Phân tích bài Thu hứng của Đỗ Phủ

3 bài văn phân tích bài jue hứng của Đỗ phủ

1. phân tích bài jue hứng của Đỗ phủ, mẫu số 1:

Đỗ phủ (712 – 770) tên chữ là tử mĩ, hiệu là thiếu lăng, người huyện củng, tỉnh hà nam, trung quốc. he xuất thân trong một gia đình có truyền thống nho học và thơ ca lâu đời. thủa trẻ Đỗ phủ cũng đi thi nhưng không đỗ. suốt cuộc đời of him, ông sống trong cảnh đói nghèo và bệnh tật. tuy vậy, ngọn lửa đam mê văn chương trong lòng ông không bao giờ tắt. Ông Sáng tac rất nhiều và ể lại cho ời hàng ngàn bài thơco nội dung phong pHú, sâu sắc, pHản ange sinh ộng những sự kiện lịch sử thời ông đang sống và chn chứ với những đóng góp to lớn cho nền thi ca trung quốc nói riêng và nền văn hóa nhân loại nói chung, ỗ ỗ phủ đã ược unesco công nhận lăthi danh nóhn.

bên cạnh những bài thơ ược coi là “thi sử” (lịch sử bằng thơ), ỗ pHủ còn sáng tac nhiều bài thơ trữ tình thể hi cảm xúnc chân thành của mình trướ t. trong những bài thơ đặc sắc có bài jue hứng (cảm xúc mùa jue). Đy là bài thơ thứ nhất trong chùm thơ tám bài ược ỗ ỗ pHủ sáng tac năm 766, khi đang sống phiêu bạt ở qu far m. . SAU MườI MộT NăM Kể Từ KHI BUEG Nổ LOạN AN LộC SơN, TUY LOạN đà DẹP XONG NHưNG ấT NướC KIệT quệ vì chiến tranh và nhà thơ vẫn pHải lưu lạc ở quê người. hoàn cảnh ấy đã khơi gợi cảm xúc bi thương là cảm xúc chủ đạo của thu hứng.

thu hứng (cảm xúc mùa thu) vừa là bức tranh mùa thu ảm ạm, hắt hiu, vừa là bức tranh tâm trạng trĩu nặng u sầu của nhà thơ trong cảnh loạn li vào cảnh rối ren, loạn lạc; thương nhớ quê hương xa xôi và ngậm ngùi xót xa cho thân phận bất hạnh của mình nơi đất khách.

phân tích bài jue hứng của Đỗ phủ để thấy được những cảm xúc, tâm sự thầm kín của nhà thơ

phiên âm chữ hán:

ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm, vu sơn, vu giáp khí tiêu sâm.giang gian ba làng kiêm thiên dũng, tái thượng vân tiếp ịa âm. hàn y xứ xứ thồi đao xích, bạch Đế thành cao cấp mộ châm.

dịch nghĩa:

sương móc trắng xóa làm tiêu điều cả rừng cây phongnúi, kẽm vu hơi thu hắtgió lộng sông, sóng vọt lưtng trời trên cửa ảng, mó. : nghe càng dồn dập.

dịch thơ tiếng việt:

lac đác rừng phong hạt móc sa, ngàn non hi hắt, khí thu lòa.lưng trời song rợn lòng sông thẳm, mặt ất mây đùn cửa ải xa.khó cúc thuy thêm ,thành bạch, chày vang bóng ác tà.

(nguyễn công trứ dịch)

bài thơ có thể chia làm hai phần: bổn câu thơ đầu (đề, thực) là bức tranh vé thiên nhiên mùa thu ở vùng rừng núi thưồn trng ngu giang. bốn câu sau chủ yếu thể hiện cảm hứng của thi nhân trước cảnh thu về trên đất khách.

