Dàn ý phân tích Bài ca ngắn đi trên bãi cát – Cao Bá Quát

dàn ý phân tích bài ca ngắn đi trên bãi cát – ọc tài liệu tổng hợp dàn ý chung phân tích bài thơ bài

hướng dẫn lập dàn ýphân tích bài ca ngắn đi trên bãi cát

1. phân tích đề

– yêu cầu đề bài: phân tích nội dung, nghệ thuật của bài thơ bài ca ngắn đi trên bãi cát

– phạm vi tư liệu, dẫn chứng : từ ngữ, chi tiết, hình ảnh,… tiêu biểu trong phạm vi bài thơ bài ca ngắn đi trên bãi cát c.

– phương pháp lập luận chính: phân tích.

2. xác lập luận điểm, luận cứ

– luận điểm 1: hình ảnh người đi đường trên bãi cát – cuộc đời

+ không gian, thời gian

+ tư thế của with người

+ nỗi niềm của nhân vật trữ tình

– luận điểm 2: thực tế cuộc đời đầy cay đắng, vô vị

+ nỗi niềm ưu thời của nhân vật trữ tình

+ quy luật xưa nay về phường danh lợi

– luận điểm 3: sự bế tắc và nỗi tuyệt vọng của người đi đường.

+ thiên nhiên đẹp hùng vĩ nhưng đầy khó khăn hiểm trở

+ tiếng kêu bi phẫn, bế tắc, tuyệt vọng

3. sơ đồ tư duy

sơ đồ tư duy phân tích bài ca ngắn đi trên bãi cát

4. chi tiết dàn ý phân tích bài ca ngắn đi trên bãi cát

a) mở bài

– những nét chính về tác giả cao bá quát: một tác giả trung đại có cuộc đời bất hạnh nhưng hào hùng. Ông mang đến thơ văn sự độc đáo mới mẻ theo hướng bám sát hiện thực.

– giới thiệu bài ca ngắn đi trên bãi cát: được sáng tác trên đường tác giả đi thi hội. bài thơ thể thiện tâm tư của một sĩ tử trên đường danh lợi.

b) thân bài

* luận điểm 1: hình ảnh người đi đường trên bãi cát – cuộc đời (4 câu đầu)

– tiếng khóc cho cuộc đời dâu bể:

+ “bãi cát dài lại bãi cát dài”: Điệp từ gợi lên hình ảnh những bãi cát nối tiếp nhau đến vô tận. ⇒ hình ảnh bãi cát dài mênh mông, nối tiếp nhau tượng trưng cho môi trường xã hội, con đường đời đầy chông gai, gian khọn, nh>This ảng cho ường công gập ghềnh của tảa gi ảng cho ường công gập ghềnh của tảa gi ảng cho ường công gập ghềnh của tảa giả/p>

+ “lữ khách trên đường nước mắt rơi”: cảnh tượng một người đi trong không gian mù mịt, mênh mông, khó xác định đph.ư>

⇒ hình ảnh bãi Ct dài mênh mông, nối tiếp nhau, hình ảnh with ường như bất tận, mờ mịt, tình cảnh của người đi ường khó khĂn, bất lợt lợt lợt

⇒ nhà thơ nhìn thấy with đường danh lợi đáng buồn, đầy chông gai

* luận điểm 2: thực tế cuộc đời đầy cay đắng, vô vị (8 câu tiếp)

– “Không học … lội suối, giận khôn vơi!”: sửng điển tích, tac giả giận mình vì không co khả như hạu ấn ấn crocco nhắm m ôn bước ềi ềi ềi ềi ềi ềi ề oán giận with đường công danh

– “xưa nay… đường đời”: sự cám dỗ của cái bả công danh đối với người đời, danh lợi khiến con người “tất tả”

⇒ sự chán ghét, khinh bỉ của cao bá quát đối với danh lợi, ông không muốn sa vào con đường ấy, nhưng vẫn chưa tìm ra hưỬ mkhng>

– “ầu gó … tỉnh bao người”: chuyện mưu cầu danh lợi cũng hấp dẫn như thưởng thức rượu ngon, làm says người, ít ai có cr tránh ược sực lợi đối với with người

– “bãi cát dài… nhiều, đâu ít?”: nhận ra sự cám dỗ công danh, nhà thơ như trách móc, giận dữ nhưng cũng chính là đang tỺ hợn th bợn. Ông nhận ra tính chất vô nghĩa của lối khoa cử đương thời nhưng cũng vẫn đang bước trên con đường ấy.

