.

hai câu thơ 1, 2 mang vẻ ẹp cổ điển: tả ít mà gợi nhiều chỉ hai nét phác họa (chim bay, mây trôi) mà gợi lên cai hồn cảnh vật, ngày, màn đng buiet vật vật nhưt sang trạng thái nghỉ ngơi, mệt mỏi. nghệ thuật lấy điểm vẽ diện, lấy động tả tĩnh được vận dụng sáng tạo. nhìn chim bay, mây trôi mà cảm thấy bầu trời bao la hơn, cảnh chiều tối êm ả, tĩnh lặng hơn. cảnh chiều tối ở xóm nàyy còn mang tínnh ước lệ, nó mở rộng Liên tưởng và cảm xúc thẩm mỹ trong tâm hồn mỗi chung, … nhớ về một canh bay bay trong “trong” n ki ki ki ki “:”: “:”: “:” ” về rừng”; nhớ đến một cánh chim bay mỏi và hình ảnh người lữ thứ trong chiều sương lạnh nhớ nhà:

“ngàn mai gó cuốn, chim bay mỏi

dặm liễu sương sa, khách bước dồn

(chiều hôm nhớ nhà)

trở lại bài “ chiều tối “, áng mây cô ơn lẻ loi đang lơ lửng, trôi nhẹ trên bầu trời là hình ảnh ẩn dụ người lưu đric. ngôn ngữ thơ hàm súc, biểu cảm, vừa tả cảnh vừa tả tình, thoáng nhẹ mà đầy ấn tượng, dư ba.

tiếp theo câu cuối 3 – 4 từ cảnh bầu trời tác giả nói về cuộc sống with người nơi núi. thiếu nữ và lò than hồng là trung tâm của bức tranh này:

“sơn thôn thiếu nữ ma bao túc

bao túc ma hoàn lô dĩ hồng”.

một net vẽ trẻ trung, bình dị, đáng yêu: thiếu nữ xóm núi đang xay ngô. ba chữ “ma bao túc” ở cuối câu ba ược lay lại “bao túc ma honn …” ở ầu câu 4, ộng tac nhịp nhàng xay ngô, vừa diễn tả sự chuyển ộng vòng tròn của cai cối công, đức tính cần mẫn của thiếu nữ xóm núi được cảm nhận và trân trọng. nghệ thuật điệp ngữ liên hoàn đã làm cho thơ liền mạch và có về nhạc điệu. câu thơ dịch: “cô em xóm núi xay ngô tối”, với hai chữ “cô em” đã làm lạc phong cách thơ hồ chí minh; chữ “tối” thêm vào đã làm cho ý thơ lộ, còn đâu nữa ý tại ngôn ngoại trong bài thơ chữ hán này?

sự vật như nối tiếp theo dòng chảy thời gian mà xuất hiện: khi ngô xay xong than đã rực hồng, sáng bừng lên, vô cùng ấm áp. khi màn đêm đã bao mịt mùng, lò than đỏ rực lên, cảnh vật ấy thu hút tâm trí người tù đang bị giải đi. buồn biết bao cảnh bếp lạnh tro tàn! ấm áp biết bao một ngọn đèn, một bếp hồng trong đêm lạnh. hình ảnh thiếu nữ xÓm núi xay ngô và lò que rực hồng tượng trưng cho một mái ấm đoàn tụ gia đình, nó đãàm vợi đi bao nỗi côn Ƌn tú.

This lựa tâm hồn minh. hình như nỗi cô đơn, lẻ loi, lạnh lẽo bị xua tan. một thoáng ước mơ thầm kín về một mái ấm gia đình đã đến với nhà thơ trên con đường đi đày xa xứ trong màn đêm buông xu.

cảm hứng thơ dào dạt chất nhân bản. cái bình dị mà đầy chất thơ. chất thơ ấy là hồn người và tình người. Hai nét vẽ về thiếu nữ xay ngô và lò that rực hồng là hai nét vẽ bình dị, ấm ap, khoẻ và trẻ trung, làm thơ bonc cor sự hoà hợp giữa màu sắc cổ điển và chất hiện. /p>

nhiều bài thơ khac choc thấy trên with ường khổ ải, lưu đày người chiến sĩ cach mạng trong “nhật ký trong tù” hầu như ít cảm thấy cô cảnh và lạc quan yêu đời. trong cảnh hoàng hôn gió rét căm, vượt lên gian khổ. người xúc động hướng tới một tiếng chuông chùa, một tiếng sáo mục đồng mà mạnh bước:

“gió sắc tựa gươm mài đá núi,

rét như dùi nhọn chích cành cây

chùa xa chuông giục người nhanh bước,

trẻ dẫn trâu về tiếng sáo bay”.

(nam trân dịch)

Trong lúc cảnh bị c cùm trói “thừa cơ rat rệp xông vào đánh” mà người vẫn “thoot ngục” tìm ược một chút niềm vui nâng ỡỡ tâm hồn mình: ngủ ở long tuyền). Điều đó cho thấy, sự sống và tự do là khát vọng của người. thiên nhiên và with người hiện diện trong thơ bác bằng những net vẽ đẹp, bình dị, đáng yêu, đó là sự sống mà bác gắn bó, mế sup.

“chiều tối” – một bài thơ đáng yêu mang màu sắc cổ điển hàm súc kết hợp với tính chất trẻ trung, hiện đại, bình. tứ thơ vận động từ cảnh đến tình, từ trong bong tối đến sự sống, đến ánh sáng và tương lai. net vẽ tinh tế, thể hiện một hồn thơ “bát ngát tình”. bài thơ thấm đượm một tình yêu mênh mông đối với tạo vật và with người. trong đọa đầy gian khổ, tâm hồn bác vẫn dào dạt sự sống.

• các câu hỏi liên quan và các đề văn hay cho bài chiều tối (mộ)

tuyển tập văn phân tích bài thơ chiều tối của hồ chí minh hay nhất

4. phân tích bài thơ chiều tối bài số 4:

chí minh ược nhân loại biết ến không chỉ là một vị lãnh tụ kiệt xuất của dân tộc việt nam mà còn ược biết ến như một nhà văn, nhà thơ củt. ngoài văn chính luận, người còn để lại cho đời một sự nghiệp thơ ca đáng trân trọng. trong đó nổi bật nhất là tập thơ nhật ký trong tù. tập thơ này như một cuốn nhật ký bằng thơ ghi lại những chặng đường giải lao đầy gian nan vất vả của người tù. nhưng bằng bản lĩnh thép, tinh thần thép người đã vượt qua hoàn cảnh tù đày để hướng về ánh sáng. bài thơ chiều tối là một trong những sáng tác tiêu biểu nhất của tập nhật ký trong tù:

“chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa từng không

cô em xóm núi xay ngô tối

xay hết lò que đã rực hồng”

tháng 8/1942, bác hồ sang trung quốc để tranh thủ sự viện trợ của bạn bè quốc tế về cuộc cách mạng ở việt nam. M mười lăm ngày đi bộ khi vừa tới thị trấn túc vinh, tỉnh quảng tây, người bị chynnh quyền tưởng giới thạch bắt gyciam cớ và bị “mười bốn trìng tái giới g Strong> nhật ký trong tù gồm 134 bài thơ bằng chữ Hán. Bài thơ “mộ” (chiều tối) ược xem là angơ tuyệt buj, ược người làm trên ường chuyển lao

bài thơ mở đầu bằng bức tranh thiên nhiên buổi chiều tà trên đường bác bị giải lao. chỉ vài net chấm phá, hai câu đầu của bài thơ đã để lại một tiểu họa về cảnh thiên nhiên vùng sơn cước ở thời đi”.

“chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa từng không”

thiên nhiên hiện lên với hai net chấm phá: cánh chim và áng mây mang màu sắc cổ thi rõ net. hai hình ảnh ấy tạo nên bầu không gian khoáng đãng, cao rộng, thể hiện điểm nhìn lên của tác giả “luôn ngẩng cao đầu trong hoàn c”. buổi chiều ấy dường như ta đã bắt gặp đâu đó trong thơ xưa: “bước tới Đèo ngang bóng xế tà” hay “chiều tà bảng lảàn hun quang hoàn” (that). cánh chim và chòm mây vốn là những thi liệu rất quen thuộc trong thơ cổ thường dùng để miêu tả cảnh chiều tối như một but phátp miêu. lí bạch trong bài thơ Độc tọa kính Đình san cũng đã từng viết:

“chúng điểu cao phi tận

cô van độc khứ nhàn”

(chim trời bay đi mất

mây lẻ trôi một mình)

điều mới mẻ ở đy là nếu như trong thơ cổ, canh chim thường bay về chốn vôn tận vô cùng, vô ịnh, gợi cảm giác xa x che, phiêu dạt, chia las thơ bác lại gần gũi yêu thương hơn bao giờ hết. nó chỉ là cánh chim tìm về tổ ấm sau một ngày dài mỏi mệt kiếm ăn. cái hay nằm ở chỗ, nhìn cánh chim bay mà thấy được “quyện điểu”, thấy được trong dáng bay của cánh chim có sự mỏi mệt của nó. nghĩa là nhà thơ nhìn thấy được sự vận động bên trong của cánh chim kia. Đây chính là tình cảm nhân đạo của hồ chí minh.

cái nhìn ấy thể hiện tình cảm nhân ái bao la của người đối với cảnh vật. Đúng như tố hữu đã từng viết “bác ơi tim bác mênh mông thế/ Ôm cả non song mọi kiếp người”. qua đó ta thấy thêm một nét nGhĩa mới: người tù dường như cũng ồng cảm với canh chim kia, người như cũng muốn ược dừng chân sau một ngày đày ải “.

cùng với “quyện điểu quy lâm”, là “cô vân mạn mạn”. bài thơ dịch khá uyển chuyển, nhưng đã làm mất đi vẻ lẻ loi, trôi nổi, lững lờ của đám mây. người dịch đã bỏ sót chữ “cô” và chưa thể hiện được hết nghĩa của hai từ láy “mạn mạn”. căn cứ vào phần nguyên âm ta thấy, hình ảnh đám mây cô đơn, lẻ loi đang chầm chậm trôi qua bầu trời. nó không chỉ làm cho bầu trời thêm cao, thêm khoáng đãng mà còn gợi lên nỗi buồn bâng khuâng của người tù trên đất khách quê người. nhưng buồn mà không bi lụy, không hiu hắt như trong thơ cổ điển.

mặc dù câu thơ dịch: “chòm mây trôi nhẹ giữa từng không” chưa được sát nghĩa nhưng dù sao cũng thấy cái hay riêng của nó. Chòm Mây trôi nhẹ nhàng, nhàn tản như chynh tâm hồn người tù chiến sĩ ag dung tựi, bị giải tù mà như đang thưởng ngoạn cảnh trời chiều và thả tân t qua đó ta thấy tác giả không hề để lộ cái mệt mỏi, cô đơn của chính mình. Đó chính là tinh thần thép vĩ đại của người tù – thi sĩ hồ chí minh.

nhìn chung, hai câu đầu bài thơ có phảng phất nỗi buồn của lòng người, của tâm trạng người tù nhưng cảnh buồn mà khôl khôl. thạc sĩ nguyễn Đức hùng nhận xét rằng “những buổi chiều như vậy, đâu có thiếu trong văn chương cổ kim; nhưng nếu cảnh ấy qua cái nhìn của một lý bạch tiêu diêu, một khuất nguyên u uất chắc chắn sẽ đầy ảm đạm, thê lương.còn ở đây, nếu không rõ xuất xứ, nhiều người sẽ lầm tưởng “mộ” là bài thơ của thời thịp İnh <p Đó chính là lúc mà đôi mắt yêu thương và trái tim nhân ái bao la của người bắt gặp vẻ đẹp của with người lao động:

“sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,

bao túc ma hoàn lô dĩ hồng”

Sinh thời hồ chí minh chỉc có một ao ước lớn: “tôi một sự ham muốn, Ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta ược hoàn toàn ộc lập, dân ta ược hoàn tự do, do, do ồ ồ do, do ồ do, do ồ do, do ồ do, do ồ do, ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. nghĩa là ao ước của người luôn hướng về nhân dân, nhân dân ở đy không chỉ hiểu là dân tộc việt nam ta mà còn là nhân dân cầthới trêngi. Đó chính là tinh thần nhân đạo cao cả của quốc tế cộng sản.

câu thơ nguyên bản “sơn thôn thiếu nữ” dịch là “cô em xóm núi” đứng trên bình diện nghĩa của từ thì không có gì sai. nhưng câu thơ dịch đã không thể hiện được cái nhìn trân trọng của nhân vật trữ tình đối với with người; giọng điệu trang trọng của câu thơ nguyên tác không hiện diện trong lời thơ dịch. người phụ nữ đã nhiều lần có mặt trong thơ chữ Hán, nhưng phần lớn họ ều thuộc giới thượng lưu hoặc chí ít cũng gần gũi với giới thượng lưu.

phần lớn người phụ nữ trong cổ thi ều mang nỗi buồn thương man myc vì chiến tranh withouth ly tử biệt there khuê///////////////////////////////////////////// /////////////////////////////////////strong>p>

“khuê trung thiếu phụ bất tri sầu,

xuân nhật ngưng trang thướng thúy lâu.

hốt kiến ​​​​mạch đầu dương liễu sắc,

hối giao phu tế mịch phong hầu.”

dịch thơ:

“cô gái phòng the chửa biết sầu

ngày xuân trang điểm dạo lên lầu

Đầu đường chợt thấy tơ xanh liễu

hối để chồng đi kiếm tước hầu.”

cái mới ở đây là cũng viết về hình ảnh người phụ nữ nhưng thơ bác lại viết về người dân lao ộng với cái nhìn manọni trọni y. hai chữ “thiếu nữ” gợi lên vẻ trẻ trung, tươi tắn của cô gái c cùng với hoạt ộng xay ngô đã làm hiện lên vẻ ẹp khỏe trong khoữn, nhàn. hình ảnh này đã làm xôn xao cả buổi chiều cô quạnh mang đến cho bức tranh thơ sức sống và niềm vui lan tỏa. C cóng chynh vì vậy mà một nhà pHê bình nào đó từng nhận xét rằng “không riqute trước hồ chí minh đãc đ to th.