Ở cặp câu thứ nhất, chỉ với vài net chấm phá, tác giả đã thể hiện được cái thần của một chiều thu ở quý châu:

ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm,vu sơn, vu giáp khí tieu sâm,

(lác đác rừng phong hạt móc sa,ngàn non hiu hắt, khi thu lòa.)

người ọc có thể nhận thấy ỗ ỗ phủ ứng ở vị trí tương đôi cao ể ngắm nhìn toàn cảnh, vì thế mà tầm nhìn khá, khá khá. khả năng quan sat tinh tế của Đỗ phủ thể hiện ngay từ câu thơ đầu tả cảnh rừng phong:

ngọc lộ điếu thương phong thụ lâm (lác đác rừng phong hạt móc sa). trong thơ cổ trung hoa, hình ảnh rừng phong gắn liền với mùa thu bởi mỗi độ thu về, có rừng phong chuyển sang màu đỏ úa, tƻt ợng cho trưng. sương trắng cũng tượng trưng cho mùa jue, cho sự lạnh lẽo. sương móc sa dày đặc làm xơ xác cả rừng phong. net tiêu điều của cảnh vật hiện lên rất rõ qua cái nhìn đầy tâm trạng của nhà thơ.

câu thứ hai: vu sơn, vu giáp khí tieu sâm. nhắc, đến vu sơn, vu giáp là người đọc nghĩ ngay tới hình ảnh đặc trưng của đất ba thục xưa kia. toàn cảnh bao trùm trong hơi thu hiu hắt. trong bản dịch, từ lòa cùng với từ hiu hắt chỉ lột tả được một phần ý nghĩa của cụm từ khi tieu sâm (tối tăm, ối tăm). chữ ngàn non thay thế cho vu sơn, vu giáp khiến bản dịch dễ hiểu song lại làm mờ nhạt bản sắc của phong cảnh quý châu. vu sơn, vu giáp tức là núi vu, hẻm vu nổi tiếng hiểm trở và hùng vĩ. Được nhắc đến nhiều trong thần thoại, cổ tích và thơ ca trung quốc. suốt cả chiều dài bảy trăm dặm, núi tiếp núi dọc đôi bờ song, tuyệt không có một chỗ trống. quanh năm, mây mù bao phủ những ngọn núi cao vút. vách núi dựng đứng nên ánh mặt trời khó lọt được xuống tới lòng song. vào mùa thu, khung cảnh nơi đây vốn ảm ạm, lạnh lẽo, qua ngòi bÚt miêu tả thấm ẫm tâm trạng li sầu của ỗ phủ lại càng thêm ĺm t,.

hai câu thơ mở đầu, câu thứ nhất tả cảnh jue ở rừng phong, câu thứ hai tả cảnh jue ở núi non. tuy cảnh vật khác nhau nhưng nhà thơ nhìn chúng với with mắt và tâm trạng giống nhau: trĩu nặng một nỗi buồn thương.

vẫn tiếp tục quan sat thiên nhiên với tâm trạng như thế nên ỗ ỗ đ đã viết những câu thơ tả thực ầy am ảnh như có ma lực cuhn hút hồn ngườii

giang gian ba lăng kiêm thiên dũng,tái thượng phong vân tiếp địa âm.

(lưng trời song rợn lòng song thẳm,mặt đất mây đùn cửa ải xa.)

ở hai câu ề là cảnh thu trên cao (rừng pHong, day number), ến hai câu thực là cảnh thu dưới thấp, vẫn là những chi tiết ược cảm nhận qua đôt mắt thi nhnhn nhnhn nhnt v. kì tài mà thành những vần thơ trác tuyệt. song ở thượng nguồn thường hợp, nhiều ghềnh thác, nước chảy rất xiết. vì thế nên mới có cảnh giữa lòng song, sóng dữ dội vọt lên đến tận lưng trời. Trong câu thơ dịch: lưng trời song rợn lòng sông thẳm, các tính từ rợn, thẳm ặc tả sự hùng vĩm hếm của vùng sông nưới đy và tển ợn chom giá cngn hình ảnh ảnh ả mây trắng sà xuống thấp đến mức tưởng chừng như đùn từ dưới mặt đất lên, che lấp cả cửa ải phía xa xa.

