bài thơ “sáng tháng năm” được nhà thơ tố hữu sáng tác vào tháng 5/1951 tại chiến khu việt bắc. sáu mươi chín năm trôi qua nhưng hình tượng của bác hồ kính yêu vẫn luôn hiện lên sinh động, chân thực vô cùng.
mở đầu bài thơ là phong cảnh hùng vĩ của “thủ đô kháng chiến” trong một sáng tháng năm đẹp trời, thật bình yên. nơi đó có suối trong xanh như dải lụa xanh mát, có những nương ngô trải dài tưởng chừng không dứt. tâm trạng của tác giả lúc này thật vui mừng, hạnh phúc vì she sắp được gặp bác:
“vui sao một sáng tháng năm
Đường về việt bắc lên thăm bác hồ
suối dài xanh mướt nương ngô
bốn phương lồng lộng thủ đô gió ngàn…”
nơi làm việc của vị lãnh tụ tối cao thật giản dị lạ thường! tất cả như hòa chung vào khung cảnh thiên nhiên việt bắc bởi tấm lòng bác luôn yêu thiên nhiên, coi thiên nhiên là người bạn khôu… ấng th>
“bác kêu with đến bên bàn
bác ngồi bác viết nhà sàn đơn sơ
with bồ câu trắng ngây thơ
nó đi tìm thóc quanh bồ công văn
lát rồi, chim nhé, chim ăn
bác hồ còn bận khách văn đến nhà.”
thật cảm động, muốn dâng trào nước mắt khi thấy bác hồ sống thật gần gũi với mỗi cảnh vật, với mỗi người.
Đó là ngôi “nhà sàn” nơi “bác ngồi, bác viết”; là chiếc bồ đơn giản đựng công văn, giấy tờ… Đó là with chim bồ câu nhỏ nhắn đang thơ thẩn tìm thóc ăn…
tất cả như dội vào lòng người sự cảm động trước một vị lãnh tụ sống giản dị, khiêm nhường.
gặp được bác hồ là niềm hạnh phúc lớn lao của mỗi người. bác ân cần bắt tay thân mật “khách văn” với một tình cảm thiết tha, gắn bó:
“ban tay with nắm tay cha
bàn tay bác ấm vào da vào long
bác ngồi đó, lớn mênh mông
trời xanh biển rộng ruộng đồng nước non…”
xúc động nghẹn ngào, tác giả muốn ôm hôn vị cha già kính yêu của dân tộc bằng xương bằng thịt trước mắt mình:
“bác hồ, cha của chúng with
hồn của muôn hồn
cho with được ôm hôn má bác
cho con hôn mái đầu tóc bạc
hôn chòm râu mát rượi hòa bình!”
bác hồ, vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu luôn ở trong tâm khảm mỗi người with đất nước. mỗi một người đều mang hình ảnh bác trong tim! mỗi lần kêu lên tên bác là mỗi lần xúc động; là mỗi lần như được tiếp thêm sức mạnh diệu kỳ:
“Ôi cái tên kính yêu hồ chí minh
trong sáng trong lòng anh xung kích
giữa đêm bôn tập diệt đồn
vững tay người chiến sĩ nông thôn
bắt sỏi đá phải thành sắn gạo
anh thợ, má anh vàng thuốc pháo
canh tay anh day sẹo lửa gang
Ôi những em đốt đuốc đến trường làng
và các chị dân công mòn đêm vận tải!
các anh chị, các em ơi, có phải
mỗi khi lòng ta xao xuyến, rinh step
môi ta thầm kêu bác – hồ chí minh!
và mỗi trận, mỗi mùa vui thắng lợi
Đôi mắt bác hiện lên cười phấn khởi
ta lớn lên cao, bay bổng diệu kỳ
trên đường dài hai cánh đỡ ta đi”.