Chỉ Biết rằng việc ặt hình ảnh “sơn thôn thiếu nữ” ở vị trí trung tâm của bức tranh phong cảnh chiều tối đã làm cho bức tranh thiên nhiên trở thành bức trộc trộc trộc trộc trộc trộc sềc sềc sềc sềc. sự chuyển đổi ấy thể hiện một khuynh hướng vận động của hình tượng thơ và quan điểm nhân sinh của bác.

tính hiện đại ở đây nữa chính là nghệ thuật biểu hiện. tài hoa của người là ở chỗ tả cảnh thiên nhiên, tả cảnh chiều tối mà không phải dùng đến một tinh từ chà thờo gian. cả bài thơ không hề có chữ tối nào cả mà người đọc vẫn nhận ra chữ tối. người dùng ánh lửa đỏ để thể hiện thời gian (trời có tối mới nhìn thấy lò que rực hồng). hơn nữa, người đọc còn cảm nhận được bước đi của thời gian từ chiều đến tối. cô gái xay ngô từ khi trời còn ánh sáng; she xay xong thì trời đã tối.

Điệp ngữ liên hoàn (điệp ngữ vòng) “ma bao túc – bao túc ma hoàn” đã cho ta cảm nhận được thời gian đang vận động đang đang xoay theo ừ and cng vòi. phải chăng hồ chí minh đã có một phát hiện mới trong but pháp tả thời gian. rõ ràng, ngay cả khi tả cảnh chiều tối, thơ hồ chí minh vẫn có sự vận động từ bóng tối ra ánh sáng. vòng quay của chiếc cối chấm dứt, công việc kết thúc (bao túc ma hoàn) thì lò que cũng vừa ỏ (lô dĩ hồng), ánh lửa ỏm nồng xuất hiệt bất ng ng ng ng ờ, tốa -tát -cốt ngát ng ng ng ng ng ng ốt -tốt, tốa -tốt -cốt ng ng ng ng ng ng ng ốt -tốt -cốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt tốt, tốt, tốt, tốt, tốt, tốt. lạnh lẽo hiu hắt của núi rừng. Đó cũng là lúc mà cô gái kia được quây quần bên mâm cơm ấm cúng của gia đình.

chữ “hồng” nằm ở cuối bài thơ nhưng có một vị trí đặc biệt. trong nghệ thuật Đường thi, chữ hồng được xem là nhãn tự, là con mắt thần, nó tạo nên cái thần thái đặc biệt cho bài thơ. Hoàng Trung Thông nhận xét rằng: với một chữ “hồng”, Bác đã Làm Sáng rực lên toàn bộ bài thơ, đã làm mất đi sự mệi, sự uểi, sự see ầu, đã làm khi xay xong ngô tối.

chữ “hồng” Trong nghệ thuật thơ ườ ường người ta gọi là “with mắt thơ” (Thi nhãn hoặc là nhãn tự, chữ mắt) khác dẫn ầu nặng ến mấy đi chĂng nữa. Với chữ “hồng” đó có ai còm giác nặng nề, mệt mỏi, nhọc nhằn nữa đâu, mà chỉ thấy màu ỏ đ đã nhu lêm lên cả bong đm, cả tản hình, cả cô Đó là màu đỏ tình cảm bác.

như vậy chữ “hồng” rất xứng đáng là “ông thánh thứ hai mươi tám” của bài thơ. ANH HồNG ấY KHông chỉ tỏa ra từ chiếc bếp lửa bình dị của một “sơn thôn thiếu nữ” mà chủ yếu ược tỏa ra từm lòng nhân ái, tinh thần lạc quan của hồ chí. về net nghĩa khác, chữ “hồng” còn là biểu hiện của cuộc vận động từ bóng tối ra ánh sáng. thơ hồ chí minh bao giờ cũng vậy, luôn hướng về ánh sáng. trong bài thơ tảo giải, chữ “hồng” ấy cũng đã từng xuất hiện:

“phương Đông màu trắng chuyển sang hồng

bong tối đêm tàn sớm sạch không”

chữ “hồng” ấy với chữ “hồng” trong chiều tối có cùng một net nghĩa là chỉ ánh sáng, chỉ niềm vui, sự lạc quan củiưa ng. with đường cách mạng việt nam cũng vậy đi từ trong đêm trường nô lệ, đi trong chông gai để đến với with đường vinh quang.

“Đầu tường sớm sớm vầng dương mọc,

chiếu cửa nhà lao, cửa vẫn cài;

strong ngục giờ đây còn tối mịt,

Ánh hồng trước mặt đã bừng soi.”

(trích nhật ký trong tù)

thành công của bài thơ chính là yếu tố cổ điển kết hợp với hiện đại, giữa tâm hồn thi sĩ và tinh thần thép của ngườch m. bài thơ đã làm người đọc xúc động trước tình cảm nhân ái bao la của người tù chiến sĩ cộng sản hồ chí minh dù trong hoàn cảnh tù đày nơi đất khách quê người nhưng người vẫn vượt lên trên tất cả mọi sự khổ đau, đọa đày về thể xác để đưa đến cho người đọc những vần thơ tuyệt but.

qua tìm hiểu và cảm nhận về bài thơ chiều tối ta càng thêm hiểu, thêm yêu hơn vị lãnh tụ vĩ ại hồ chí minh hủa nước việt nam dủân ch. xin được mượn bốn câu thơ của nhà thơ tố hữu thay cho lời kết:

“lại thương nỗi đọa đày thân bác

mười bốn trăng tê tái gông cùm

Ôi chân yếu, mắt mờ tóc bạc

mà thơ bay cánh hạc ung dung”

5. phân tích bài thơ chiều tối bài số 5

bác hồ khi xưa đã từng nói rằng:

“làm thơ ta vốn không ham

nhưng mà trong ngục biết làm chi đây

ngày dài ngâm ngợi cho khuây

vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do”.

trong lời giãi bày Bác vốn không Ham làm thơ, nhưng khoảng thời gian trong ngục làm thơ ngẫm ngợi ể vơi đi nỗi buồn, ồng thời làm thơ cũng là ể Trong tập nhật kí trong tù ta không thể không nhớ ến bài thơ chiều tối, tc phẩm ược sáng tac khi Bácy chuyển từ nhà lao tĩnh tĩnh tĩnh tân tân ế kiên cường của người tù cách mạng.

mở đầu tác phẩm mở ra khung cảnh bức tranh thiên nhiên chiều tối:

chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không

bức tranh chiều tối được gợi lên từ hai hình ảnh: cánh chim, chòm mây. cánh chim vốn là thi liệu quen thuộc trong thơ xưa như: “ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi” (bà huyện thanh quan) there is “chim hôm thoi thót về rừng” (nguyễn du). những cánh chim thường gợi về nỗi cô đơn, gợi nhắc, gợi nhớ về một quãng thời gian nào đó.