nếu ở hai câu trên, cảnh sắc nhuốm màu bi thương tàn tạ thì ở đây cảnh sắc lại có phần vừa hoành tráng vừa dữ dữ d.

bốn câu thơ, mỗi câu tả một cảnh thu cụ thể, ặt cạnh nhau tạo thành một bức tranh mùa thu rộng lớn, hiện rõ ràng cai hồn ặc trưng của mù t thn r. núi, bầu trời, lòng song, mặt ất, mây mù, cửa ải xa… sức khơi gợi, liên tưởng của bức tranh thu ấy trong tâm hồn ngườà vô biọc l. tuy tác giả chưa nhắc tới cảnh đời điêu linh nhưng hình như nó đã thấp thoáng ẩn hiện sau hình ảnh những cánh rừng phong xơ xác vì sương gió, hình ảnh đất trời đảo lộn trên sóng nước trường giang và mây xám mịt mù vùng quan ai. Đứng trước khung cảnh ấy, một nhà thơ có trái tim nhạy cảm như Đỗ phủ làm sao lại không nhớ thương quê cũ đến cháy

Ở bốn câu thơ sau, Đỗ phủ bày tỏ lòng mình trước cảnh mùa thu nơi đất khách. câu năm và câu sáu có nghệ thuật đối rất chỉnh vừa là cảnh thu mà cũng là tình thu:

tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ,cô chu nhất hệ cố viên tâm.

(khóm cúc tuồn thêm dòng lệ củ, with thuyền buộc chặt mối tình nhà.)

Đây là hai câu hay nhất trong bài thơ chữ hán của Đỗ phủ cũng như trong bản dịch của nguyễn công trứ.

giống như hình ảnh rừng phong gắn liền với mùa thu, hình ảnh hoa cúc cũng đi đôi với mùa thu. Đỗ phủ nhắc đến hoa cúc, điều đó không có gì mới. Điều quan trọng là mỗi lần thấy cúc nở hoa nhà thơ lại rơi lệ. câu thơ nguyên văn chữ hán; tùng cúc lường khai tha nhật lệ (khóm cúc nở hoa đã hai lần, làm tuôn rơi nước mắt ngày trước). nguyễn công trứ dịch thoát ý là : khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ cũng rất hay, giúp người đọc hình dung ra tâm trạng cô đơn chất chửa sầu thương của Đỗ phủ trong những tháng năm phiêu bạt, xạ quê hương sâu nặng nghĩa tình . hai lần nhìn cúc nở hoa, có nghĩa là đã hai năm Đỗ phủ sống ở quý châu. hoa cúc xui lòng thi nhân ngậm ngùi nhớ lại những mùa jue trước chốn quê cũ, vì vậy mà càng thêm xao xuyến, xúc động đến>nà

hoa cúc là yếu tố gợi nhớ, hình ảnh with thuyền càng làm cho nỗi nhớ nhà, nhớ quê trào dâng trong lòng tác giả: cô chu nhất hện c. (with thuyền lẻ loi buộc mãi tấm lòng nhớ thương nơi vườn cũ). câu thơ dịch bỏ mất tính từ cô trong cô chu chứa chất đầy tâm, trạng của Đỗ phủ nơi đất khách. chiếc thuyền lẻ loi (cô chu) là một ẩn dụ ầy ý nghĩa không chỉ vì tính chất trôi nổi, ơn ộc của nó mà còn vìó là pHương tiện duy nhất ểt ể ể ọc v ề v ề ề ề c v ề.

hai câu kết:

hàn y xứ xứ thôi đao xích, bạch Đệ thành cao cấp mộ châm.

(lạnh lùng giục kẻ tay dao thước,thành bạch, chày vang bóng ác tà.)