⇒ tâm trạng băn khoăn, day dứt, bế tắc, bước trên con đường công danh thì mù mịt mà “đường ghê sợ” thì nhiều không ít

– “khúc ường c cùng”: nghĩa biểu tượng, đy là bài ca về con ường c cùng của chính tác giả, về sự bế tắc, tuyệt vọcủa mình

* luận điểm 3: sự bế tắc và nỗi tuyệt vọng của người đi đường

“phía bắc núi bắc núi muôn trùng

phía nam núi nam sóng dào dạt”

+ tả thực: khung cảnh gợi cảm giác ngột ngạt, bó buộc

=> thiên nhiên phía bắc, phía nam đều đẹp hùng vĩ nhưng cũng đầy khó khăn hiểm trở, đi mà chỉ thấy phía trước là núi là biịt m

+ biểu tượng cho ý niệm: cuộc đời bế tắc, ngột ngạt

=> nghĩa ẩn dụ, tượng trưng: con đường đời đầy chông gai mà kẻ sĩ như cao bá quát phải dấn thân để mưu cầu công danh.

– “anh còn đứng làm chi trên bãi cát”: tiếng kêu bi phẫn, bế tắc, tuyệt vọng

=> tư thế dừng lại nhìn bốn phía mà hỏi vọng lên trời, lại hỏi chynh lòng mình thể hiện khối mâu thuẫn lỡn đang đngè tro n

*Đặc sắc nghệ thuật

– sử dụng thơ cổ thể

– hình ảnh có tính biểu tượng

– thủ pháp đối lập, sáng tạo trong dùng điển tích

– cách xưng hô linh hoạt, câu hỏi cảm thán mang âm hưởng bi tráng

c) kết bài

– khẳng định lại những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật

– cảm nhận của em về bài thơ:

vi dụ: bài ca ngắn đi trên bãi Ct là khúc bi ca mang ậm tính nhân văn của một with người cô ơn, tuyệt vọng trên ường ời thển ện qua hình ải, bát. with đường cùng và hình ảnh người đi cùng.

• hướng dẫn soạn bài bài ca ngắn đi trên bãi cát (cao bá quát)

giúp các em hiểu được cách thức triển khai và liên kết các ý, luận điểm ấy với nhau một cách chặt chẽ nhất.

bài văn mẫu tham khảo phân tích bài ca ngắn đi trên bãi cát

bai số 1:

cao bá quát là người học rộng, tài cao, bản lĩnh, ông được người đời mệnh danh là thánh quát (thần siêu, thánh quát). thơ văn của ông bộc lộ thái độ phê phán mạnh mẽ chế độ phong kiến ​​trì trệ, bảo thủ, và mong muốn đổi mới xã hội. tác phẩm bài ca ngắn đi trên bãi cát là một trong những sáng tác thể hiện tâm trạng của ông trước thực trạng xã hội đương th.

bài ca ngắn đi trên bãi cát có thể ược hình thành trong những lần cao bá quát đi thi hội, phải đi qua những sa mạc ầy năng vi. mượn hình ảnh những người đi trên bãi cát để hình dung con đường mưu cầu danh lợi đáng ghét mà ông buộc phải theo đuổi.

mở đầu bài thơ là hình ảnh những bãi cát dài nối tiếp nhau:

bãi cát dài lại bãi cát dài

Đi một bước như lùi một bước

từ “bãi cát” được lặp lại hai lần, kết hợp với từ “lại” gợi ra trước mắt người đọc không gian hoang ჻ ჻ dm tong. không gian ấy rộng lớn, như nuốt chửng người bộ hành cô đơn giữa sa mạc. bãi cát ấy bị bao quanh bởi “bắc sơn chi bắc sơn vạn điệp/ nam sơn chi nam ba vạn cấp” with ường đó bị bao quanh bởi núi muôn ttr. hành trình càng trở nên khó khăn vất vả hơn khi tiến một bước lại như lùi một bước. “mặt trời đã lặn chưa dừng được” bởi hành trình đó quá xa xôi, quá nhiều thử thách khiến cho người bộ hành không dám dừng chân lấy một phút dù cả khi mặt trời đã xuống núi, muôn loài đã vào trạng thái nghỉ ngơi .