còn cánh chim trong thơ bác lại xuất hiện hoàn toàn khác, sau một ngày kiếm ăn mệt mỏi, chúng trở về tìm chốn nghỉ ngơi. chúng bay đi có mục đích, phương hướng, không hề vô định như trong thơ cổ. cánh chim ấy gợi liên tưởng về sự tương phản với hoàn cảnh của bác. chòm mây trên trời cô đơn, lững lờ trôi giữa không gian mênh mông, cái cô độc của chòm mây cũng như chính sự cô đơn, lẻ loi củpa > b

bức tranh thiên nhiên không còn dừng lại ở miêu tả bề ngoài mà nó còn là bề sâu của tâm cảnh, ta thấy ược tình yêu thiên nhiên cờa ng tƹ. bằng những quan sát hết sức tinh tế bác đã nắm bắt được cái thần, cái hồn của cảnh vật, một không gian chiều mơ màng, thanh bình. không chỉ vậy ta còn thy ược nỗi cô ơn, mệt mỏi của người tù nhân, khi she phải trải qua một hành trình dài, di chuyển từ nhàhà lao. nhưng đằng sau nỗi cô đơn ấy còn là một bản lĩnh kiên cường, sắt đá của người chiến sĩ.

bức tranh của Bác không dừng lại ở đó, từ không gian của thiên nhiên, người tù di chuyển điểm nhìn ể thấy hơi thở của ct

cô em xóm núi xay ngô tối

xay hết, lò que đã rực hồng.

Đến đây with người đã trở thành trung tâm của bức tranh. hiển hiện trong khung cảnh sinh hoạt là người thiếu nữ xóm núi đang xay ngô. hình ảnh chân thực, bình dị và vô cùng đời thường nhưng lại lấp lánh tỏa sáng. Đó là ánh sáng của tuổi trẻ, của sức sống hừng hực nơi người with gái; ánh sáng tỏa ra từ công việc lao động bình dị; đồng thời còn là vẻ đẹp của mối quan hệ giữa with người và thiên nhiên: with người là trung tâm, là chủ thể của vũ trụ. trước thiên nhiên bao la with người không bị lu mờ mà được làm rõ nổi bật hơn.

câu thơ cuối là sự kết hợp hài hòa giữa net vẽ cổ điển và net vẽ lãng mạn. tính cổ điển được thể hiện ở bút pháp dùng ánh sáng để nói bóng tối. hình ảnh lò que rực hồng, tỏa rạng một khoảng không gian đã tái hiện thành công bóng tối bao phủ xung quanh đây. nhưng đồng thời đây cũng là câu thơ hết sức hiện đại. chữ “hồng” là nhãn tự của bài thơ, làm bừng sáng cả không gian tăm tối đang bao trùm. “” Hồng “thể hiện sự vận ộn ộng tho hướng từ chiừu ến tối, từ lạnh lẽo ếo ến ấm ap (ấm của sự sựng, của sinh hoạt lao ộng with người), từ sự ơn ơn ến ến Đây là sự vận động từ bóng tối ra ánh sáng thể hiện niềm tin, lạc quan vào tương lai tươi sáng của người chiến sĩ cách mạng.

bài thơ sử dụng thể thất ngôn tứ tuyệt, ngôn ngữ cô đọng, hàm súc. but pháp gợi tả thiên nhiên giản dị, tự nhiên mà vô cùng chân thực. có sự đan xen, hòa quyện một cách nhuần nhuyễn giữa màu sắc cổ điển và hiện đại.

chiều tối đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên và bức tranh cuộc sống của with người nơi núi rừng hoang dã. Ằng sau bức tranh ấy là vẻ ẹp tâm hồn của hồ chí minh: she luôn mang trong mình tinh thần lạc quan, tin tưởng dù gặp khó khĂn vẫn luôn tin rằng angeg đang ợang ợang ợang ợ p>

6. phân tích bài thơ chiều tối bài số 6

chủ tịch hồ chí minh là một nhà cách mạng, một người chiến sĩ quốc tế luôn mang trong mình tình yêu quê hương ất nước và khát khao giải d phón. cả cuộc đời bác dành cho sự nghiệp cách mạng không chỉ vậy bác còn là một nhà văn hóa lớn có nhiều đóng góp trong lĩnh vực văn ch. cảm hứng thi sĩ ến bất cứ lúc nào với người chiến sĩ cộng sản dù cho khi bị giam bắt, tù đày nhưng không thể giam cầm ược tâm hồn của người. bài thơ “ chiều tối ” là tác phẩm ược sáng tác khi bác bị chynh quyền tưởng giới thạch bắt giam vô cớ nhưng vẫn thển ển tìnhinh, with. tin vào tương lai tươi sáng của hồ chí minh.

vào that 8 NăM 1942, Bác Sang Trung Quốc ể Tranh Thủ Sựng Hộc Quốc Tế, Sau NửA THANG đI Bộ ếN TU ngày bị tù đày ấy bác đã sáng tác tập thơ “nhật kí trong tù” bằng chữ hán với số lượng 134 bài. trong đó bài thơ “ chiều tối ” là bài số 31 khi người bị thiên chuyển từ nhà lao tĩnh tây sang nhà lao thiên bảo năm 1942. trong khoảnh m. đã tạo cảm hứng để người tù sáng tác gửi gắm vào thơ ca tâm trạng, tình cảm của mình. nổi lên trong bài thơ là hình ảnh thiên nhiên và with người lao động nơi đất khách quê người.

“chiều tối” được viết bằng chữ hán theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. hai câu thơ đầu bác đặc tả cảnh thiên nhiên núi rừng với hai hình ảnh tiêu biểu cánh chim mỏi mệt và đám mây cô đơn:

“quyện điểu quy lâm tầm túc thụ

cô van mạn mạn độ thiên không”

duch:

chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không

VớI BUTI PHAPP CHấM PHÁ đIMM NHÍN, ướC Lệ TRượNG TRưNG MANG ậM CHấT Cổ đIểN CủA THI PHAPP PHươNG đông, Bác đã Khắc Họa hình ảnh canh chim mệt ìm. Đó là chi tiết gợi không gian mênh mông, gợi ý niệm thời gian buổi chiều đã về. trong thơ ca không ít lần ta có bắt gặp hình ảnh cánh chim ấy là “truyện kiều” của nguyễn du có viết: “chim hôm thoi thót về n hung quan chim quan cuố than” mai mỏi” rồi trong “tràng giang” của huy cận là hình ảnh “chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều xa”.

từ “quyện” Trong câu thơ mang nGhĩa mỏi mệt chỉ tâm thế tồn tại của with người, là ịnh ngữ cho danh từ “điểu”, ược dùng ể ặ ặc tả choc hình ảnh canh chim. cánh chim ở đây không chỉ được bác quan sát trong sự vận động mà còn được cảm nhận từ bên trong là “chim mỏi”. nhà thơ đã dùng cái hữu hạn của cánh chim để nói cái vô hạn của bầu trời. trong khoảng trời mênh mông ấy chỉ có cánh chim nhỏ nhoi bay với đôi cánh mệt mỏi. bác đã sử dụng bút pháp tả cảnh ngụ tình, tả hoạt động của tự nhiên để gợi thân phận, tâm trạng của mình.