Được đến gần bên bác, tác giả thấy được sự vĩ đại trong con người giản dị của người. hình tượng bác hiện lên thật đẹp, thật lung linh…
Đó là ngước cha kính yêu, là người bác kính mến đang ân cần trò chuyện cùng con cháu, cùng người thân. bác là niềm tin, bác là nguồn cảm hứng cho cuộc sống; tiếp thêm sức mạnh cho mỗi with người:
“bác hồ đó, là long ta yên tĩnh
Ôi người cha đôi mắt mẹ hiền sao!
giọng của người không phải sấm trên cao
Ấm từng tiếng, thấm vao long mong ước
con nghe bác tưởng nghe lời non nước
tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau…”.
Được gần bên bác, tác giả cảm nhận được sự giản dị, khiêm nhường của bác kính yêu! Đó là “chiếc áo nâu” mang “màu quê hương”, đất nước. bác sống chan hòa cùng cảnh vật, chan hòa cùng đồng bào, cùng thiên nhiên nơi căn cứ địa việt bắc.
tác giả thấy mình như được lớn lên thêm về hiểu biết, về nhận thức cuộc sống kháng chiến đầy gian khổ này!
“bác hồ đó, chiếc áo nâu giản dị
màu quê hương bền bỉ, đậm đà
ta bên người, người tỏa sáng trong ta
ta bỗng lớn ở bên người một chút”.
bác hồ của chúng ta luôn ung dung, tự tại; luôn lạc quan, yêu đời dù cả trong những hoàn cảnh gian khổ, khó khăn và rất nhiều thử thách của cuộc kháng chiến chống pháp lúc giấy bấy!
bác là hiện thân của dân tộc việt nam bất khuất, kiên cường “thà hy sinh tất cả, chứ không chịu mất nước; nhất định không chịu làm nô lệ”.
“bác hồ đó, ung dung châm lửa hút
trán mênh mông, thanh thản một vùng trời
không gì vui bằng mắt bác hồ cười
quên tuổi già, tươi mãi tuổi đôi mươi!
người rực rỡ một mặt trời cách mạng
mà đế quốc là loài dơi hốt hoảng
Đêm tàn bay chập choạng dưới chân người.
chí minh
người ở khắp nơi nơi…”.
ượC GầN Bên Bác, NGườI CÁN Bộ CACH MạNG THấY MV CầN PHảI HọC BAC dung, trìu mến đối với mỗi with người:
“hồn biển lớn đón muôn lời thủ thỉ
lắng từng câu, từng ý chưa thành
người là cha, là bác, là anh
quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ
người ngồi đó, với cây chì đỏ
vạch đường đi, từng phút từng giờ”.
thật tự hào được chiến đấu, được cống hiến sức lực, trí tuê của mình cho Đảng, cho bác hồ kính yêu. Đảng và bác đã mang lại cuộc sống tự do, cuộc sống làm chủ, đứng thẳng làm người cho dân tộc việt nam!
không gì vinh bằng chiến đấu dưới cờ
Đảng chói lọi hồ chí minh vĩ đại!
with nhớ hết mỗi lời người dạy
kháng chiến gian nan, kháng chiến trường kỳ.
bác bảo đi, là đi
bác bảo thắng, là thắng
việt nam phải tự do
thế giới phải hòa bình!
chúng with chiến đấu hy sinh
tấm long son sắt, đinh ninh lời thề.
bắt tay bác tiễn ra về
nhớ hoài buổi sáng mùa hè chiến khu…
hình tượng bác ở đây vô cùng giản dị và cũng vô cùng cao đẹp, lung linh. bác hồ kính yêu, cả cuộc đời hiến dâng cho tổ quốc; cho độc lập, tự do, cho hạnh phúc hòa bình …
học theo tấm gương bác, chúng ta học những điều giản dị nhất, thiết thực nhất. Đó là toàn tâm toàn ý cống hiến cuộc đời cho lý tưởng cao đẹp, đầy tính nhân văn cao cả của người:
“tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta ược hoàn toàn ộc lập, dân ta ược hoàn toàn tự do, ồng băŐi cám ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c, ai c , ai c, ai c, ai c, ai c. được học hành.”
tài liệu tham khảo:
– danh nhân hồ chí minh, nhà xuất bản lao Động, 2000
– thơ tố hữu, nhà xuất bản giáo dục, 1998