trong hành trình ầy cực khổ, vất vả lại không thể nhìn thy đích tới, tất yếu tâm trạng của người bộ hành sẽ cảm thấy vôn c cùng mệt mỏi, bội:

lữ khách trên đường nước mắt

hình ảnh người lữ khách trên ường tủi cực, chán nản cũng chynh là hình ảnh của tac giả và các trí trí thức ương thời trước thực tại xã hội ầy nhi ấng. bởi vậy mà with đường theo đuổi công danh, hoạn lộ cũng gặp nhiều trắc trở, khó khăn hơn.

Để từ đó cao bá quát có những nhận thức về việc theo đuổi công danh:

xưa no, phường danh lợi

tất tả trên đường đời.

Đầu quán hơi men thơm quán rượu,

người say vô số, tỉnh bao người?

Ông đồng nhất công danh với danh lợi, cách đồng nhất như vậy cho thấy thái độ mỉa mai, coi thường theo quan điểm của một hân. công danh vốn là cái nợ mà người làm trai phải trả đối với non sông, đất nước: “Đã làm trai ở trong trời đất/ phải có danh gìnô v”. nhưng thực trạng xã hội ương thời nhiễu loạn, rối ren thì chí làm trai đó đu cơ hội ể thực hiện, mộng công danh của những người qun tử bị vùi l ấ. Đây cũng chính là nỗi đau của biết bao thế hệ nho sĩ trong thời buổi đất nước loạn lạc. nhưng không ít người bị hơi men công danh làm cho chếnh choáng, không tỉnh táo, không ý thức được những việc mình đang làm. Câu hỏi tu từ “tỉnh bao người” vừa bộc lộ this ộ phê pchaán, vừa thể hi sự đau xót của người trí trí thức chân chynh trước thực trạng đau lòng của xã hội ươ ươ ươ ươ qua bốn câu thơ cao bá quát bộc lộ thati ộ coi thường vơi những người Theo đuổi with ường công danh vô nghĩa và bản thân những kẻ mê Mê muội đang miệt mài ngày đêm đ đ

trước thực trạng đó, cao bá quát cũng băn khoăn lựa chọn: “tính sao đây? Đường bằng mờ mịt/ Đường ghê sợ còn nhiều, đâu ít?”. và để sau đó ông đã đưa ra lựa chọn dứt khoát:

hãy nghe ta hát khúc “đường cùng”,

phía bắc núi bắc muôn trùng,

phía nam núi nam, sóng dào dạt.

anh đứng làm chi lên bãi cát?

tác giả một lần nữa nhận ịnh về con ường công danh: con ường đó ầy chông gai, nguy hiểm, ường phẳng thì mịt, ỉga thịy, ố lchut. Đó còn là with đường bế tắc, không hi vọng “núi muôn trùng”, “sóng muôn đợt” bủa vây lấy người nho sĩ. bởi vậy “anh còn đứng làm chi trên bãi cát” là thái độ dứt khoát của tác giả từ bỏ theo đuổi con đường hoạn lộ công danh vô ĩa.

ĩa.

hình ảnh thơ giàu ý nghĩa biểu tượng, bãi cát vừa mang ý nghĩa tả thực vừa biểu tượng cho con đường công danh nhiều gian tran . nhịp điệu bài thơ thay đổi linh hoạt diễn tả những trắc trở khi đi trên bãi cát và with đường công danh. sử dụng nhiều câu hỏi tu từ thể hiện sự thức tỉnh của người trí sĩ khi nhận ra sự vô nghĩa của with đường công danh.