Ở đây vừa có sự đối lập vừa có net tương đồng. Ối lập là nếu with chim bị lạc đàn, bay mỏi sau một ngày kiếm Ăn vất vảt vảng vẫn thoải mái tựn vào rừng tìm chốn ngủ còn nhà thơ v bị kìm kẹp, giam cầm. tương đồng tâm trạng giữa người tù và cánh chim chiều. phải chăng sau một ngày đi đường dài cổ đeo gông chân vướng xiềng bác đã thấm mệt nên nhìn cánh chim bay bác cũng cảm nhận được điều ấy, bác cũng muốn được nghỉ ngơi sau ngày tù dài lê bước “năm mươi ba cây số một ngày/ Áo mũ dầm mưa rách hết giày”.

không chỉ vậy người còn quan sát thấy hình ảnh đám mây trôi chầm chậm trên nền trời mênh mông, bao la gợi ý niệm ữ c th. Đây cũng là một thi liệu rất quen thuộc trong thơ xưa. thôi hiệu đã từng viết: “bạch vân thiên tải không du du” (ngàn năm mây trắng bây giờ còn bay) hay đó là đá xanh ngắt trong thơ nguyễn ến ct mới c. Tuy Nhiên Mây Trong Thơ Bác Không Gợi sự vĩnh viễn mà mang tâm trạng cô ơn, lẻ loi của người lữ khách băn kho không biết tương lai sẽ đâ đâu về đ đ co.”

chỉ với vài nét ặc tả, chấm pHá lấy linh hồn của thiên nhiên mà vẽ nên một bức tranh buổi chiều tối ảm ạn m, and canh chim và đam mây phi tận/ cô vận độc khứ nhàn”. Đó là nét cổ điển mà hồ chí minh kế thừa tinh hoa văn Hóa nhân loại thể hiện ước muốn ược tự do, ược nGhỉ ngơi như canh chim, như đám mây trên trời cao.

trong hai câu thơ đầu chỉ đặc tả cảnh thiên nhiên nhưng ẩn đằng sau lớp ngôn từ đó là tư thế và tâm hồn củan thi. ta không thấy có chân dung của người tù khổ ải mà chỉ thấy phong thái ung dung, tao nhã của thi nhân mặc khách dù chân vướng xiềng lê từng bước trên đường đi, cảnh chiều mênh mông rợn ngợp nhưng tâm hồn bác vẫn hướng về thiên nhiên, quát sát từng chi tiết vận động của cảnh vật.

nếu không pHải là một người yêu thiên nhiên tha thiết, một with người Cóco nghị lực phi thường, bản lĩnh kiên cường vượt lên trên hoàn cảnh làm Sao Sao Có ầ ầ ầ ầ ầ ầ ầ nhà lao, xiềng xích có thể giam cầm thân thể bác chứ không thể trói buộc được tâm hồn thi nhân.

trên nền cảnh của thiên nhiên hình ảnh with người bỗng hiện lên trong thơ bác. With người ở đy là thiếu nữ đang lao ộng giữa chốn noui rừng mênh mông như một điểm Sáng làm cho bức tranh ời sống trở nên có hồn có

“sơn thôn thiếu nữ ma bao túc

bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng”

(cô em xóm núi xay ngô tối

xay hết lò que đã rực hồng)

hình ảnh con người và cuộc sống được nối tiếp hiện lên qua hai câu thơ. thiếu nữ ở đây là người with gái (bé gái) trong lứa tuổi dưới thanh nữ chứ không phải như bao bài phân tích khác là cô gái. hình ảnh bé gái đang xay ngô trong đêm tối là để hô ứng với cánh chim cô đơn, lẻ loi bên trên cô độc đối diện với cối xay.

ngòi bút của bác hướng đến sự vận động của with người. Đây là một net hiện đại, mới mẻ trong thơ hồ chí minh. thiếu nữ miền sơn cước toát giữa núi rừng mênh mông không những không bị hòa tan với thiên nhiên mà nổi bật chói lòa trong không gian ấy. Giống như những bài pHân tích khác tôi nhận thấy qua cấu trúc liên miên ối ở cc từ “ma bao bao túc” câu trên và “bao tuc ma hon” đ, đ đ đ, đ, đ đ đ, đ, đ, đ đ. nề, triền miên, kéo dài trong đêm.

trong mạch vận ộng của của thời gian ở nguyên tác không hề nhắc ến chữ “tối” nhưng với dịch thơ ng ịch cho thêm vào làm mất đi sự thu v v v v v v v v v v vles của ý tại ngôn ngoại không cần nhắc đến nhưng vẫn hiện ra là một đêm tối bao phủ. Trong Câu Thơ “Bao Túc Ma Hoàn Lô Dĩ Hồng” Theo Tôi đó là sựii tiếp công việc, kết thúc một công việc lại mở ra một công việc mới, nhà thơ đã dùng hình ảnh động của thời gian.

từ xưa nay đa số mọi người ều hiểu theo nghĩa là hồng tíh từ, làm sáng rực lên hình ảnh with người trong đêm nhưng theo nguyên tác chữ từ “ma” (xay). Đây là hiện tượng đồng âm trong tiếng hán, nếu không cẩn thận tìm hiểu sẽ khiến cho mọi người nhầm lẫn với ý nghĩa khác. qua hình ảnh with người trong đêm cho thấy cuộc sống nơi đây cơ cực, khó khăn khiến cho tác giả đồng cảm, đồng điệu. bác đã dùng vòng xoay của cối xay để nói lên tâm trạng nặng nề của mình, dùng hình ảnh bé gái để nói lên cảm nhận cu.

nam cao đã từng viết: “khi người ta đau chân, người ta không còn tâm trí trí đâu ể nGhĩ ến người khác” nhưng ối với hồ chí minh thì đi ngược lại với với với với với đi đi đ bác là một with người có tấm lòng thương yêu ồng loại ến vô cùng không chỉ là ối với nhân dân việt nam mà còn là biết bao những with ngưcờn ờn chàny cón. Đúng như tố hữu đã từng viết: “bác ơi tim bác mênh mông thế/ Ôm cả non song mọi kiếp người”.

bài thơ là thành công của nghệ thuật kết hợp hài hòa giữa bút pháp cổ điển và sự cách tân hiện đại trong ý thơ. ẶC Biệt là chữ “hồng” ở cuối bài thơ ược coi là nhãn tự, là with mắt thần của tac pHẩm mang ý nghĩa sâu sắc ược hoàng trung thông nhận xét rằng: “với một chữt chữt chữt chữt chữt chữt chữt chữt Lên toàn bộ bài thơ, đã làm mất đi sự mệt mỏi, sự uểii, sựi vội vã, sựng nề đã diễn ra trong ba câu ầu, đã làm sáng rực lên khuôn . Ồng thời chữ “hồng” ấy cũng thể hiện cho niềm tin, hy vọng của bác vào một tương lai tươi sáng ở ngày mai, đó là đi၁u đĻálg quý,.

dù ở trong hoàn cảnh ngục tù nhưng with người ấy không bao giờ chịu khuất phục trước hoàn cảnh, số phận. Trong Thơ Hồ Chí Minh Luôn Có sự vận ộng từ bong tối ra ang sáng, từ “hồng” ược xuất hiện rất nhiều lần như trong bài “ tảo giải ” hiệng: “phương” Sang “Sang Hồng Hồng/ Bong tối đêm tàn sớm sạch không “there are croc viết:” Trong ngục giờ đây còn tối mịt/ canh hồng trướt mặt đã bừng “nhà, vào cuộc sống tốt ẹp hơn ở tương lai.

như vậy chỉ với 28 câu thơ thất ngôn tứ tuyệt ược kết hợp hài hòa giữa chất cổ điển và hiện ại, giữa tâm hồn thi sĩ với tim Thép n ° thần lạc qua qua sự cảm thông, thương yêu with người của vị cha già dân tộc.