Ở hai câu cuối bỗng đột ngột nổi lên âm thanh dồn dập của tiếng chày đập vải trên bến song, trong bong hoàng hôn. Âm thanh duy nhất này đem ến cho bức tranh sinh hoạt nơi biên ải xa xôi một thoáng vui nhưng thoáng vui ấy không ủ ể ể xua đi những ánng ánth mây bus.

khí jue lạnh lẽo như nhắc nhở mọi người rằng mùa đông sắp đến, phải chuẩn bị nhanh nhanh cho việc may áo ấm. hãy đọc lại câu thơ thứ tư: tái thượng phong vân tiếp địa âm. (trên cửa ải, mây sà xuống giáp mặt đất âm u). lúc này, loạn an lộc sơn đã dẹp xong nhưng đất nước chưa yên, chồng con của bao người còn trấn giữ nơi ải xa, nỗi lo còn. trời tối rồi (mộ), không nhìn thấy gì nữa, nhà thơ chỉ nghe thấy tiếng chày ập vải và chạnh lòng nghĩ tới nhếng ngưthời quán. Âm thanh của mùa jue mayo áo vừa kết thúc bài thơ, vừa mở ra nỗi buồn nhớ mênh mang… “ngôn tận nhi ý ​​bất tận” (lời hết màng hý khô). Đỗ phủ cảm thấy không lời lẽ nào có thể nói hết nỗi niềm thu hứng.

ặc điểm nGhệ Thuật của bài thơ là kết cấu hết sức chặt chẽ câu nào cũng bám chặt chủt tâm trạng. cảnh có sương thu, rừng thu, sắc thu, khí thu, gio thu, song thu, hoa thu, tiếng thu (tiếng chày đập vải). tác giả thâu tóm cả thần thái của mùa thu trong bài thờ. Đó là một chiều jue cụ thể ở vùng đất quý châu trong giai đoạn suy vong của triều đình phong kiến ​​đương thời. chiến tranh xảy ra liên miên đã đầy Đỗ phủ phiêu bạt về tận góc trời xa thẳm. ngày đêm, ông chi còn ôm ấp một hi vọng mong manh là he được trở về quê cũ. hẳn ước mơ của Đỗ phủ cũng là ước mơ của bao người dân nghèo khổ lưu vong. bởi vậy, bài thơ tuy không miêu tả trực tiếp tình hình xã hội nhưng vẫn có ý nghĩa hiện thực sâu sắc và chan chứa tình đ>

Ở trong bài thơ, các mối quan hệ giữa xa và gần, giữa không gian và thời gian, giữa thị giác và thinh giác, giữa thu hứng có sự liên kết chết. sự vận hành của tứ thơ rất lôgíc: từ xa đến gần, từ không gian mà cảm nhận thời gian, từ ngoại cảnh thể hiện tện. hàm ẩn trong mỗi câu, mỗi chữ là tâm hồn đau đáu nỗi thương đời, thương người của Đỗ phủ.

cảm xúc mùa jue là bài thơ mang đậm dấu ấn phong cách thơ trữ tình của Đỗ phủ. jue hứng dạt dào xuất phát từ rung động mãnh liệt của trái tim nhà thơ đã được thể hiện đầy đủ qua ngọn bút thần tìn. Với ỗ ỗ pHủ, Mùa Thu ồng nghĩa với nỗi buồn và niềm thương nhớ không nguôi, nhất là khi ông đang pHải sống Trong cảnh nghèo khổ, bệnh tật, cô ơn n ơn n ơn n cùng với một số bài thơ nổi tiếng khác như Đăng cao, mao ốc thu phong vị sở phá ca. . được lưu truyền rộng rãi qua hàng ngàn năm, thu hứng gop phần khẳng định tài năng kiệt xuất của Đỗ phủ. Ông xứng đáng được người đời tôn vinh lá bậc “thi thánh” của thơ? thịnh Đường mà tên tuổi lưu danh muôn thuở.

-hẾt bÀi 1-

bên cạnh phân tích bài jue hứng của Đỗ phủ các em cận tìm hiểu thêm những nội dung khác như cảm nhận bài thơng thu>n cảm nhận bài thơng thu>n cảm nhận bài thơng thu>n cảm nhận bài thơng thu>n cảm nhận bài thơng thu>n cảm nhận bài thơng thu>n ý phân tích bài thu hứng nhằm củng cố kiến ​​​​thức của mình.