bằng hình ảnh bãi cort giàu ý nghĩa biểu trưng, ​​tac phẩm đã khắc họa rõ nét hình ảnh người trí trí thức ương thời vừa cô ộc, nhỏ béc, bítn v ừt. từ đó bài thơ phản ánh thực trạng xã hội thối nát, đầy nguy hiểm với người trí thức tài hoa.

tham khảo thêm:

• phân tích bài thơ bài ca ngắn đi trên bãi cát
• cảm nhận về bài thơ bài ca ngắn đi trên bãi cát (cao bá quát)

bai số 2:

cao bá quát (1808 — 1855) là nhà thơ lỗi lạc của nước ta trong thế kỉ 19. Ông để lại trên một nghìn bài thơ chữ hán; bài phú “tài tử đa cùng phú” và bài thơ chữ hán “sa hành đoản ca” được nhiều người ca ngợi.

“sa hành đoản ca” nghĩa là bài ca ngắn đi trên bãi cát nói lên bi kịch của kẻ sĩ trên bước đường công danh.

bãi cát dài và with đường cùng trong “sa hành đoản ca” được miêu tả đầy ám ảnh. bãi cát dài được nhắc đi nhắc lại năm lần trong bài thơ. with đường được nói tới là “đường cùng”: “bước đường bằng phẳng thì mờ mịt, bước đường ghê sợ thì nhiều”.

hình ảnh bãi cát dài và con đường cùng lại được miêu tả trong khoảnh khắc thời gian ngày tàn khi “mặt trời lặn”. with đường cùng không chỉ “mờ mịt” và “ghê sợ” mà còn bị chặn lối, bị bủa vây:

“phía bắc núi bắc, núi muôn trùng,

phía nam núi nam, sóng muôn đợt”.

các hình ảnh ấy tượng trưng cho đường đời, with đường danh lợi nhiều gian nan, nguy hiểm.

hình ảnh người đi đường trong bài thơ được khắc hoạ qua nhiều chi tiết chọn lọc. bước đi thất thểu khó nhọc “Đi một bước như lùi một bước”. nước mắt “lã chã rơi” vì tự thương minh. khách đi đường vừa khó nhọc đi trên bãi cát mờ mịt vừa suy ngẫm. lúc thì ước ao được “phép ngủ kĩ” của ông tiên. lúc thì he nghĩ về “hạng người danh lợi” đang tất tả ngược xuôi; và he cảm thấy “người tỉnh thường ít mà người say vô số!”. lúc thì que, hát khúc “đường cùng”; để rồi tự vấn lương tâm, tự trách mình: “anh còn đứng làm chi trên bãi cát?”.

qua hình ảnh người đi đường, nhà thơ giãi bày tâm sự bế tắc và chán ngán trên con đường công danh, con đường danh lợi. tác giả tự trách, tự thương minh.

nhân vật trữ tình trong”sa hành đoản ca” lúc là “khách” (khách tử), lúc là “anh” (quân), lúc lại xưng là “ta” (ngã). Đó là sự hoá thân giữa khách thể và chủ thể trữ tình, ể vừa tạo nên sự phú, uyển chuyển về giọng đi, vừa ểc lộ tâm sự, noi lói lóse xưa no. Giọng thơ trở nên tâm tình, thổ lộ rất thấm thìa. các câu hỏi tu từ trong bài thơ tạo nên bao ám ảnh và suy ngẫm mang tính triết lí sâu sắc:

bãi cát dài, bãi cát dài, biết tính sao đây?

anh con đứng làm chi trên bãi cát?

bài “sa hành đoản ca” cho ta thấy một phần nào with người và nhân cách của cao bá quát. là một bậc tài danh nhưng sinh bất phùng thời, không được trọng dụng, đã nếm trải nhiều cay đắng trên con đường công danh.

cao bá quát muốn nhắn gửi hạng người danh lợi đang tất tả ngược xuôi bài học nhiều nước mắt mà ông đã trản qua vàhp>

>>> tìm hiểu nhân cách nhà nho chân chính trong bài ca ngắn đi trên bãi cát của cao bá quát

-/-

Đừng quên tham khảo nhiều bài văn mẫu hay lớp 11 khác tại thư mục tài liệu văn mẫu 11 do Đọc tài liệu ển tuymọn. chúc các bạn luôn học tốt !