7. bài văn phân tích bài thơ chiều tối đạt điểm cao – mẫu số 7

ai đó đã nói rằng: “điều kì diệu tuyệt ỉnh của nghệ thuật, ặc biệt thi ca, là ở nơi đó ta có tự tựp ặt một mội ìhế khế giế gi. thế giới ấy dẫu ảo huyền hay u ám tới đâu cũng phải thấm đẫm tính nhân văn cao cả, hướng nhân loại tới sự cao đẹp.” thi ca bao giờ cũng thế, phải gắn mình vào nguồn mạch cuộc sống, nếu thi nhân quay lưng với cuộc sống, mải mê với chuyện đún cân, luyữ chọn. sức nặng của những trag thơ chính từ cUộc ời ầy nắng gió ngoài kia mà tạo thành, nhà thơ pHải ến đó ể viết lên từ thứ mực ược chưng cất từt từt từ thì thơ anh vẫn phải “thấm đẫm tính nhân văn cao cả” và phải “hướng nhân loại tới sự cao đẹp”.

hồ chí minh ến với thơ ca cũng vậy, những trang thơ của người mang ậm trong mình chất “thép”, đó chynh là cảm hứng ấu tranh tích cựcấc, là tích. người luôn biến những thứ tầm thường thành thú vui tiêu khiển, tạm quên đi cảm giác khó nhọc bị tra tấn nơi đất khách quê người, đặc biệt qua bài thơ “chiều tối” đã cho ta thấy tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống , ý chí vượt lên hoàn cảnh khắc nghiệt đầy phi thường của người tù cách mạng:

“quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,

cô van mạn mạn độ thiên không.

sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,

bao túc ma hoàn lô dĩ hồng.”

không chỉ là vị lãnh tụ vĩ ại của cach mạng việt nam, hồ chí minh còn là nhà văn, nhà thơ lớn với nhiều tac pHẩm có giá trị với Bác, người Trên mặt trận với vũ khí ặc biệt là các tác pHẩm văn chương: “vĂn Hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận, anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận yes. Trong Hoàn Cảnh rất ỗi nên thơ, khi trà dư tửu hậu ho

mộ (Chiều tối) ượC Bác lấy cảm hứng từ khung cảnh miền sơn cước vào một buổi chiều trên ường chuyển từnh tây ến thiên bảo cuố ược 10 n ược 10 n ược. MộT TRONG NHữNG THI PHẩM ặC SắC TRÍCH TừP “NGụC TRUNG NHậT KÍ” (NHậT KÍ TRONG TUE), Bài Thơ Mang ậm Màu sắc cổ điển cũng Thism ượm tinh ththn hi ạ bậc đại trí, đại nhân, đại dũng” (viên Ưng – trung quốc).

ngay từ những net phác họa đầu tiên ta đã thấy hiện lên bức tranh cổ kính, đậm net của thi ca cổ điển:

“quyện điểu quy lâm tầm túc thụ

cô van mạn mạn độ thiên không”

(chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ

chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không)

BằNG BUTI PHAPP CHấM PHÁ, BAC đIểM TRONG BứC TRANTH CHIềU Tà là hình ảnh Canh chim – Hình ảnh ước Lệ Thườy Trong Văc Cổc Cổ Co Nhi ều ểu Bi -ti ễtg, NGUYG: “NGUYG:” thermyt thermyn về rừng” hay như bà huyện thanh quan trong bài thơ “chiều hôm nhớ nhà”:

“ngày mai gió cuốn chim bay mỏi

dặm liễu sương sa khách bước dồn”

và đến tận sau này cánh chim ấy vẫn làm xao xác cả hoàng hôn trong thơ huy cận:

“chim nghiêng cánh nhỏ, bong chiều sa”

cảnh vật vùng sơn cước là những hình ảnh thực ược hiện lên riqute net qua with mắt và tâm trạng của người tù nơi ấê khách. Chiều tối là lúc ang sáng ban ngày gần vụt tắt hẳn, người đi ường ngước mắt nhìn lên bầu trời – nơi vẫn cóc chút ang sáng ban ngày còn sot bay về rừng tìm nơi trú ngụ.

‘ : suốt một ngày bay đi kiếm ăn, cánh chim đã mỏi mệt, người tù cũng mệt mỏi sau một ngày vất vả lê bước trên đường tr. những cánh chim kia còn biết tìm về tổ ấm khi màn đêm buông xuống còn người tù tha hương nơi ất khonc vẫn phải bước trên with ường mágian khec

sẵn có một tâm hồn nhạy cảm nên người không thể không chạnh lòng và gợi lên nỗi nhớ quê hương cồn cào, da diết, dường dƩng cờng ch

“năm mươi ba dặm một ngày trời

Áo mũ ướt đầm, dép tả tơi…”

ngược dòng thời gian, ta sẽ bắt gặp tứ thơ tương tự qua những vần thơ của lí bạch:

“chúng điểu cao phi tận

cô van độc khứ nhàn”

cũng là cánh chim, chòm mây lẻ nhưng thơ lý bạch và thơ bác chỉ giống nhau ở hình xác thi liệu, còn hai thế giới cảm xúc là hoàn toàn khác nhau: lí bạh táh háhhh hia ànhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhh, v. cõi hư vô lạnh buốt mang cảm hứng thoát tục lánh ời còn cánh chim trong thơ bác có điểm ến rất rõ ràng: về rừng – vềi cõi trần vần gứ gẺ. nhìn cánh chim mà người thấy trong dáng bay của nó có cả sự mệt mỏi.

phải chăng ăó chính là tình cảm nhân đạo, là tấm lòng cảm thương cho cánh chim sau một ngày vất vả lam lũ. cái nhìn ấy thể hiện sự nhân ái, bao la của người đối với vạn vật như nhà thơ tố hữu đã từng viết:

“bác ơi tim bác mênh mông thế

Ôm cả non song mọi kiếp người”

trong câu thơ sau “cô vân mạn mạn ộ thiên không” mang ậm đà phong vị cổ thi và ẹp như một câu thơ ường, cũng mượn thi liệu cuen thuộc là hình ảnh chth ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể. /p>

“bạch van thiên tải không du du”

(ngàn năm mây trắng bây giờ còn bay)

(hoàng hạc lâu – thôi hiệu)

song những áng mây trong thơ bác không phong lưu, cao sang mà rất bình dị, êm ả của bầu trời miền sơn cước. Ối chiếu với bản dịch thơ, rất tiếc người dịch đã làm mất đi sự cô ơn, lẻ loi của đám mây (cô nhè nhẹ hiu hắt buồn (mạn mạn).

hai hình ảnh tương phản ở ầu và cuối câu thu: “cô vân” – “thiên không”, ối lập giữa không gian cao rộng, thomtng âng âng âng âng mâng âng âng cánh chim càng nhỏ bé, đơn độc, đáng thương. lối vẽ chấm phar cổ điển không làm cho hình ảnh chòm mây rơi vào ước lệ giống với thơ xưa mà ngược lại giúp chung sống ộng như mang tâm tình, xúc cảm.

Ang Mây dường như không biết đi đu, về đu trong cảnh chiều tàn đang dần kHép cửa, nó khiến người tù cach mạng nghĩ ến th phaơ nà nà nà nando ồ nando ồ nando ồ nando ồ . trước cảnh thiên nhiên vừa là nỗi buồn phải xa quê nhưng lúc nào cũng nhớ về quê hương:

“năm tròn cố quốc thân vô tội

hóa lệ thành thơ tả nỗi này”

bằng những thi liệu cổ điển quen thuộc, với nGhệ thuật tả cảnh ngụ tình và Bút PHAPP CHấM PHÁ CHỉ GợI Mà ít tả, Thi bức tranh ấy hoàn toàn không có day trói hay gông xiềng, tư thế một tù nhân đã thay thế hoàn toàn bởi tư thế của một hành nhân, một thi. cảnh vật được cảm nhận từ điểm nhìn cao rộng khoáng đạt, vì vậy cảnh tuy hoang vắng, phảng phất vất chút buồn nhưng, cảng. và người tù cách mạng đã dành những tình cảm yêu thương, trìu mến cho vạn vật, cho tự nhiên vốn dĩ rất thơ mộng này. tự chủ trong cái nhìn thiên nhiên và đồng thời with người cũng tự chủ trong cả những cảm xúc vui buồn.

hai câu thơ không khẩu khí mà lại làm ta rung động. người tù đang tự do tự tại trước cảnh ngộ éo le như bác đã từng viết khi mới bước vào nơi bị giam cầm:

“thân thể ở trong lao

tinh thần ở ngoài lao”.

hai câu thơ là tư thế của with người làm chủ hoàn cảnh, làm chủc cuộc ời, càng ặt hai câu thơ trong hoàn cảnh sáng tac của nó, người ọc càng cảm nh ần ththn ththn ththn ththn ththn người tù chiến sĩ hồ chí minh trước những khắc nghiệt của cuộc đời:

“vần thơ của bác vần thơ thép

mà vẫn mênh mông bát ngát tình”

(hoàng trung thông)

hai câu thơ cuối có sự vận động về thời gian từ chiều đến tối, có sự vận động từ không gian thiên nhiên đến sin khôn gian cến. nổi bật trong bức tranh là hình ảnh cô thiếu nữ xóm num đang xay ngô chuẩn bị bữa tối, đy là một thi liệu mang ậm tínnh dân chủ chủ chủ chủ chủ chủ văng cũng nh sự sự vậnmtnm Th. >

“sơn thôn thiếu nữ ma bao túc

bao túc ma hoàn lô dĩ hồng”

(cô em xóm núi xay ngô tối

xay hết lò que đã rực hồng)

ta vẫn thường thấy trong thơ xưa, cảnh thiên nhiên thường vắng bong with người hoặc with người bị hòa vào thiên nhiên, họ thường nhỏ bé, cô ơn, thường t ành lặng lặng, thịng. cảnh như trong bài “qua đèo ngang” của bà huyện thanh quan:

“lom khom dưới núi tiều vài chú

lác đác bên song chợ mấy nhà”

hay như trong thơ Đường, hình ảnh ẩn sĩ hiện lên dưới cánh chim ngàn mây núi buông câu thả cá mà cũng như buông xuôi cuộc đời:

“ngàn non bong chim tắt

muôn nẻo dấu người không

thuyền đơn ông tới nonón

một mình câu tuyết song”

(giang tuyết – liễu tông nguyên)

nhưng khi ến với bài thơ “chiều tối”, trung tâm của bức tranh giờ đây lại là with người – hình ảnh cô gai đang ếang ộng chỉm chỉm xay ngô bên bêp nh s chong cho s chong cho s chong cho s chong cho s chong cho s chong cho s chong chum . Đặc biệt, đó là sự gắn kết “thiếu nữ” – “sơn thôn” đã cho ta thấy cảm xúc, hồn thơ của bác. người luôn luôn phát hiện mối quan hệ hoà hợp giữa người và cảnh vật. không phải ngẫu nhiên có sự kết hợp này, dường như xóm núi như đẹp hơn, ấm áp hơn nhờ vào sự xuất hiệỿup th.

và thiếu nữ xuất hiện không hề ơn ộc lẻ loi mà gắn liền với cộng ồng “sơn thôn”

“làng xóm come song đông đúc thế

thuyền câu rẽ song nhẹ thênh thênh”

(giữa đường đáp thuyền đi huyện ung)

ở câu thơ thứ 3 lại một lần nữa bản dịch thơ không thể thể hiện ược hết ý nghĩa của bản nguyên tac khi “sơn thôn thiếu nữ” dịch là “cô Em xóm num”. Bác Không Gọi Cô Gái Bên Bếp lửa hồng ấy với hai từ cô Em mang sắc this bông đùa mà bác trân trọng gọi người with gai ấy là thiếu nữ – gợi cảm xú vềc vềc trẻc. mặt khác, thơ cổ cũng đã nhiều lần nhắc đến hình ảnh người thiếu nữ, nhưng là những thiếu nữ đài các nơi knghu:

“Êm đềm trướng rủ màn che

tường đông ong bướm đi về mặc ai”

(truyện kiều)

là những mĩ nhân, những quý tộc thượng lưu ở lầu son gác aunt như trong thơ lí bạch:

“mĩ nhân nhất tiếu khiên châu bạc

giao chỉ hông lâu: thị thiếu gia”

(mĩ nhân nở nụ cười vén bức rèm châu

rồi chỉ về phía lầu hồng nói với ta: ấy là nhà của thiếp)

còn người thiếu nữ trong “chiều tối” xuất hiện cùng khung cảnh lao ộng bình dị nơi xÓm làng mang vẻ ẹp khỏe khoắn, mộc mạc mà gần gũi, ầ ầng sếng sống sống sống sống sống sống sống sộng sộng sộng sống . nên đáng quý, đáng trân trọng biết bao giữa rừng núi chiều tối âm u heo hút. nó mang lại cho người đi đường chút hơi ấm của sự sống, chút niềm vui và hạnh phúc trong lao động của with người, tuy vất vằ màp.

strong câu thơ thứ ba ở bản dịch thơ, người dịch đã sơ ý đặt thêm chữ “tối” vào khiến giảm đi ít nhiều tính hàm đc, côc. xét về thời gian thì quả thực khi cô Gái xay ngô thì trời đã tối nhưng cảm quan nghệ thuật của Bác Thì rất dị ứng với bong tối và hơn cả ng ọi ọi ọi ọi ọi ọi ọi ọ khi không có sự xuất hiện của chữ “tối” như lê trí viễn đã từng bình luận: “thời gian trôi dần dần theo cánh chim và làn mây, theo vòng xoay c°quay mi hing”.

ở hai câu thơ cuối này, thi nhân đã sửng thành công cấu trúc lặp vòng tròn từ cuối câu ba tới ầu câu bốn: “ma túc bao – bao túc ma” vỏn vẹn hai mươi tám chữ việc dùng phép lặp rất ít khi xảy ra. cụm từ “ma túc bao” ở cuối câu thơ thứ ba đã gối ầu vào câu thơ tư tte lối ảo ngược, nếu ọc liên tục ta sẽc tượn tượng vềng vềng vòng quay ặ ề ặ ặ ặ ặ ặ ặ ặ ặ ặ động dường như triền miên không dứt: “…ma bao túc… bao túc ma… ma bao túc” đưa ta với một buổi tối sum họp, ấm áp của một gia đình v.

hồ chí minh đã có phat hiện mới Trong Bút phap miêu tả thời gian đó là sự vận ộng từ bong tối ra Álh Sáng, vòng quay của chiếc cối chất ứt ồng nghng ngh ệc ừc ừ . Ánh lửa hồng xuất hiện bất ngờ tỏa sáng vào đêm tối đã xua tan cái lạnh lẽo, tối tăm thắp lại ánh sáng và sự ấm áp cho đmancƁn miềc. chữ “hồng” nằm ở cuối bài thơ có một vị trí đặc biệt, nó được xem là nhãn tự của toàn bài.

nhà thơ hoàng trung thông nhận xét: “với một chữ hồng Bác đã làm sáng rực lên toàn bộ bài thơ, đã làm mất đi sự mệt mỏi, sự uểi, sự vộ vộ vộ vộ vộ vộ vộ vộ vộ vộ ra từ tấm lòng nhân ái, tinh thần lạc quan của người tù cách mạng. DườNG NHư Trong Thơ Bác Luôn Hướng về những thứ cao cả, ẹp ẽ: “Từng ến Hình tượng Thơ Luôn luôn có sự vận ộng hướng v ề sựng, alnh at àng v. giải đi sớm” chữ “hồng” cũng đã từng xuất hiện:

“phương Đông màu trắng chuyển sang hồng

bong tối đêm tàn sớm sạch không”

và ta luôn biết rằng, with ường cách mạng việt nam cũng đi từ trong đêm trường nô lệ ể ến với with ường vinh quang cũng ược biểu tượn: < hung

“trong ngục giờ đây còn tối mịt

Ánh hồng trước mặt đã bừng soi”

như vậy, chữ “hồng” đã tạo lên một điểm Sáng nghệ thuật đem lại giá trị thẩm mĩ, nó vừa xua so cai lạnh lẽo, vừa gợi cảm giá biểu tượng cho sực qua sực qua c. ngọn lửa ấy đã làm bừng sáng chất thép trong thơ hồ chí minh. Đó là chất thép của những tình cảm lớn lao, của niềm tin và nghị lực phi thường.

nHữNG NăM 40 CủA THế Kỉ TRướC, TRên Thi đàn VĂn HọC Lãng Mạn VANG Lên NHữNG VầN THơ NặNG TRĩU BUổI CHIềU CủA HUY CậN: “LớP LớP MâY Nor trí thức tiểu tư sản đã mang theo tâm trạng bất lực của cả một lớp người đang ngột ngạt giữa xã hội đen tối việt nam dướan ngo. giật cnh khuỷu, cổ mang vòng xích”, tổ tổ tổ t. kính, vừa rất trữ tình thư thái.

ọC thơ người ta kham pHá ược “từ màu sắc cổ điển bỗng tỏa sáng tinh thần thời ại”, Thy ược tư thế ug của người tù cach mạng như nhà thơ hế h vi vi t tế tếng vile

“lại thương nỗi đọa đày thân bác

mười bốn trăng tê tái gông cùm

Ôi chân yếu, tay mờ, tóc bạc

mà thơ bay cánh hạc ung dung”

“hoa hồng nở hoa hồng lại rụng,

hoa tàn hoa nở cũng vô tình,

hương hoa bay thấu vào trong ngục

kể tù nhân nỗi bất bình.”

thời gian có thể làm cho cái đẹp bị tàn phai, nhưng không thể giết chết cái đẹp. hoa hồng tàn về thân xác cánh hoa có thể rơi, đài hoa có thể rụng nhng hương hoa vẫn còn thơm mãi, hồn hoa biết bay đi ể ểm ngưn trii bến trii. của người nghệ sĩ có thể làm cho cái đẹp bất tử. những vần thơ “chiều tối” cũng vậy, nó vẫn vươn mình trong “vùng ất chết” ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể ể thay vào đó là một tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và yêu with người đến tha thiết.

(nguồn: thích văn học)

iv. kiến thức mở rộng về bài chiều tối

1. hoàn cảnh sáng tác bài thơ chiều tối

13

– cảm hứng được gợi lên bởi cuộc chuyển lao của hồ chí minh từ tĩnh tây đến thiên bảo. trên đường chuyển lao suốt một ngày dài với xiềng xích đi bộ đường rừng đến tận chiều tối mà chưa được nghỉ chƻđ chưa

2. chiều tối dịch thơ

quyện điểu quy lâm tầm túc thụ,

cô van mạn mạn độ thiên không.

sơn thôn thiếu nữ ma bao túc,

bao túc ma hoàn lô dĩ hồng.

3. một số nhận định về bài chiều tối

– “hồ chí minh rất ường mà không ường một tí nào. với một chữ” hồng “, Bác đã làm sáng rực lên toàn bộ bài thơ, đãàm mất đi sựt m ỏi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, s Sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi, sựi., sựng nề đã diễn tả trong 3 câu ầu, đã làm sáng rực lên khuôn Cô EM SAU KHI XAY NGô TốI. CHữ “HồNG” TRONG NGHệ THUậT THơ ườNG NGườI Là “” NHÃN Tự), NÓ BừNG Sáng Lên, Nó Cân LạI CHỉT CHữT CHữT chữ “hồng” đó cóp chỉ thấy màu đỏ đã nhuốm lên cả bóng đêm, cả thân hình lao động của cô gái đáng yêu kia.

(nguyễn trung thông)

– “nếu chỉ dừng lại ở 3 câu thơ đầu thì thơ hồ chí minh không khác gì thơ liễu tông nguyên đời Đường:

thiên sơn điêu phi tận

vạn kính nhân tông diệt

cô thuyền xuy lạp ông

Độc điếu hàn giang tuyết

(nghìn non chim bay hết

muôn nẻo dấu người mất

trên thuyền cô độc lão già

một mình cầu song tuyết lạnh)

(hoài thanh)

-/-

phân tích bài thơ chiều tối của hồ chí minh là một dạng đề có nhiều cách triển khai dựa trên dàn ý cơ bản phía trên. các em có thể tham khảo và từ đó xây dựng cho mình riêng một bài phân tích bài thơ chiều tối theo tư duy, ngôn từ và cảm nhận thẙc đn. chúc các em làm bài tốt !